باکتری سالمونلا را بیشتر بشناسید

باکتری سالمونلا نوعی باکتری گرم منفی است که در جوجه‌ها و تخم‌مرغ‌ها معمولاً وجود دارد. این باکتری ها می توانند سبب مسمومیت غذایی شوند.

نبض ما– باکتری سالمونلا گروهی از باکتری ها هستند که می توانند منجر به مسمومیت غذایی شوند. مسمومیت غذایی زمانی اتفاق می افتد که آب یا غذای آلوده به میکروب، سموم یا مواد شیممیایی خورده یا نوشیده شود.

عموما مسمومیت غذایی سبب عفونت روده ها (لوله گوارش) میشود که گاسترو آنتریت‌ نامیده میشود. این عفونت منجر به اسهال و بیماری (استفراغ) میشود.بیش از 2500 نژاد (نوع) مختلف از سالمونلا وجود دارد.یک نوع از سالمونلا با نام سالمونلا تیفی تواند منجر به تب حصبه شود. این یک بیماری جدی است که اگر به سرعت با داروهای آنتی بیوتیک درمان نشود می تواند خطرناک باشد.

انواع باکتری سالمونلا

۲۲۰۰ شکل از باکتری سالمونلا تا کنون کشف شده که در سه گونه تقسیم می‌شوند که عبارت می‌شوند از:

۱- سالمونلا تیفی

۲- سالمونلا کلراسوییس

۳- سالمونلا انتریتیدیس

اعضای خانواده باکتری سالمونلا از نظر مقاومت در برابر عوامل فیزیکی و شیمیایی شاخص هستند و به سختی نابود می‌شوند به طوری که شکل کلراسوییس آن شاخصی برای سنجش کیفیت ضدعفونی‌کنندها می‌باشند.

عفونت های ناشی از باکتری سالمونلا

عفونت های رایج باکتری سالمونلا به شرح زیر هستند.

گاستروانتریت (اسهال و استفراغ)

این نوع، بیشترین شکل بالینی باکتری سالمونلا می باشد. علائم معمولاٌ 6 تا 48 ساعت پس از مصرف آب یا غذای آلوده آغاز می گردد. شروع با تهوع، استفراغ و اسهال غیر خونی می باشد. افزایش دمای بدن، دردهای شکمی و عضلانی و سردرد شایع می باشد. علائم می تواند 2 روز تا یک هفته بدون مداخله بطول انجامد

آلودگی در خون (سپتی سمی)

تمام انواع سالمونلا می توانند موجب انتشار آلودگی در خون گردند. اما در انواع سالمونلا کلراسویس، پاراتیفی، تیفی و دوبلین بیشتر دیده می شود. این وضعیت در اطفال و افراد پیر بیشتر اتفاق می افتد. در ده درصد بیمارن التهاب استخوانی، عضلانی، اندوکاردیت و آرتریت دیده می شود

حصبه یا تب روده ای (تب تیفوئید)

این بیماری یکی از مشکلات عمده جامعه بشری و بهداشت جهانی می باشد و بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی حدود 17 میلیون مورد ابتلا به این بیماری با مرگ و میر تقریبی 600 هزار مورد در سال رخ می دهد. عوامل اصلی این بیماری تب دار، سالمونلا تیفی و پاراتیفی می باشند انسان تنها مخزن شناخته شده و میزبان طبیعی سالمونلا تیفی است. منبع اصلی عفونت، مدفوع و ادرار بیماران و ناقلین بدون علامت است. 10 تا 14 روز (دوره نهفته) پس از ورود باکتری به بدن، بتدریج تبی افزاینده ایجاد، سپس بصورت دائمی در آمده و نهایتا به آهستگی کاهش خواهد یافت.

بیماری توام با درد عضلانی، بی قراری، بی اشتهایی و سردردی غیر اختصاصی خواهد بود. این علائم ممکن است یک هفته یا بیشتر بطول انجامیده و با علائم گوارشی همچون اسهال و استفراغ همراه گردد. البته دوره نهفته بیماری می تواند بر اساس میزان باکتری وارده، مقاومت میزبان از 3 تا 60 روز بطول انجامد. سیر بیماری، مدت زمان و عوافب آن به شدت بیماری، سن، وضعیت ایمنی میزبان و نحوه درمان بیماری بستگی دارد. حدود 12 تا 16 درصد بیماران مبتلا به تب تیفوئیدی، بدون درمان فوت می نمایند

سالمونلا در طیور

سالمونلوسیس که عامل آن اس. پولوروم است، بیماری شناخته شده ماکیان است. اکنون سال‌ها است که این بیماری تقریباً در همه کشورها تحت کنترل است. این میکروب به نظر می‌رسد مسئله‌ای علیه عموم بوده باشد. اما عفونت‌های ساب کلینیکی ماکیان توسط گونه‌های دیگر سالمونلا هم‌چنین وجود ناقلین بین آنها به خصوص مرغ‌ها، یکی از عوامل اصلی سرایت میکروب در مسمومیت غذایی انسان در سطح جهان است.

انجمن کنترل بیماری ها (CDC) شیوع سالمونلا در جوجه ها را هشدار داده است. شیوع این بیماری در بهار هر سال ایجاد می شود، زیرا پدر و مادر برای فرزندانشان، جوجه می خرند و با این کار باکتری سالمونلا را به خانه خود می آورند! انجمن کنترل بیماری ها به والدین کودکان کمتر از 5 سال، توصیه می کند که از خریدن و یا دست زدن به جوجه مرغ و یا جوجه اردک خودداری کنند.

تشخیص سالمونلا

بسیاری از افراد خود از علائم عمومی متوجه مسمومیت غذایی می شوند و اگر این علائم خفیف باشند، معمولا نیازی به تجویز پزشک یا دریافت درمان خاص نیست. بنابراین، ممکن است مبتلا به سالمونلا باشید که تایید نشده باشد.با این وجود، در برخی شرایط، اگر مسمومیت غذایی داشتید ممکن است نیاز به تجویز پزشک داشته. ممکن است پزشک یا پرستار از شما در مورد مسافرتهایی که اخیرا به خارج از کشور داشته اید یا هر راهی که ممکن است غذا یا آب آلوده خورده باشید سوالاتی بپرسد. آنها علائم کمبود مایعات (کم آبی) را در بدن شما بررسی می کنند. ممکن است دمای بدن، فشار خون و نبض شما را کنترل کنند. ممکن است برای یافتن هر گونه مشکل، شکم شما را بررسی نمایند.ممکن است دکتر یا پرستار از شما بخواهند که نمونه ای از مدفوع خود بگیرید. سالمونلا بعد از فرستاده شدن نمونه به آزمایشگاه شناسایی میشود. در زمان شیوع سالمونلا ممکن است غذا ها نیز آزمایش شوند.

درمان سالمونلا

بیشتر مبتلایان بدون روش های درمانی، در طی 4 تا 7 روز بهبود می یابند. افرادی که دارای اسهال شدیدی می باشند، نیاز به جبران مایعات از دست رفته دارند. این مایعات را می توان از طریق داخل وریدی به بدن رساند. آنتی‌بیوتیک همیشه لازم نیست. اما اگر باکتری سالمونلا ، روده ها را عفونی کرده باشد، درمان آنتی‌بیوتیک لازم است. درمان با آنتی بیوتیک در کودکان، افراد ضعیف، افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف لازم است، زیرا در این افراد باکتری سالمونلا ، خیلی قوی عمل می کند.

نبض ما– گردآوری

منابع

سلامتی برای همه، تبیان، دکتراحتشام فر