علائم و مدت زمان دفع سنگ کلیه از حالب

سنگ های حالب ، سنگ های سختی هستند که از نمک های معدنی طبیعی در ادرار تشکیل می شوند. سنگ حالب ممکن است در هر جایی از دستگاه ادراری تشکیل شده و می تواند برای بیمار بسیار دردناک باشد.

سنگ حالب می توانند گرد و صاف یا غیر معمول و زبر باشند. اکثر این سنگ ها در کلیه تشکیل می شوند و به داخل لوله های حالب منتقل می شوند.

در برخی موارد هم، سنگ های ادراری می توانند نامنظم ، نسبتا صاف و یا دارای لبه های دندانه ای بزرگی  باشند. همچنین، رنگ سنگ های ادراری با توجه به ترکیب شیمیایی آن ها متفاوت است.

سنگ های حالب در طی سالیان متمادی در کلیه ها و دستگاه ادراری تشکیل شده و بیماران را با مشکل مواجه می کنند.

علائم سنگ حالب

اولین علامت سنگی که در حالب  قرار دارد،  معمولا درد شدید در پشت و یا در هر طرف شکم یا سمت راست آن است. درد ممکن است به کشاله ران،  در زنان در لگن و در مردان، در اسکروتوم منتشر شود.

همچنین ممکن است همراه با ادرار، احساس سوزش ایجاد شده و یا  در ادرار خون دیده شود.

اگر سیستم ادراری نتواند انسداد را از بین ببرد، درد شدیدتر و ثابت تر می شود. البته علاوه بر درد شدید، علائم دیگری هم ممکن است وجود داشته باشد که عبارتند از:

• عرق خفیف
• حالت تهوع و استفراغ
• ضعف عمومی
• احساس تکرر ادرار
• اسهال
• تب
• عفونت
• ادرار دردناک

علل و عوامل خطر

انواع مختلف سنگ های ادراری علل مختلفی دارند مثلا:

سنگ های کلسیم: شایع ترین شکل سنگ ها، سنگ های کلسیمی است و زمانی رخ می دهد که مقدار زیادی کلسیم و یا اگزالات در خون وجود داشته باشد. مصرف برخی داروها یا مصرف بیش از حد ویتامین D میتواند غلظت کلسیم را افزایش دهد و  عامل  ژنتیک یا رژیم غذایی با غذاهای غنی از اگزالات، مانند اسفناج می تواند سطح اگزالات را افزایش دهد.

سنگ اسید اوریک: اسید اوریک بیش از حد، یک فرآورده متابولیسم پروتئینی است که می تواند باعث ایجاد سنگ های کریستالی شود.

سنگ های استروویتی:  سنگ های استروویتی بوسیله باکتری هایی ایجاد می شوند که عفونت های دستگاه ادراری را بیشتر در زنان ایجاد می کند.

سنگهای سیستین: این سنگ های نادر در افراد دارای وضعیت ارثی رخ می دهد که باعث کاهش حجم زیادی از اسیدهای آمینه خاص می شود.

با برآوردهای انجام شده مشخص شده است که، 1 نفر در 10 نفر در طول زندگی خود دچار انواع سنگ های دستگاه ادراری می شود.

عوامل خطر عبارتند از:

– جنسیت (سنگ های حالب  معمولا در مردان رخ می دهد)

– سن (اکثر سنگ ها در مردان بین 40 تا 60 سالگی رخ می دهد)

– شیوه زندگی: عوامل  مناسب عبارتند از: استراحت،  رژیم غذایی با پروتئین حیوانی و نوشیدن آب کافی

– سابقه خانوادگی

– عفونت مزمن دستگاه ادراری

تشخیص

گام اول در ارزیابی پزشکی،  معاینه فیزیکی است که هدف آن تشخیص منبع دقیق درد و ناراحتی است. سایر بیماری هایی که علائمی شبیه به  بیماری های سنگ حالب  را ایجاد میکنند هم  باید مورد توجه  قرار گیرند.

