چرا معده عصبی می شود؟ 

معده عصبی یکی از شرایطی است که هر فردی ممکن است دچار آن شود.

نبض ما– معده عصبی یک نمونه از مواردی است که نشان می دهد احساسات فرد چگونه می تواند بر بدن وی تاثیر بگذارد. داشتن معده عصبی می تواند یک اتفاق معمول در برخی افراد باشد.

با توجه به دانش و علوم پزشکی، این یک وضعیت رسمی و قابل تشخیص نیست. داشتن معده عصبی می تواند با وضعیت عاطفی شما یا سلامت روانی، سلامت دستگاه گوارش یا روده شما، یا حتی ترکیبی از هر دو در ارتباط باشد و به ندرت، ممکن است نشانه ای از چیزی جدی تر باشد.

پزشکان ممکن است برای یک فرد معده عصبی را تشخیص دهند در صورتی که وی دارای علائمی نظیر تهوع یا نفخ باشد اما مرتبط با شرایط گوارشی وی نباشد. درمان معده عصبی اغلب شامل تکنیک هایی برای کاهش اضطراب، استرس و تنش است.

علائم معده عصبی

معده عصبی می تواند علائم برخی اختلالات گوارشی (GI) را داشته باشد. این موارد می تواند شامل شرایطی مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا گاستروانتریت (عفونت معده مربوط به باکتری یا ویروسی) باشد.

علائم مرتبط با معده عصبی عبارتند از:

• نفخ
• تاخیر در تخلیه معده
• اسهال
• گاز
• حالت تهوع

کودکان نیز معمولا نشانه های معده عصبی را تجربه می کنند و ممکن است علائم شان متفاوت از بزرگسالان باشد. آنها ممکن است از رفتن به مدرسه سرباز زنند یا اغلب بدون این که علائم دیگری از عفونت داشته باشند، ابراز دل درد می کنند.

از معده عصبی چه می دانید؟

سیستم گوارشی خودش دارای سیستم عصبی جداگانه ای است که به نام سیستم عصبی روده ای معروف است. پایانه های عصبی معده برای پاسخ به هورمونهای استرسی که از مغز ترشح می شود، طراحی شده اند.

این بخشی از واکنش “مبارزه یا پرواز” است که باعث می شود هورمون استرس به معده سیگنال دهد تا آرام تر کار کند و در نتیجه خون با قدرت بیشتری به به قلب، ریه ها و عضلات برسد.

مردم ممکن است به صورت متداول شرایطی از استرس بالا را تجربه کنند که می تواند مشابه واکنش های “مبارزه یا پرواز” باشد. برخی از این شرایط متداول عبارتند از :

یک رویداد پیش رو، مانند آزمون یا ارائه

• مشکلات مالی
• مشکلات خانوادگی
• طلاق
• تغییر در کار
• اسباب کشی
• مرگ یکی از عزیزان
• بیماری مزمن

گاهی اوقات افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) می توانند دچار معده عصبی شوند. با این حال، فرد بدون داشتن IBS هم می تواند معده عصبی داشته باشد. به این دلیل که علائم IBS برای حداقل 3 ماه به طور مداوم اتفاق می افتد و اغلب با تغییرات غذایی و شیوه زندگی بهبود می یابد.

غذاهای مفید برای معده عصبی

اگر می دانید که یک رویداد استرس زا در پیش رو دارید، سعی کنید غذاهایی که برای معده آرام بخش هستند مصرف کنید. غذاهای تسکین دهنده معده می تواند شامل موارد زیر باشند:

• موز
• برنج
• سیب زمینی
• جو
• تست
• سیب شیرین

کاهش استرس و خوردن غذاهای آرام بخش معده می تواند کمک کند که روده شما به شرایط طبیعی خودش برگردد. اگر علائم شما همچنان ادامه داشته باشد یا سوالی داشتید، می توانید با پزشک خود مشورت کنید.

معده عصبی و تنگی نفس

تنگی نفس یا دشواری تنفس احساسی است که شما نمی توانید نفس خود را به خوبی بگیرد و در نتیجه هوای کافی برای مصرف به شما نمی رسد. تنگی نفس اگر برای دوره های طولانی ادامه یابد، می تواند موجب احساس ضعف و اضطراب شود.

