بلایی که استرس بر سر بدن می آورد!

تقریبا همه انسان‌ها این واقعیت را قبول دارند که بشر امروز بیش از هر زمان دیگری در گذشته با استرس و فشار روانی زندگی می‌کند. استرس باعث می شود که سردردها مکررتر و خواب شبانه دشوارتر شود.

نبض ما– در این دنیای پراسترس حتی کودکان نیز در امان نیستند و از ازدحام فعالیت‌های فوق برنامه،‌ دغدغه‌ها و مسوولیت بیشتر در خانواده و نیز فشار اجتماعی بیشتر رنج می‌برند. بی‌تردید تمام این فشارها و تنش‌ها تاثیر منفی روی جسم و روان مردم بر جای می‌گذارد.

بسیاری از بیماری‌هایی که با استرس بوجود می‌آیند، چیزی جز اختلالات سیستم ایمنی و سوخت و ساز بدن نیستند که منجر به اختلالات و بیماری‌های سیستم‌های فیزیولوژیکی و اندامی مختلف دیگر می‌شوند. بسیاری از عفونت‌ها و عوامل بیماری‌زا فرصت حمله به بدنِ تحت استرس را خواهند داشت به این دلیل که به هنگامی که فرد تحت استرس یا فشار روانی زیادی است، سیستم دفاعی بدن پایین می‌باشد.

می‌دانید که استرس اغلب منجر به عادات ناسالمی مانند جا انداختن وعده‌های غذایی، خوردن غذاهای ناسالم، بیدار ماندن تا دیر وقت و غیره می‌شود که، روند طبیعی متابولیکی بدن را کاملاً ویران می‌سازند. این به نوبه‌ی خود، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌سازد، به این دلیل که بدن نه مقدار کافی مواد مغذی دریافت می‌کند و نه استراحت کافی خواهد داشت تا بدین وسیله بتواند بافت‌های آسیب دیده را ترمیم ساخته و سلولهای تحلیل رفته را با یک آهنگ یا شیوه‌ی سالم جایگزین سازد. تمام این موارد در را بر روی تعداد زیادی بیماری و عفونت جهت سکنی گزیدن در درون بدن و تضعیف ساختن بیشتر آن باز می‌گذارد.

در ادامه به برخی از بیماری هایی که از استرس ناشی می شوند اشاره می شود.

سندرم روده تحریک پذیر

استرس از جمله شایع ترین علل ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر به شمار می رود. هفت درصد از پزشکان معتقدند که سندرم روده تحریک پذیر شایع ترین بیماری گوارشی است. درد ناشی از سندرم روده تحریک پذیر توسط اسپاسم های عضلانی در شکم ایجاد می شود و گرچه علائم این بیماری از شخصی به شخص دیگر متفاوت است، اما از جمله این علائم می توان به درد شکم، اسهال، یبوست و همچنین نفخ شکم اشاره کرد.

کارشناسان علت واقعی ابتلا به این بیماری را نمی دانند اما اتفاق نظر دارند که برخی عوامل از جمله استرس می توانند باعث بروز علائم آن شوند. هر چند پیشگیری کامل از استرس ناممکن است اما برخی اقدامات می توانند در این زمینه کمک کننده باشند.

افسردگی

استرس هم می‌تواند افسردگی را در افراد مبتلا به آن تشدید کند و هم می‌تواند موجب بروز افسردگی در اشخاص سالم شود. همچنین کمبود خواب ناشی از استرس در برخی افراد موجب بروز افسردگی می‌شود.

سردرد و میگرن

وقتی ما مضطرب می‌شویم جسم‌مان تحت فشار قرار می‌گیرد و برای مقابله با این فشار، ترشح هورمون کورتیزول افزایش می‌یابد. این فرایند در بروز میگرن و سردرد تاثیر چشمگیر دارد.

