آشنایی با انواع تجهیزات آزمایشگاهی

در آزمایشگاه ها با توجه به خطرناک بودن محیط کاری، استفاده از لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی مناسب بسیار ضروری است. وجود این لوازم آزمایشگاهی اگرچه بسته به نوع فعالیت آزمایشگاه ها متفاوت هستند؛ اما بطور کلی شامل یکسری تجهیزات مشترک می شوند که برای معرفی و آشنایی با کاربرد هریک تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

با توجه به تفاوت در قیمت لوازم آزمایشگاهی در بازه زمانی های مختلف، برای خرید تجهیزات آزمایشگاهی می توانید با مشاوران و متخصصان شرکت شیمی پژوه تماس برقرار نمایید. شرکت تجهیزات آزمایشگاهی شیمی پژوه از جمله شرکت های باسابقه در طراحی و ساخت آزمایشگاه و فروش لوازم آزمایشگاهی در ایران می باشد که با ارائه با کیفیت ترین لوازم و وسایل آزمایشگاهی، شما را در راه اندازی و مدیریت یک آزمایشگاه علمی و تحقیقاتی تمام عیار یاری می کند.

تجهیزات آزمایشگاهی چیست؟

راه اندازی هر آزمایشگاه نیازمند تهیه تجهیزاتی چون سکوبندی، سینک و شیرآلات، دوش و چشم شوی آزمایشگاهی، انواع دستگاه های آزمایشگاهی، انواع هود، شیشه آلات، وسایل آزمایشگاهی و… می باشد که به افزایش کارایی محیط و حفظ ایمنی کمک می کند.

انواع سکوبندی آزمایشگاهی

برای راه اندازی هر آزمایشگاه، انتخاب نوع سکوبندی و میز آزمایشگاهی از ملزومات شروع فعالیت می باشد. وجود سکوبندی مناسب، علاوه بر حفظ و نگهداری از مواد خطرناک و دیگر لوازم موجود در آزمایشگاه، باعث حفظ ایمنی در محیط می شود. البته این سکوبندی که معمولا بصورت یک طرفه و یا دو طرفه (جزیره) در محیط نصب می شوند، شامل مجموعه ای از میز، سینک و شیرآلات، کابینت های آزمایشگاهی و مبلمان آزمایشگاهی می شود.

• میز آزمایشگاهی

طراحی و چیدمان میزهای آزمایشگاهی یکی از اصلی ترین مراحل راه اندازی آزمایشگاه می باشد. چرا که باید به گونه ای در محیط قرار گیرند تا ضمن ایجاد دسترسی راحت تر به لوازم، مانع از ایجاد هرگونه حوادث شوند. این تجهیزات آزمایشگاهی نیز که متشکل از مجموعه میز توزین، میز شستشو و میز کار می شود، با توجه به ابعاد و نوع فعالیت آزمایشگاه، در اندازه و مدل های مختلف یک طرفه (کنار دیوار) و دو طرفه، نصب و مورد استفاده قرار می گیرند.

• میز توزین آزمایشگاهی

با وجود اینکه میزهای آزمایشگاهی از الزامات مهم در هر آزمایشگاه می باشد؛ با این حال در صورت استفاده از ترازو های آزمایشگاهی، برای انجام آزمایش های دقیق تر و دستیابی به نتایج درستر، استفاده از میز توزین نیز پیشنهاد می شود.

میز توزین همانند سایر کابینت بندی و میزهای آزمایشگاهی از جنس های مستحکم در برابر اجسام و مواد شیمیایی ساخته می شود و جنس رویه آن که از بتن می باشد، با مهار هرگونه لرزش و ارتعاشات ناشی از حرکت، دقت در اندازه گیری و محاسبات را افزایش می دهد.

• سینک آزمایشگاهی

قرارگیری و نصب سینک و شیرآلات بر روی سکوبندی و کابینت ها، برای انجام فعالیت هایی چون شستشوی لوازم آزمایشگاهی، دست ها و… بکاربرده می شوند. سینک های آزمایشگاهی به دلیل تماس با مواد شیمیایی خورنده و محیطی مرطوب برای داشتن مقاومت کافی، باید از موادی چون استیل، سرامیک، پلی پروپلین، پلیمر و… ساخته شوند.

این تجهیزات آزمایشگاهی نیز بسته به نوع نیاز کاربران و نحوه چیدمان سکوبندی آزمایشگاهی، در ابعاد و اندازه های مختلفی طراحی می شوند.

• کابینت های آزمایشگاهی

نصب کابینت بندی در محیط های آزمایشگاهی در حفظ و نگهداری مواد شیمیایی، دستگاه ها و دیگر لوازم آزمایشگاهی بسیار موثر است. این کابینت ها که بصورت دیواری و یا زمینی نصب می شوند، با ایجاد فضایی مناسب برای نگهداری لوازم، باعث افزایش ایمنی کارمندان می شود. به همین جهت عموما برای برخورداری از مقاومت و استحکام بیشتر در برابر مواد خورنده (شیمیایی واسیدی) و اجسام سنگین، از جنس هایی چون MDF، فلز، استیل، سرامیک و… طراحی و ساخته می شوند.

