همه چیز درباره عمل سنگ شکنی کلیه بدانید

سنگ کلیه به عنوان یک درد شدید پهلو شناخته شده است. سنگ کلیه می‌تواند بدون علامت‌ ‌باشد تا زمانی که کلیه را از کار بیندازد. یعنی ممکن است کلیه سنگ ساز باشد وعلائم هم‌ ‌نداشته باشد و در نهایت روزی کلیه را نارسا کند. برای درمان سنگ کلیه عمل سنگ شکنی کلیه انجام می شود.

نبض ما– یکی از مهم ترین علائم سنگ کلیه درد است. این درد معمولا شب ها شروع می شود و فرد را از خواب بیدار می کند. در واقع درد سنگ کلیه شدید و غیرقابل تحمل است. یکی دیگر از علائم سنگ، تغییر رنگ ادرار به صورت خونی است. بعضی از بیماران سنگ کلیه،‌ ‌با علامت عفونت مراجعه می کنند. در این موارد، سنگ کلیه جزء اورژانس های پزشکی است و باید فورا به آن رسیدگی شود‌. ‌اندازه سنگ کلیه با شدت علائم آن ارتباطی ندارد و بین اندازه و علائم سنگ رابطه ای وجود ندارد‌. ‌

انواع سنگ کلیه

بیشترین شیوع سنگ کلیه در گروه سنی ۱۸ تا ۴۵ سال دیده می شود. معمولا بزرگسالان بالای ۶۳ سال از هر دو جنس (زن و مرد) نیز مبتلا می شوند اما در مردان ۵ تا ۱۰ برابر شیوع آن بالاتر است. میزان بروز سنگ های کلیوی در کشورهای توسعه یافته بیشتر است که دلیل آن مصرف زیاد پروتئین شیمیائی همراه با رژیم غذایی کم فیبر است.

سنگ کلیه از نظر اندازه، از یک دانه شن تا حدود یک توپ تخم مرغی متغیر بوده و ممکن است منفرد یا متعدد باشد. سنگ‌های کلیوی بر اساس ترکیب سنگ ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند. سنگ‌های کلسیمی، شایع ترین نوع هستند و حدود ۷۵درصد کل سنگ ها را تشکیل می دهند. شایع ترین نوع سنگ‌های کلسیمی، “اکسالات کلسیم” است. انواع دیگر سنگ های کلیوی، سنگ های “اسید اوریک”، “سیستئینی” و “شاخ گوزنی” است.

بیماران مبتلا به سنگ کلیه

چهل درصد بیماران مبتلا به اولین حمله سنگ کلیه در عرض ۲ تا ۳ سال دچار یک حمله مجدد می شوند و ۷۵ درصد مبتلایان نیز در عرض ۷ تا ۱۰ سال دچار عود می شوند. به این دلیل پیشگیری، مهم‌ترین درمان است.

تمام بیمارانی که دچار اولین حمله سنگ کلیه می شوند باید حدود ۳ لیتر مایعات و عمدتا آب خالص بنوشند تا حداقل ۲ لیتر ادرار در روز ایجاد کنند. در طول شب نیز حتما باید مایعات مصرف شود چون در این دوره، غلظت ادرار، حداکثر است. مصرف پروتئین حیوانی و میزان مصرف روزانه نمک، باید کاهش یابد و مشخص شده است این دو تعدیل غذایی، خطر سنگ های کلیوی عودکننده را کاهش می دهند.

عوامل خطرزای سنگ های کلسیمی

۱- حجم کم ادرار

۲- مصرف زیاد پروتئین های حیوانی

۳- رژیم غذایی نامتناسب (مصرف بیش از حد کلسیم)

۴- پرکاری غده پاراتیروئید

۵- در بستر افتادن طولانی مدت به هر دلیل

۶- سوء مصرف الکل و برخی بیماری ها و داروها است.

سنگ شکنی کلیه

سنگ شکنی کلیه در دو قسمت انجام می شود، در داخل لوله ی حالب و در داخل کلیه. در لوله ی حالب زمانی اقدام به سنگ شکنی کلیه می شود که جلوی عبور ادرار از لوله ی حالب گرفته شده باشد. برای سنگ هایی که در داخل کلیه باعث درد، خونریزی و گرفتن سر حالب و آب آوردگی کلیه و همچنین بروز عفونت های کلیه شود، نیاز به سنگ شکنی کلیه احساس می شود.

انواع سنگ شکنی کلیه

۱) سنگ شکنی کلیه به صورت درون اندامی که برای سنگ های مثانه و حالب بکار می رود و در این حالت پس از بیهوش کردن بیمار، دستگاهی از طریق مجاری ادرار به داخل مثانه یا حالب فرستاده شده و با دید مستقیم توسط سنگ شکن که انواع مختلفی دارد شکسته می شود.