کمر درد

از شایعترین پیامدهای استرس در بدن بروز درد از جمله کمردرد است. در حالت استرس عضلات تحت فشار دائمی قرار می‌گیرند و همین امر موجب بروز درد در نقاط مختلف بدن می‌شود.

بی خوابی

از مدت ها قبل ارتباط استرس و بی خوابی شبانه مشخص شده است. هورمون های ناشی از استرس که در بدن ترشح می شود، تعادل میان خواب و بیداری را بر هم می زند. پزشکان برای این منظور چند راهکار ارائه داده اند که یکی از آنها پرهیز از نگاه به هرگونه صفحه نمایش در هنگام خواب است زیرا نور ناشی از این صفحه نمایش ها موجب اختلال در خواب می شود.

همچنین توصیه شده است که زمان مشخصی برای خواب شبانه و بیداری در صبح ها تعیین شود. ورزش روزانه نیز از دیگر عواملی است که مشخص شده است موجب افزایش احساس آرامس و کاهش علائم اضطراب و افسردگی می شود و بنابراین به خواب کمک می کند. همچنین استفاده از یک رژیم غذایی متعادل روزانه و پرهیز از مصرف نوشیدنی های حاوی کافیین از دیگر راهکارهایی است که به داشتن خواب خوب شبانه کمک می کنند.

تعریق بیش از حد

محققان تئوری های مختلفی درباره تعریق در زمان استرس دارند؛ از جمله آنها این که یک علامت است و تحت استرس بودن فرد را به اطرافیان نشان می دهد. تعریق ناشی از استرس در درجه اول از غدد آپوکرین (pocrine) ناشی می شود. غدد آپوکرین در مناطقی از بدن یافت می شوند که تجمعی از فولیکول های مو دارند و تعریق بیشتری در این مناطق صورت می گیرد که حاوی پروتیین ها و لیپیدهای بیشتری است. زمانی که بدن در حالت استرس قرار دارد، این غدد عرق را به سطح پوست هدایت می کنند. کارشناسان توصیه می کنند که در صورت تعریق بیش از حد و اگر مزاحم روند عادی زندگی است، باید به پزشک مراجعه کرد.

ریزش مو

از دیگر عوارض استرس ریزش مو است. استرس زیاد در طولانی مدت باعث ریزش مو می شود. گمان می رود که ریزش مو ناشی از هورمون های استرس، باعث می شود که فولیکول های مو به خواب روند و به ریزش مو هنگام شستشو و یا شانه کردن منجر می شود.

در حالی که تقریباً تمامی اندام‌ها و فرآیندهای فیزیولوژیکی بدن اثرات منفی استرس را متحمل می‌شوند، اندام‌ها و دستگاه‌های بیولوژیکی که بیشترین ضربه را از آن می‌خورند، دستگاه قلبی عروقی، دستگاه عصبی و دستگاه غدد درون ریز می‌باشند. تمام این سه دستگاه بسیار به یکدیگر مرتبط بوده و هر چیزی که یکی از آنها را تحت تأثیر قرار دهد، قطعاً دو دستگاه دیگر نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

بیماریهای قلبی و عروقی شایع ناشی از استرس

• فشار خون بالا
• سکته قلبی (حمله قلبی)
• کلسترول خون بالا
• آنوریسم بطنی
• تپش قلب
• دیس ریتمی قلبی
• بیماری‌های ایسکمیک قلب
• گردش خون ضعیف

اختلالات روانی عصبی متداول ناشی از استرس

• اضطراب
• وحشتزدگی
• افسردگی
• تغییر حالات خلق و خوی
• سکته مغزی
• روان رنجوری
• سردرد (می‌تواند عصبی و همچنین عروقی مانند میگرن باشد)
• اختلالات اشتها
• اعتیاد دارویی و سوء مصرف مواد (به خصوص مربوط به مواد روانگردان، داروهای ضد افسردگی و آرام بخش)

نبض ما– گردآوری

منابع

افکارنیوز، راسخون، ایسنا