قرص ریتالین و عوارض مصرف آن چیست؟
قرص ریتالین یا متیل فنیدید یک محرک سیستم عصبی مرکزی است. این دارو، بعضی از ترکیبات شیمیایی موجود در مغز و اعصاب را تحت تأثیر قرار می‌دهد که در کنترل بیش فعالی و رفتارهای تکانه ای موثر هستند.
موارد مصرف ریتالین چیست
از ریتالین برای معالجه اختلال کمبود توجه (ADD)، اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) و نارکولپسی استفاده می‌شود.
موارد منع مصرف ریتالین
- در صورت ابتلا به گلوکوم، تیک‌های عصبی، سندرم تورت، تنش یا اضطراب شدید نباید از ریتالین استفاده کنید.
- افراد به راحتی می‌توانند به مصرف متیل فنیدیت عادت کنند و موارد سو استفاده زیادی از این دارو گزارش شده اند. اگر دچار سوء مصرف الکل یا اعتیاد به مواد مخدر هستید، در زمان تجویز این دارو مشکلات خود را با پزشک مطرح کنید.
- محرک‌ها باعث ایجاد سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در افراد با فشار خون بالا، بیماری قلبی یا نقص قلبی می‌شوند.
- اگر در 14 روز گذشته از مهار کننده‌های MAO نظیر ایزوکاروباکسید، لاینزولید، تزریق متیلن بلو، فنلزین، رازاگلین، سلژیلین یا ترانیل سی پرومین استفاده کرده اید، از ریتالین استفاده نکنید.
- متیل فنیدات ممکن است باعث مشکلات روحی جدید شود و یا مشکلات فعلی را تشدید کند (در این شرایط مصرف کننده دارو، افکار یا رفتار غیرمعمول را تجربه می‌کند). اگر سابقه افسردگی، بیماری روانی یا اختلال دو قطبی داشته اید ممکن است با این عوارض ریتالین دست و پنجه نرم کنید.
- اگر در 14 روز گذشته از مهار کننده MAO استفاده کرده اید، از ریتالین استفاده نکنید. در این شرایط ممکن است واکنش‌های خطرناکی اتفاق بیافتند. مهار کننده‌های MAO داروهایی نظیر ایزوکاروباکسیدید، لاینزولید، تزریق متیلن آبی، فنلزین، رساگیلین، سلژیلین، ترانیل سیپرومین و موارد مشابه هستند.
ممکن است شما در گردش خون مشکلاتی داشته باشید که می‌تواند باعث بی حسی، درد یا تغییر رنگ در انگشتان دست یا پا شود.
در صورت وجود علائم بعدی فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
۱-علائم مشکلات قلبی
درد قفسه سینه، احساس سبکی یا تنگی نفس.
۲- علائم روان پریشی
پارانویا، پرخاشگری، مشکلات جدید رفتاری، دیدن یا شنیدن چیزهای غیر واقعی.
۳- علائم مشکلات گردش خون
زخم‌های غیر قابل توضیح در انگشتان دست یا پا.
اگر به متیل فنیدید حساسیت دارید یا شرایط زیر را دارید از قرص ریتالین استفاده نکنید:
- گلوکوم
- سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به تیک‌های عصبی (انقباض عضلات) یا سندرم تورت
- اگر دچار اضطراب شدید، تنش یا آشفتی هستید (داروی محرک می‌تواند این علائم را بدتر کند)
محرک‌ها باعث ایجاد سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در بعضی افراد خاص می‌شوند. در صورت ابتلا به موارد زیر، مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید:
- مشکلات قلبی یا نقص مادرزادی قلب
- فشار خون بالا
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مرگ ناگهانی
برای اطمینان از اینکه قرص ریتالین برای شما خطری ندارد، اگر شما یا هر عضوی از خانواده تان تا به حال مبتلا به موارد زیر بوده است، مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید:
- افسردگی، بیماری روانی، اختلال دو قطبی، روان پریشی یا افکار یا اقدام برای خودکشی.
- تیک‌های حرکتی (پیچش عضلانی) یا سندرم تورت
- مشکلات گردش خون در دست و پا
- تشنج یا صرع
- مشکلات مری، معده یا روده
- موج مغز غیر طبیعی (EEG)
- سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل
- مشخص نیست که آیا قرص ریتالین به یک نوزاد متولد نشده آسیب می‌رساند یا خیر. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید
- مشخص نیست که آیا متیل فنیدات به شیر مادر منتقل می‌شود یا می‌تواند به یک کودک شیرخوار آسیب برساند. در صورت شیردهی به کودک، این مسئله را به پزشک خود بگویید
- ریتالین برای استفاده توسط افراد کوچک تر از 6 سال مورد تأیید نیست.