تنگی نفس می تواند باعث نفس های کوچک و کوتاه شما شود. این می تواند به بلع هوا منجر شود. تنگی نفس می تواند بابت اضطراب یا حملات ترس، بیماری مزمن انسداد ریوی، پنومونی و یا حملات آسم ایجاد شود.

علاوه بر این، یکی از دلایلی که می تواند منجر به تنگی نفس شود، نفخ شکم است. شرایط مختلفی وجود دارد که می تواند موجب نفخ شکم و تنگی نفس شود.

هر شرایطی که منجر به ورود هوا همراه مواد غذایی به معده شود می تواند موجب نفخ و تنگی نفس شود. همچنین، مدفوع داخل روده، سندرم روده تحریک پذیر، بیماری سلیاک، عدم تحمل لاکتوز، یبوست، ایلئوس، انسداد روده و گاستروپارسیس می تواند موجب نفخ و تنگی نفس شود.

اگر نفخ یا تنگی نفس شدید باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.

درمان معده عصبی

روش های مختلفی برای درمان معده عصبی وجود دارد.

مشاوره

دیدن یک روانپزشک یا درمانگر ممکن است به فرد کمک کند تا تغییراتی را برای کاهش استرس در زندگی خود ایجاد کند.

دارو

در برخی موارد ممکن است فرد برای کاهش اضطراب و میزان استرس خود دارو مصرف کند. درمان اضطراب و افسردگی هم ممکن است برای کاهش بروز نشانه های معده عصبی شود.

مدیتیشن

مدیتیشن می تواند اضطراب و استرس را با افزایش تمرکز و ذهنیت فرد کاهش دهد. 10 تا 15 دقیقه مدیتیشن در روز می تواند به فرد کمک کند علائم معده عصبی خود را کاهش دهد.

غذاها

از غذاهایی که می تواند وضعیت معده عصبی را بدتر کنند، اجتناب کنید. نمونه هایی از این محصولات عبارتند از محصولات لبنی و نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، شکلات، نوشابه و چای.

فعالیت های تسکین دهنده استرس

مشارکت در فعالیت هایی که به کاهش استرس کمک می کنند، مانند ورزش، روزنامه نگاری، مطالعه و یا صحبت کردن با دوستان. گاهی اوقات فرد نیز ممکن است با کاهش تعهدات روزانه خود به کاهش استرس خود کمک کند.

داروهای طبیعی

به عنوان دو مورد از بهترین این داروها می توان به نعنا و زنجبیل اشاره کرد که می تواند به صورت دمنوش و چای و یا استفاده از روغن آن مصرف شود.

برخی از داروهای موثر برای مشکلات گوارشی

با توجه به این که معده عصبی نشانه های مشابه مشکلات گوارشی دارد، در ادامه به معرفی برخی داروهای مورد استفاده برای مشکلات گوارشی اشاره می شود.

برای مشکل گاز معده، داروهایی که از سیتریکون تشکیل شده اند می تواند به خلاض شدن شما کمک کند. مانند (Mylanta، Gas-X).

برای سوزش سر دل ناشی از بیماری ریفلاکس معده می توانید از آنتی اسیدها یا اسیدهای کاهش دهنده مانند (Pepcid AC، Zantac 75) استفاده کنید.

برای یبوست، یک نرم کننده یا ملین کننده مدفوع خفیف ممکن است به همه چیز کمک کند.

برای انقباض ناشی از اسهال، داروهایی که لورئامید (Imodium) یا بیسموت سوبسالیسیلات (Kaopectate یا Pepto-Bismol) دارند می تواند به شما کمک کند.

برای انواع دیگر درد، استامینوفن (آسپیرین بدون آناسین، لیکوپرین، پاندول، تیلنول) ممکن است مفید باشد. اما از داروهای غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن  یا ناپروکسن اجتناب کنید. چرا که آنها می توانند معده شما را تحریک کنند.

نبض ما– تهیه و ترجمه:حسین مقدس زاده