• مبلمان آزمایشگاهی

استفاده و طراحی مبلمانی مناسب با محیط آزمایشگاهی از دیگر موارد مهمی است که در هنگام راه اندازی آزمایشگاه باید مورد توجه قرار گیرد. این کار علاوه بر رعایت استانداردهای آزمایشگاهی، باعث عملکرد بهتر فعالیت ها می شود..

دوش و چشم شوی آزمایشگاهی

در محیط های آزمایشگاهی علاوه بر قرارگیری سینک و شیرآلات برای شستشوی لوازم و دستها، قرارگیری و نصب دوش و چشم شوی آزمایشگاهی نیز برای پیشگیری از بروز حوادث مهم است. این تجهیزات آزمایشگاهی با ایجاد امکان شستشوی چشم و صورت، از هرگونه خطر وارده به کارکنان جلوگیری می نماید.

علاوه بر این استفاده از ماسک و دستکش های آزمایشگاهی برای ایجاد ایمنی کارکنان در هنگام کار با مواد شیمیایی خطرناک، واجب است.

شیشه آلات آزمایشگاهی

ظروف شیشه ای از دیگر لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز و بسیار ضروری در آزمایشگاه ها هستند. این وسایل با داشتن ویژگی های خاص و منحصر به فرد در برابر گرما و مواد شیمیایی، اسیدی و… به یکی از پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی تبدیل شده اند.

همچنین، این وسایل با ایجاد امکان نگهداری، اندازه گیری و جابجایی مواد، از تنوع بسیاری برخوردارند. همین تنوع در اشکال و ابعاد ظروف شیشه ای و داشتن کاربری های مختلف است که وجود هر یک را در محیط  آزمایشگاهی الزامی می کند.

با این حال، استفاده از برخی این شیشه آلات آزمایشگاهی همچون لوله آزمایش، ارلن، بشر، بالن شیشه ای، استوانه مدرج و… برای انجام هرگونه آزمایش لازم و ضروری هستند.

دستگاه های آزمایشگاهی

برای انجام اندازه گیری، آنالیز آزمایش ها و دستیابی به نتایج دقیق تر، استفاده از دستگاه های آزمایشگاهی پیشنهاد می شود. این تجهیزات شامل دو دسته بندی دستگاه های عمومی و خصوصی می شوند. دستگاه های عمومی همچون اتوکلاوها، انکوباتور آزمایشگاهی، ph متر، ترازوی دیجیتالی، هات پلیت (مگنت دار) و… در تمامی آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار میگیرند؛ در حالی که دستگاه های تخصصی، بسته به نوع محیط آزمایشگاهی (آزمایشگاه شیمی، صنایع غذایی، داروسازی و…) متفاوت می باشد.

هود آزمایشگاهی

در بیشتر آزمایشگاه ها، بخصوص محیط های کار با مواد شیمیایی، وجود هود های آزمایشگاهی الزامی است. این هود ها با خارج کردن گازهای سمی ناشی از فرآیندهای شیمیایی، باعث حفظ سلامتی کارکنان و ایمنی محیط می شوند.

این دسته از تجیهزات آزمایشگاهی نیز دارای انواع مختلفی (هود شیمیایی، هود لامینار، هود بازویی و هود کانوپی) می باشند که باید با توجه به نوع فعالیت، در محیط انتخاب و نصب شوند.

به عنوان مثال؛ در محیط های کار با مواد شیمیایی خطرناک، استفاده از هود های شیمیایی (هود بخار) به منظور خارج کردن بخارات سمی و خطرناک به محیط بیرونی بسیار مناسب است؛ در حالی که در آزمایشگاه های میکروبیولوژیکی، برای ایجاد شرایط مناسب جهت کشت میکروب، سلول و…، هود های میکروبی (لامینار) پیشنهاد می شود.

سایر تجهیزات آزمایشگاهی

لازم به ذکر است که تنوع تجهیزات آزمایشگاهی به قدری زیاد است که تنها شامل اسامی نام برده شده در بالا نمی شود. این تجهیزات آزمایشگاهی در بردارنده لوازم و وسایل دیگری چون سانترفیوژ، انکوباتور، مواد شیمیایی، دستگاه بن ماری و… نیز می شوند.

مزایای استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی

• استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی استاندار و مناسب با نوع فعالیت، در افزایش بهره وری، بهینه سازی آزمایشگاه و پیشرفت های علمی تاثیر بسزایی دارد.
• همچنین لوازم آزمایشگاهی در حفظ ایمنی محیط و کارکنان نیز کمک می کند.
• باعث سهولت در انجام فعالیت ها و تحقیقات آزمایشگاهی می شوند.
• برخی از این وسایل بدلیل داشتن امکانات لازم، باعث دستیابی به نتایج و تحقیقات دقیق تر می شوند.
• علاوه بر این، با سرعت بخشیدن به انجام کارها نقش موثری در کاهش وقت دارند.