ویتامین K برای جلوگیری از خونریزی

در سال ۱۹۳۵ یک دانشمند دانمارکی طی یک سری تحقیقات ، متوجه وجود یک نوع ویتامین در بدن مرغ شد که ضد خونریزی بود. این دانشمند آن را ویتامین K نامید.

گردآوری – نبض ما

ویتامین K محلول در چربی بوده و تا حدودی در برابر حرارت پایدار می باشد، ولی در مقابل نور بسیار حساس بوده و فاسد می شود. ویتامین K مصنوعی به شکل های محلول در آب است و فرمول شیمیایی آن شباهت زیادی به ویتامینK طبیعی دارد و اثرات آنها با یکدیگر برابرند.

به دلیل اینکه ویتامین K طبیعی ، محلول در چربی است، برای هضم و جذب آن، صفرا لازم است، ولی ویتامین K مصنوعی که محلول در آب است احتیاجی به ترشح صفرا ندارد. مقدار کمی از این ویتامین ، در کبد ذخیره می شود که این مقدار فقط نیاز یک هفته بدن را تأمین می کند و هر چه هوا گرم تر باشد، نیاز بدن به ویتامین مزبور نیز بیشتر می شود.

جلوگیری از خونریزی

بعضی از اشخاص در تابستان و در هوای گرم دچار خونریزی مانند خونریزی بینی می شوند. این علائم نشانه کمبود ویتامین K در بدن است؛ زیرا این ویتامین برای انعقاد خون لازم است و بدون وجود این ویتامین کبد نمی تواند پروترومبین (عامل انعقاد خون) بسازد.

مهمترین فایده این ویتامین جلوگیری از خونریزی است. این ویتامین در کنترل و درمان خونریزی ناشی از بیماری‌های کبد، زردی و زخم معده سودمند است و همچنین خونریزی‌های ناشی از استفاده طولانی مدت از آسپرین ها و آنتی بیوتیک ها را درمان می‌کند. این ویتامین در درمان خونریزی شدید در دوران قاعدگی نیز مفید است. به نوزادان زودرس که امکان خونریزی در آنها زیاد است هم بعد از تولد این ویتامین تزریق می‌کنند.

آرتروز

دانشمندان با مطالعه روی ۶۵۰ فردی که میزان ویتامین k پلاسمای خون آن ها پایین بود دریافتند، ابتلا به آرتروز و درد مفاصل در این افراد بیشتر است. دانشمندان با مطالعه روی موش ‌ها دریافتند، بعضی پروتئین‌ های استخوان ‌ها و غضروف‌ ها به ویتامین k وابسته هستند و وقتی این پروتئین‌ ها به طور صحیح کار نکند حیوانات دچار اختلالات استخوانی و غضروفی می ‌شوند.

پوکی استخوان

کمبود ویتامین K با ابتلا به پوکی استخوان مرتبط است. این ویتامین در ساختن یک پروتئین استخوان به نام استئوکلسین نقش مهمی دارد.

اکثر مکمل های ویتامینه فاقد این ویتامین هستند و کسانی هم که داروی رقیق کننده خون مصرف می کنند نباید این ویتامین را به شکل مکمل دریافت کنند، اما این ویتامین در سبزیجات دارای برگ سبز، سبزیجات دانه ای و روغن های گیاهی موجود است. بهتر است زنان مصرف سبزیجات به ویژه انواع دارای برگ سبز را در اوایل دوران یائسگی یا پیش از آن افزایش دهند.

دیابت

افرادی که ویتامین K کافی از غذا دریافت می کنند در معرض خطر کمتری برای بروز دیابت دو هستند. محققان هلندی طی یک مطالعه ده ساله نشان دادند که در میان ۳۸۰۰۰ فرد بزرگسال، افرادی که ویتامین K بیشتری دریافت می کردند، ۲۰ درصد کمتر دچار دیابت شدند.

