نحوه تزریق انسولین در بارداری چگونه است؟

دیابت بارداری یکی از بیماریهای وخیم  در این دوران است که سلامت جنین و مادر را به خطر می‌اندازد. سقط جنین، افزایش وزن جنین، خطر مرگ مادر و جنین از عوارض دیابت در بارداری است که درمان پذیر است اما نحوه تزریق انسولین در بارداری چگونه است؟

نبض ما– درمان دیابت در دوران بارداری نیازمند مصرف داروی خاص دیابت یعنی انسولین است. اما نحوه تزریق انسولین در بارداری چگونه است و مصرف آن در این دوران چه عوارضی به همراه دارد؟ از پرسش هایی است که برای یافتن پاسخ آن به سراغ دکتر عباس تحصیلی، متخصص بیماری‌های داخلی و فوق تخصص بیماری‌های گوارش، آندوسکوپی و کبد رفته‌ایم.

قند خون نرمال در بارداری چند است؟

تعریف بیماری دیابت به این صورت است که قند خون ناشتا بالاتر از 136 در دو تست مکرر باشد این تعریف مختص افراد غیرباردار است و در زنان باردار قند خونی که بالاتر از 110 باشد، دیابت محسوب می‌شود. عوارض دیابت بر روی جنین و مادر تأثیر می‌گذارد بنابراین بیمار بلافاصله نیازمند درمان و تزریق انسولین در بارداری است.

نحوه استفاده از انسولین در بارداری به چه صورت است؟

داروی دیگری به غیر از انسولین در بارداری بکار نمی‌رود و اگر کسی قند خون بالاتر از 110 داشته باشد باید از انسولین استفاده کند و انسولین ها از نظر مدت اثرگذاری به سه دسته تقسیم می‌شوند. برخی از انسولین‌ها کوتاه اثر هستند مانند انسولین رگولار که مدت اثر این انسولین حداکثر تا شش ساعت است.

نوع دیگر از انسولین 18 تا 24 ساعت اثر دارند و در تعداد واحدهای کم ممکن است یکبار در روز استفاده شود ودر واحدهای زیاد ممکن است این مقدار را تقسیم کنند در دو یا سه وعده در روز.

سومین نوع انسولین ها انسولین های مخلوط هستند که  هر دو نوع را باهم دارند در این نوع از انسولین سی درصد انسولین کوتاه اثر و 70 درصد انسولن بلند اثر هستند این نوع از انسولین برای کنترل بیشتر دیابت به کار می‌روند.

در دوران بارداری به دلیل عوارض داروهای غیر انسولینی تنها انسولین استفاده می‌شود.

آیا تزریق انسولین در بارداری برای جنین مضر است؟

خیر، این دارو تنها هورمونی است که برای سوخت و ساز لازم است و از لوزالمعده ترشح می‌شود میزان انسولین بطور متوسط برای هر فرد حدود 25 واحد ضرورت دارد تا میزان قند به صورت طبیعی بماند. بیماران دیابتی دو دسته هستند.

ما بیمارانی داریم که به دلیل سرطان پانکراس، لوزالمعده آنها را از بدن خارج کرده ایم، این افراد با تزریق این مقدار واحد انسولین قادر به زندگی طبیعی خود هستند در حالیکه بیمارانی داریم که دیابت دارند و این بیماران در روز مجبور به تزریق 50 تا 100 واحد در روز هستند.

این افراد یا بیمارانی هستند که بدنشان انسولین ترشح نمی‌کند و یا افرادی که انسولین در بدنشان کم نیست اما سلولهای بدن نسبت به انسولین مقاومت دارند و پیچیدگی درمان دیابت هم در این است.

برخی از بیماران ممکن است در دوره‌هایی از زندگی بین این دو دسته طبقه بندی شوند. به طور کلی مقوله دیابت و بارداری مسائل خاص خود را دارد چه از نظر اختلالاتی که در مادر ایجاد می‌کند و چه از نظر اختلالاتی که در مادر ایجاد می‌کند و به همین منظور ما به دیابت در بارداری نگاه ویژه‌ای داریم.

اثرات انسولین در بارداری به چه صورت است؟

اولین تأثیر آن کنترل قند خون است اما دیابت تنها بیماری افزاینده قند خون نیست وبیماری است که مسائل مختلفی ایجاد می‌کند که یکی از این مشکلات اختلال متابولیسم و افزایش قند خون است.

این بیماری در هر نقطه از بدن می‌تواند اختلال ایجاد کرده و بیماری است که رگهای کوچک و بزرگ را درگیر می‌کند و در هر نقطه اعم از قلب، ریه، مغز ایجاد اختلال می‌کند.

در بارداری دیابت باعث افزایش وزن جنین می‌شود و معمولا زایمان را دچار مشکل می‌کند و مادر مجبور به سزارین می‌شود و کنترل دیابت باعث کنترل مرگ و میر مادر می‌شود اما بر کنترل مرگ و میر جنین اثر زیادی ندارد به هرحال بیماری پرمخاطره جدی در بارداری است که با تزریق انسولین این عوارض کاهش می‌یابند.

آیا تزریق انسولین در بارداری عوارضی دارد؟

اگر انسولین درست تزریق نشود می‌تواند عوارض داشته باشد یکی از شایع ترین عوارض تزریق انسولین این است که انسولین را درست مصرف نکنند  به طوری که برخی از انسولین ها کاملا در آب محلول نیستند و ممکن است برخی آب انسولین را تزریق کنند و افت قند خون پیدا کنند.

تزریق انسولین در بارداری باید به بیمار آموزش داده شود و بیمار موقعیت خود را درک کند و روش تزریق مناسبی انجام دهد. افرادی بوده اند که با مراجعه به مراکز غیرحرفه‌ای از تزریق انسولین هر روزه خودداری کرده و به توصیه آنها انسولین را یک روز در میان مصرف کرده و این کار عوارض خطرناکی را متوجه بیمار کرده است.

از عوارض این مساله کاهش قند خون و به سرعت بردن بیمار به اغماء است و به همین جهت با انسولین نباید شوخی کرد و بیمار باید آگاه باشد.

آیا انسولین را می‌توان در بارداری به شکم تزریق کرد؟

انسولین را در هر نقطه از بدن زیرجلد می‌توان تزریق کرد و زیر شکم یکی از نقاط مناسب تزریق انسولین است.

نبض ما– گفت و گو: اعظم صفایی