چاقی شکمی شاید بخاطر بیماری باشد!
انواع چاق شدن‌ها به‌ویژه در ناحیه شکم می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی رخ دهد، ازجمله خوردن مواد غذایی پرچرب، ابتلا به بیماری تیروئید، چاقی پس از زایمان در زنان ، مشکلات گوارشی نیز در بروز چاقی شکمی و ایجاد نفخ شکمی مؤثراست.
نبض ما– بررسی‌ها نشان می‌دهند، اشکال در هضم مواد غذایی، می‌تواند منجر به بروز مشکل در روده و فشار به دیواره‌های روده و به دنبال آن ورم شکم شود. خوردن بیش از حد غذا در یک وعده غذایی نیز می‌تواند سبب بروز نفخ شکمی و به دنبال آن ورم شکم و چاقی شکمی شود.
برخی از مواد غذایی از جمله شیرین‌کننده‌های مصنوعی، گندم، سیر، پیاز و نیز میوه‌هایی چون گیلاس، آلو، کنگر فرنگی، چغندر و قارچ می‌توانند باعث ایجاد نفخ و چاقی شکمی شوند. اما علاوه بر این موارد دیگری هم هستند از جمله بیماری ها که می توانند موجب نفخ و چاقی شکمی و اضافه وزن گردد. در ادامه به برخی از عوامل چاقی شکمی اشاره می کنیم.
سندرم روده تحریک‌پذیر یا IBS
ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر می‌تواند مدت طولانی موجب ایجاد نفخ و تورم شکمی شود که درعین حال با علائمی چون درد، یبوست یا اسهال همراه است. تصور می شود در مبتلایان به این سندرم، روده‌ها از حساسیت بالاتری برخوردارهستند و بنابراین فرآیندهای عادی روده موجب بروز این علائم می‌شوند. نفخ و چاقی شکمی یکی از ناخوشایندترین و مختل کننده‌ترین عوارض سندرم روده تحریک‌پذیر است.
نفخ شکمی
در برخی موارد تجمع باد در روده‌ها باعث تورم و چاقی شکمی می‌شود که در این وضعیت معمولا علائم دیگری دیده نمی‌شود. اکثر ما گاهی اوقات دچار نفخ و تجمع باد در روده‌ها می‌شویم که ۱۵ بار در روز بروز این حالت کاملا طبیعی است اما در برخی افراد این وضعیت ادامه پیدا می‌کند و به دلیل طولانی شدن، آزاردهنده می‌شود و احساس ناراحتی زیاد ایجاد می‌کند.
بیماری سلیاک
این بیماری می‌تواند باعث احساس خستگی دائمی، کاهش وزن بی‌دلیل و ابتلا به دردهای شکمی شود. بیماری سلیاک ناشی از واکنش شدید به گلوتن است.گلوتن در گندم، چاودار و جو و تمام مواد غذایی حاوی این غلات موجود است. در مبتلایان به این بیماری بدن در مقابل ورود گلوتن یک واکنش خودکار ایمنی از خود نشان می‌دهد و با این ماده به عنوان بیگانه‌ای برخورد می‌کند که باید به آن حمله کند. این امر باعث آسیب دیدن سطح روده کوچک می‌شود و روی فرآیند جذب ریزمغذی‌ها از غذا تاثیر سوء می‌گذارد.
تغییرات هورمونی
در روزهای پیش از قاعدگی و در ماه‌های نخست بارداری، تغییرات هورمونی قابل توجهی در بدن بروز می‌کند که این تغییرات نیز به نوبه خود در ایجاد تورم و نفخ شکمی موثر هستند. در این مواقع میزان ترشح هورمون پروژسترون افزایش می‌یابد و این امر موجب کاهش حرکات دودی روده می‌شود. این وضعیت منجر به نفخ و احتمالا یبوست می‌شود.
