عوارض بلوغ زودرس چیست؟
امروزه بسیاری از پدرها و مادرها نگران بلوغ زودرس فرزندان خود هستند و می خواهند بدانند با این پدیده چگونه باید برخورد علمی و درست داشته باشند. این نوشتار می کوشد در این زمینه اطلاعات کاملی به شما بدهد.
به گزارش نبض ما به نقل از جام جم، ظاهر شدن علائم بلوغ از نظر فیزیکی و هورمونی در دختران قبل از 8 سالگی و در پسران قبل از 9 سالگی، بلوغ زودرس نامیده می شود. ابتدا این کودکان بلندتر از همسن های خود هستند، ولی به دلیل بلوغ زودرس استخوان ها، در نهایت قد کوتاه تری خواهند داشت.
بلوغ در دختران با بزرگ شدن سینه ها و عادت ماهانه ظاهر می شود و در پسران با افزایش شهوت که به شکل اختلالات رفتاری تظاهر می کند.
وقتی زود بزرگ می شوند
بلوغ زودرس فرزندان از 2 جنبه اهمیت زیادی دارد: جنبه اول علت ایجاد کننده آن است که پزشک متخصص با انجام آزمایش های لازم و پیگیری های منظم و دقیق نوجوانان مبتلا، در طی مدت طولانی به دنبال علت ایجاد آن می گردد. جنبه دوم اثر بلوغ زودرس فرزندان ، رشد قدی و روانی نوجوان است.
در بیشتر دخترها، علت خاصی برای بلوغ زودرس دیده نمی شود و بیشتر جنبه خانوادگی دارد و در سایر افراد خانواده (مادر یا خواهران) نیز چنین حالتی دیده می شود، ولی در مواردی، بیماری های مهم دستگاه عصبی مرکزی مثل تومورهای مختلف، عفونت و التهاب مغز یا ضربه به جمجمه می تواند این حالت را ایجاد کند.
گاهی کیست های تخمدانی با تولید هورمون های جنسی زنانه، باعث بلوغ زودرس می شوند. در پسرها حالت سرشتی کمتر دیده می شود و بیماری های زمینه ای مثل تومورهای سیستم عصبی مرکزی بیشتر شایع است.
در بلوغ زودرس فرزندان(پسر یا دختر) بررسی مغز باMRI حتما انجام می شود. سونوگرافی از تخمدان های و شکم و بررسی آزمایشگاهی هورمون های مختلف و نیز تعیین سن استخوانی انجام می شود. در صورت طبیعی بودن معاینات و آزمایش ها، حتما باید هر 6 ماه یک بار توسط پزشک بررسی انجام شود.
عوارض بلوغ زودرس فرزندان
کودکان در مقابل استرس های جوانی قرار می گیرند و نمی دانند چه کار باید بکنند. این کودکان از نظر جسمی تظاهرات بلوغ را دارند، ولی تجربه کافی را ندارند. دختران با ظاهر شدن علائم عادت ماهانه ممکن است دچار مشکلات روحی شوند. در هر دو جنس به دلیل افزایش تمایل به شهوت، رفتارهای ناهنجار مثل خود ارضایی شیوع دارد.
علائم و نشانه ها بلوغ زودرس فرزندان
در دختران علائم ابتدا با بزرگ شدن سینه ها ظاهر می شود و بعد از آن موهای نواحی از بدن که غدد جنسی در آنها وجود دارد، دیده می شوند، مانند دستگاه تناسلی و زیر بغل یا حتی گاهی اطراف سینه ها. عادت ماهانه نیز در مرحله نهایی است. اطراف نوک سینه ها تیره و ضخیم می شود و نوک سینه ها جلو می آید. جوش نیز در صورت این کودکان افزایش می یابد. در پسران اولین علامت بزرگ شدن بیضه و سپس بلوغ دیگر اجزای اندام تناسلی است.
قد این کودکان ابتدا بلندتر از همسن های خودشان است. صدای این کودکان ضخیم می شود و موهای صورت به شکل زودرس ظاهر می شوند. بررسی های آزمایشگاهی و عکسبرداری اندازه گیری میزان هورمون های بلوغ می تواند کمک کننده باشد. تصویربرداری سر به صورت رادیوگرافی یاMRI از نواحی مختلف مغز نیز در تشخیص کمک کننده است.