در این مطالعه مصرف ویتامین K1 و K2 با خطر کمتر دیابت همراه ولی این ارتباط با ویتامین K2 قوی تر بود. علت دقیق این که چرا ویتامین K دارای اثر محافظتی علیه دیابت می باشد مشخص نشده است. ولی شاید به این خاطر باشد که این ویتامین سبب کاهش التهاب و بهبود مصرف انسولین در بدن می شود.

کمبود ویتامین K

در شرایط زیر امکان کمبود این ویتامین وجود دارد :

– زمانی که سوء جذب چربی ها وجود داشته باشد.

– در شرایطی که درمان با آنتی بیوتیک صورت بگیرد ( به دلیل از بین بردن باکتری های روده )

– بیماری کبدی

کودکان زودرس و کودکانی که فقط از شیر مادر تغذیه می کنند، از نظر احتمال خونریزی، بیشتر در معرض خطر هستند، چون شیر مادر به دلیل استریل بودن، میکروب کمتری در روده به وجود می آورد ، بنابراین ویتامین K در بدن ساخته می شود.

زمانی که سوء جذب چربی ها در بدن وجود دارد، شکل مصنوعی ویتامین K که محلول در آب است، مورد استفاده قرار می گیرد.

اثرات ویتامین K روی پوست

۱- درمان گودی زیر چشم

استفاده منظم از این ویتامین تغذیه کرم ها، ژل ها و لک برها به از بین تیرگی های زیر چشم کمک زیادی میکند.

۲-محافظت از کشش پوست

ویتامین کا حاوی پروتئینی  برای حفظ قابلیت ارتجاعی بر روی پوست است. این ویتامین کمک می کند تا  پروتئین حفظ شود و  چین و چروک پیشانی و افتادگی پوست را کاهش می دهد.

۳-درمان لخته شدن خون

یکی از دلایل مهم  ویتامین K  اثر بخشی آن در درمان لخته شدن خون است. وقتی یک کبودی  در بیماران دچار ترومای پوست بوجود می آید، خون مویرگها در زیر منطقه آسیب دیده  پارگی ایجاد می شود و لخته خون نامیده می شود. سطح پوست در طول این زمان تغییرات بوجود می آورد و رنگ های  به سیاه و سفید، قهوه ای یا آبی و می تواند از چند روز تا چند هفته طول بکشد  بسته به فرد دارد. تسریع فرایند درمان زمانی که ویتامین کا مصرف می شود بهبود  عروق خونی را تحت تاثیر قرارمی دهد.

منابع غذایی دارای ویتامین K

سبزیجات برگ دار تیره رنگ

سبزیجات برگ دار تیره رنگ به طور تازه برای تهیه سالاد و یا به صورت بخارپز مورد استفاده قرار می ‌گیرند. این گونه سبزیجات علاوه بر ویتامین k سرشار از کلسیم، نیز هستند.

کلم‌ پیچ، گیاه گل قاصدک، شاهی، اسفناج، شلغم، خردل، چغندر، گل‌ کلم، کاهو و کاسنی از آن دسته سبزیجاتی هستند که هر کدام دارای مقدار زیادی این ویتامین هستند.

پیازچه

۱۰۰ گرم پیازچه، ۲۰۷ میکروگرم ویتامین k را فراهم می ‌کند.

کلم بروکسل

کلم بروکسل سرشار از ویتامین k است به طوری که تنها ۱۰۰ گرم از آن مقدار ۱۹۴ میکروگرم این ویتامین را فراهم می ‌کند.

کلم بروکلی

ویتامین k تنها یک دلیل برای افرادی است که به خوردن سبزیجات علاقه ‌مندند. این گیاه همانند کلم، کاهو و … غنی از این ویتامین است.

فلفل قرمز – زردچوبه

فلفل علاوه بر ویتامین کا سرشار از ویتامین‌ های E و C نیز می ‌باشد،

مارچوبه

مارچوبه بهترین نوع مصرف آن به صورت بخارپز می ‌باشد و در هر ۱۰۰ گرم از آن ۸۰ میکروگرم ویتامین k وجود دارد.