ریتالین را چگونه مصرف کنیم
ریتالین را دقیقاً مطابق تجویز پزشک معالج خود مصرف کنید. تمام راهنمایی‌های موجود در برچسب نسخه خود را دنبال کنید. پزشک ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را تغییر دهد. ریتالین را در مقادیر بزرگتر یا کوچکتر یا بیشتر از مقدار توصیه شده مصرف نکنید.
قرص ریتالین می‌تواند اعتیاد آور باشد. هرگز این دارو را در اختیار شخص دیگری به ویژه افرادی که سابقه مصرف مواد مخدر یا اعتیاد دارند به اشتراک نگذارید. داروها را در مکانی نگه دارید که دیگران نتوانند به راحتی به آن مراجعه کنند. فروش یا هدیه دادن این دارو به دیگران خلاف قانون است.
تمام اطلاعات بیمار، دستورات دارو و کاغذهای دستورالعملی که در رابطه با قرص ریتالین در اختیار شما قرار می‌گیرند مطالعه کنید. از پزشک یا متصدی داروخانه سوالات خود را به طور کامل بپرسید.
قرص‌های ریتالین و قرص‌های ریتالین SR حداقل باید 30 تا 45 دقیقه قبل از خوردن غذا مصرف شوند. کپسول‌های ریتالین LA با قابلیت اثرگذاری طولانی (به شکل کپسول) را می‌توان با یا بدون غذا مصرف کرد. دستورالعمل‌های موجود در برچسب داروی خود را دنبال کنید.
قرص با قابلیت اثرگذاری طولانی (به شکل کپسول) را خرد نکنید، نجوید و قرص را کاملاً ببلعید. شکستن قرص ممکن است باعث آزادی بیش از حد مقدار زیادی دارو شود.
برای ساده تر شدن بلع، شما می‌توانید کپسول‌های ریتالین LA را باز کرده و دارو را درون یک قاشق مربا خوری پودینگ یا سس سیب قرار دهید. در این شرایط بلافاصله بدون جویدن، مخلوط را ببلعید. چنین مخلوطی را برای استفاده‌های بعدی ذخیره نکنید.
در زمان استفاده از قرص ریتالین، پزشک شما باید به طور مرتب پیشرفت شما را بررسی کند. در صورت مراجعه به پزشکان دیگر به آنها بگویید که از این دارو استفاده می‌کنید.
اگر به عمل جراحی نیاز دارید، پیش از جراحی به جراح بگویید که از ریتالین استفاده می‌کنید. ممکن است نیاز باشد مصرف دارو را برای مدت کوتاهی متوقف کنید.
به دقت مصرف داروی خود را مطابق تجویز پزشک خود دنبال کنید. متیل فنیدات دارویی است که به شدت قابل سواستفاده است و باید درمورد اینکه کسی از داروی شما به طور نادرست یا بدون نسخه استفاده می‌کند آگاه باشید.
عوارض قرص ریتالین در بزرگسالان
- عصبی بودن
- تحریک پذیری
- اضطراب
- مشکلات خواب (بی خوابی)
- دل درد
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- حالت تهوع
- استفراغ
- سرگیجه
- تپش قلب
- سردرد
- مشکلات بینایی
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشار خون
- تعریق
- جوش‌های پوستی
- روان پریشی
- بی حسی
- سوزن زدن یا احساس سرما در دستان یا پاها
اعتیاد به ریتالین
در دوز صحیح، ریتالین اعتیاد آور نیست. اما، افرادی که از این دارو سوء استفاده می‌کنند یا دوزهای بسیار زیادی از ریتالین مصرف می‌کنند، در معرض خطر وابستگی جسمی و اعتیاد هستند.
پزشکان ریتالین را برای معالجه مبتلایان به اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) و نارکولپسی تجویز می‌کنند، مشکلاتی که هر دو مزمن هستند. با این وجود هیچ کارآزمایی بالینی برای ارزیابی اثربخشی ریتالین برای بیش از ۴ هفته درمان انجام نشده است.
پزشکانی که ریتالین را بیش از ۴ هفته تجویز می‌کنند، تأثیر و ایمنی طولانی مدت این دارو را برای هر فرد به طور مستمر ارزیابی می‌کنند.