آیا درمان بلوغ زودرس فرزندان لازم است؟
هنگامی که بلوغ در سنین پایین شروع شود، رشد قدی کودکان بیشتر می شود و به نسبت کودکان همسن خود، قد بلندتری خواهند داشت، ولی پس از 2 یا 3 سال رشد قدی متوقف می شود و آنها در نهایت بزرگسالان کوتاه قدی خواهند شد. از نظر شکل فیزیکی و ظاهری بدن نیز ممکن است مشکلاتی دیده شود. به علاوه، از نظر روانی نیز این کودکان دچار مشکلات زیادی خواهند شد.
رشد سینه ها یا ایجاد قاعدگی در دختران کم سن یا رویش موهای صورت و کلفتی صدا در پسران کم سن در مقایسه با سایر همسالان خود، باعث بروز اضطراب شدید در این کودکان و والدین آنها می شود. بخصوص در دختران مبتلا، احتمال سوءاستفاده های جنسی نیز وجود دارد.
بنابراین بلوغ زودرس فرزندان باید بسیار زود شروع شود (قبل از سن استخوانی 12 سال برای دختران و 13 سال برای پسران) . در صورت موفقیت، پزشک درمان را تا رسیدن کودک به سن طبیعی بلوغ ادامه می دهد و سپس قطع می کند تا بلوغ به طور طبیعی و در سن طبیعی پیش رود.
در واقع، آگاهی والدین از نشانه های بلوغ زودرس فرزندان و مراجعه زود و به موقع، موفقیت درمان را به دنبال دارد. نکته مهم این است که هوش این کودکان طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از کودکان همسن خودشان است، ولی به دلیل تغییرات ظاهری و نیز تاثیر هورمون ها، ممکن است دچار اختلالات رفتاری، حالت های تهاجمی و حتی افسردگی شوند.
بلوغ زودرس فرزندان برای کودک و خانواده او، مشکل مهمی است و در دختران مبتلا احتمال سوء استفاده جنسی و در پسران، گرایش به پسران بزرگ تر و تاثیر پذیری از رفتارهای نامناسب آن وجود دارد. بنابراین آموزش دقیق به والدین الزامی است.
نقش والدین
والدین باید با ایجاد یک رابطه صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود برای او توضیح دهند که پیدایش این تغییرات در چه سنی طبیعی است و حالا که در او به صورت زودرس ایجاد شده، چه مراقبت ها و درمان هایی ضروری است. ارتباط والدین با مربیان و معلمان آموزشی آنها، در برقراری ارتباط دوستانه این کودکان با هم سن و سال های خود بسیار حیاتی است.
در محیط مدرسه است که عدم توجه به شرایط جسمی و روحی این کودکان باعث بروز مشکلات روانی جدی می شود و بنابراین معلمان آگاه و دلسوز در برقراری ارتباط طبیعی بین این کودکان و همکلاسی هایشان نقش کلیدی دارند. در برخی موارد، روش های جراحی برای درمان توده هایی که در مغز به صورت نابجا هورمون ترشح می کنند، استفاده می شود.
ارتباط چاقی بیش از حد و بلوغ جنسی زودرس
طبق آزمایش ها و تحقیقات انجام شده، هم در مورد پسران و هم در مورد دختران، چاقی و بلوغ جنسی در ارتباط با یکدیگرند، اما این وابستگی و ارتباط با یکدیگر متفاوت است. از این لحاظ که در دختران ارتباط مثبت و در پسران ارتباطی منفی بین این دو وجود دارد.
به این معنی که دختران با بلوغ جنسی زودرس، چاق تر از حد معمول هستند اما پسران مبتلا به بلوغ زودرس ، لاغرتر از حد معمول اند. در هر دو مورد، به محض مشاهده چاقی یا لاغری غیرعادی، باید آزمایش ها و ملاحظات مربوط به بلوغ زودرس فرزندان را انجام داد.