پزشک همچنین ممکن است یک یا چند تست زیر را  هم انجام دهد:

– آزمایش ادرار

– اشعه ایکس

– تصویر برداری کامپیوتری  سه بعدی

– پیلوگراف داخل وریدی (یک رنگ پزشکی به داخل جریان خون تزریق می شود تا کنتر است بصری روی اشعه ایکس ایجاد شود و به پزشک اجازه می دهد تا سنگ را به وضوح ببیند و درجه انسداد را ارزیابی کند.

سنگ حالب در زنان

سنگ حالب در زنان می تواند مشکلاتی ایجاد کرده و درد زیادی برای بیمار ایجاد کند. تقریبا 5 درصد از زنان دچار سنگ های حالب می شوند که حتی ممکن است در ابتدا  بدون علامت باشند  اما ممکن است باعث ایجاد سنگ های بزرگ تری شوند.

پس از عفونت های مکرر و علائم تحریک پذیر دیگر،  این نوع از سنگ ها را می توان با استفاده از  اشعه ایکس، سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری تشخیص داد  که ابتدا با دارو تحت کنترل در آمده و  یا در موارد حاد هم عمل جراحی انجام می شود.

داروهای دفع سنگ حالب

در درمان دارویی سنگ حالب، تجویز تامسولوسین در دفع سنگ تحتانی حالب می تواند در کاهش درد بیماران موثر بوده و معمولا  نیاز به مسکن های تزریقی، بستری های اورژانسی و اقدامات آندوسکوپیک هم گاه مشاهده می شود.

درمان گیاهی سنگ حالب

برای دفع سنگ های حالب معمولا از درمان گیاهی هم استفاده می شود که می تواند تاثیر زیادی در کوچک کردن و تسکین درد بیمار داشته باشد. استفاده از دمنوش های گیاهی باعث می شود تا مجرای ادراری کمی بازتر شده و سنگ ها راحت تر دفع شوند.

همچنین این داروهای گیاهی می توانند مانع از بروز عفونت های ادراری شده و دفع سنگ ها بدون مشکل انجام شود.

معمولا با این دارو درمانی می توان طی یک هفته تا ده روز سنگ ها را با درد کمی دفع کرد. البته بعضی از افراد هستند که دستگاه ادراری آن ها به طور طبیعی سنگ ساز است که در این موارد باید مراقبت بیشتری انجام داد.  همچنین می توانید از ترکیب چند گیاه برای دفع سنگ استفاده کنید.

مدت زمان دفع سنگ حالب

مدت زمان  دفع سنگ  در  بیماری که دچار تب نشده است و باردار نیست و حتی در افرادی که یک کلیه دارند، متفاوت است. در این افراد توصیه می شود که در  روز مایعات زیادی مصرف کرده  و حرکت بدنی و پیاده روی زیاد داشته باشند تا سنگ ها راحت تر دفع شوند.

در صورتی که اندازه سنگ حالب چیزی کمتر از شش تا پنج میلیمتر باشد، احتمال زیادی وجود دارد که در مدت زمان کوتاهی این سنگ ها خود به خود دفع شوند.

عوارض

وقتی که نمک های معدنی طبیعی در ادرار تجمع پیدا کرده و به داخل حالب منتقل می شوند، معمولا عوارضی برای بیمار به همراه دارند. در صورتی که سنگ های حالب دفع نشده و سلامتی فرد به خطر بیفتد، برای حذف سنگ ها از روش های تهاجمی یا جراحی استفاده می شود.

این روش ها عبارتند از

• لیت تریپسی (امواج صوتی خارج از بدن)
• روش تونوسکوپ که  هر نوع صدایی را از طریق ادرار به صورت سه بعدی در آورده و به جراح اجازه می دهد تا بهتر بتواند سنگ ها را استخراج کند.

روش درمان

در بسیاری از موارد، سنگ های کوچک حالب بدون خطر از بدن خارج می شوند. اغلب داروهای تجویزی ضد درد برای بیماران تجویز می شود و توصیه می شود که  این قرص ها را مصرف کنند. در صورت امکان، یکی از سنگ ها هم به منظور تجزیه و تحلیل ترکیب شیمیایی به آزمایشگاه فرستاده می شود.

تیم ترجمه نبض ما