۲) در سنگ شکنی کلیه به صورت برون اندامی، احتیاجی به بیهوشی بیمار نیست و سنگ شکن با سنگ تماس مستقیم نداشته و از طریق امواج الکترومگنتیک از راه دور سنگ را خرد می کند.

درمان سنگ کلیه با دستگاه سنگ شکنی کلیه (eswl)

عملکرد سنگ شکن برون اندامی به‌ این صورت است که امواج صوتی پرقدرت توسط دستگاه سنگ‌ شکنی کلیه از بیرون بدن بدون هیچ‌گونه برش یا آسیبی به سطح پوست یا عضلات به راحتی به سمت سنگ‌های کلیه فرستاده می‌شوند. انرژی این امواج توسط سنگ جذب می‌شود و در نهایت باعث تخریب سنگ‌ می‌گردد. طی مدت انجام این عمل، بیمار در وضعیتی که برای انجام عمل سنگ‌ شکنی کلیه راحت باشد روی تخت دراز می‌کشد. برای اینکه بیمار درد و ناراحتی احساس نکند، مسکن هم به او داده می‌شود. برای تعیین دقیق محل کلیه‌ها از گرافی اشعه ایکس استفاده می‌شود.

ابتدا از امواج صوتی با قدرت اندک استفاده می‌شود اما اگر این امواج در سنگ شکنی کلیه ناموفق باشند، بر قدرت آنها افزوده می‌شود تا به حدی برسند که سنگ را بشکنند. به‌طور متوسط به هر سنگ حدود ۲۰۰ پالس صوتی زده می‌شود تا در نهایت سنگ را بشکند. در هنگام ارسال هر یک از این پالس‌ها بیمار صدای ارسال پالس را می‌شنود.

نتیجه حاصل از این اقدامات این است که سنگ بزرگ به تعدادی خرده سنگ تقسیم می‌شود که برخلاف سنگ بزرگ ابتدایی، امکان خروج خود به خودی آنها با جریان ادرار وجود دارد. البته باید توجه داشت که محدودیت‌هایی هم در این راه موجود است. به‌طور مثال، سنگ‌های بسیار بزرگ (عمدتا سنگ‌های بزرگ‌تر از ۲ سانتی‌متر) را نمی‌توان با این روش درمان کرد. علاوه بر این برخی از سنگ‌ها به قدری سفت و محکم هستند که نمی‌توان آنها را با این روش خرد کرد. پس جنس سنگ نیز مهم است و انتخاب شیوه درمانی باید براساس نوع سنگ توسط یک متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری صورت گیرد.

ارتروسکوپی

این روش را می توان برای از بین بردن یا سنگ شکنی کلیه که در یک سوم تحتانی حالب هستند به کار برد. یک وسیله ی مجهز به فیبر نوری که شبیه یک تلسکوپ باریک وبلند است(Ureteroscope) از طریق مجرای ادرار وارد شده از مثانه عبور می کند تا به سنگ برسد. هنگامی که سنگ مشاهده شد ،اورولوژیست می تواند سنگ راهم با استفاده از یک basket کوچک که درون ureteroscope تعبیه شده از کلیه خارج کند (basket extraction) و هم با استفاده از لیزر یا وسیله ای مشابه آن را خرد کند. خرده سنگ ها سپس توسط بیمار دفع می شوند.Ureteroscopy به صورت سر پایی و تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی صورت میگیرد.

Lithotripsy

این روش برای سنگ هایی که در کلیه و قسمت فوقانی حالب هستند کاربرد دارد.این کار با استفاده از یک دستگاه ، ماشین یا یک probe صورت میگیرد که در آن سنگ ها خرد میشوند تا به صورت طبیعی دفع شوند.Lithotripsy برای بیمارانی که سنگ بزرگ یا شرایط پزشکی دیگری دارند مناسب نیست.

مزایا و معایب درمان سنگ کلیه با دستگاه سنگ شکنی کلیه

اصلی ترین مزیت این روش آن است که بدون انجام جراحی می توان سنگ را درمان نمود. در نتیجه، هزینه ها، زمان بستری در بیمارستان، عوارض جانبی و دوره بهبودی کاهش خواهد یافت. متأسفانه تمامی انواع سنگها با این روش قابل درمان نمی باشند. بعلاوه گاهی اوقات قطعاتی از سنگ در داخل بدن باقی می ماند که نیاز به انجام روش های درمانی دیگری می باشد .

عموماً جهت کمک به آرامش بیمار کاهش اضطراب وی ممکن است از روشهای بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی استفاده شود. معمولاً بیمار برای یک یا دو روز در بیمارستان بستری خواهد شد. گاهی نیز می توان بصورت سرپائی این عمل را انجام داد.

هزینه عمل سنگ کلیه چقدر است؟ بر روی لینک زیر کلیک کنید:

هزینه جراحی سنگ کلیه

نبض ما– گردآوری