سرطان تخمدان
این بیماری نیز می‌تواند موجب تورم دائمی شکم و بروز مشکلات دیگر نظیر احساس سیری دائمی و درد شکمی شود. علائم سرطان تخمدان بسیار گیج کننده است و به همین دلیل معمولا در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود که درمان آن سخت‌تر است.
افسردگی
اگر بی‌دلیل چاقی شکمی داشته اید و حتی رعایت کردن نکات گفته شده هم گره‌ای از مشکل شما باز نکرده، بهتر است مشکل‌تان را به جای متخصص گوارش با یک روانپزشک در میان بگذارید. محققان می‌گویند اگر در دوره پیری به سر ببرید و به افسردگی دچار شوید، صاحب شکمی بزرگ هم می‌شوید. بررسی‌های آنها نشان می‌دهد احتمال چاقی شکمی در یک دوره زمانی پنج ساله، در مسن‌هایی که علائم افسردگی را نشان می‌دهند بیشتر است. همان‌طور که در مورد بی‌خوابی گفتیم در این مورد هم پای هورمون کورتیزول در میان است. کنترل نشدن سطح این هورمون که بالا رفتنش چربی‌های دور شکم و کمر را انباشته می‌کند، باعث می‌شود فرد بدون چاق شدن شکم‌گنده شود.
بیماری های چاق کننده
برخی از افراد نمی دانند که برخی بیماری های زمینه ای آن ها موجب چاقی شان شده است که می توان به این موارد اشاره کرد:
هیپوتیروئیدی
اگر تیروئید شما نتواند به اندازه کافی هورمون تولید کند، علایمی در شما ظاهر می شود که عبارت است از احساس خستگی، ضعف، سرما و افزایش وزن. عدم ترشح هورمون تیروئید کافی، موجب کندی متابولیسم شده و این احتمال اضافه وزن و چاقی را افزایش می دهد. حتی اگر عملکرد تیروئید اندکی کم یا در حد نرمال باشد هم ممکن است اضافه وزن ایجاد شود درمان هیپوتیروئیدیسم با داروها از افزایش وزن جلوگیری می کند.
یائسگی
پیری و افزایش سن موجب کند شدن متابولیسم می شود بنابراین کالری کمتری در بدن می سوزد و هر گونه تغییر در رویه زندگی مثل ورزش و تحرک کمتر نقش مهمی در چاقی دارند. اضافه وزن مرتبط با یائسگی به دلیل تجمع چربی در اطراف مچ و چاقی شکمی است.
سندرم به نام کوشینگ
اضافه وزن یکی از شایع ترین علایم بیماری کوشینگ است. بیماری که در آن هورمون کورتیزول زیادی در بدن تولید می شود. سندرم کوشینگ می تواند حتی در اثر مصرف کورتون ها هم که برای درمان آسم استفاده می شود اتفاق بیفتد. افراد مبتلا به آرتروز یا لوپوس هم اگر طولانی مدت از کورتون استفاده کنند در معرض خطر این سندرم هستند. سندرم کوشینگ وقتی ایجاد می شود که غده آدرنال میزان زیادی هورمون کورتیزول ترشح می کند. صورت، گردن، پشت گردن و مچ ها در این بیماری چاق می شوند.
سندرم تخمدان پُلی کیستیک
تخمدان پُر از کیست یکی از مشکلات هورمونی زنان در سنین باروری است. بسیاری از زنان مبتلا به تخمدان پُر از کیست در تخمدان های شان کیست های کوچک دارند. این مشکل ممکن است روی تعادل هورمون هایی که در دوران قاعدگی زنان ترشح می شود تاثیر بگذارد. نهایتا عدم تعادل هورمونی به رویش موهای زاید و زیاد و بروز جوش روی پوست منجر شود. زنان مبتلا به این مشکل به انسولین مقاوم هستند و این سبب اضافه وزن آن ها می شود. چاقی شکمی و نشیمن گاه در این زنان دیده شده و بیماری قلبی این زنان را تهدید می کند.
نبض ما- گردآوری
منابع:
فرارو، باشگاه خبرنگاران، دکتر سلام
