آموزش خود کنترلی جنسی به نوجوانان
نوجوانی با تب بلوغ و خامی تجربه ها، گریزپایی نیروی جنسی را شتاب بیشتری می دهد و ممکن است به یک چالش جدی برای خانواده ها و خود نوجوانان تبدیل شود.
به گزارش نبض ما به نقل از همشهری، توصیه های علم و دین پایه های حفاظتی شامل خود کنترلی و تقوا، خود ارزشی و عزت و وجدان را به نوجوان پیشنهاد می کند تا رفتار متعادل داشته باشد. راه و روش کمک گیری از این اصول را با این راهکارها تمرین کنید.
خود کنترلی در سه پله
نوجوان های امروز به خاطر احاطه محرک های جنسی، هماهنگ نبودن سرعت بلوغ عقلی و جسمی، تفریحات مجازی ارزان و خطرناکی مثل ماهواره، بازی های رایانه ای نامناسب و… راه سختی برای خود کنترلی جنسی در پیش دارند. در این میان نقش والدین به عنوان بلد راه و راهنما خیلی جدی و اثرگذار است. الگویی که روش خود کنترلی پیشنهاد می کند این مراحل مهم را از شما می خواهد:
- مرحله اول خود کنترلی خود ارزیابی است. فضای دوستانه ایجاد کنید تا نوجوان فکر، دغدغه و نیازهایش را برای شما بگوید. ممکن است نوجوانی از بیکاری و یکنواختی سرگرمی هایش یا تنهایی اش بگوید؛ این موارد می تواند زمینه انحراف جنسی را به وجود بیاورد و اگر والدین این را بدانند می توانند زودتر به فکر چاره جویی باشند. این بیان شرایط برای نوجوان خود ارزیابی می آورد؛ یعنی کم کم با توضیح دادن شرایط خودش می فهمد که چه می خواهد. در این مرحله به او کمک کنید تا از شرایط و بایدها و نبایدهای خاص شرعی و عقلی و دینی و عرفی هم بیشتر بداند.
- خود نظارتی که معادل مراقبه در اسلام است. در این مرحله برای نوجوانان ایجاد عادت کنید تا در زمان های خاصی مثلا آخر شب، آخر هفته ها، موقع هر نماز و… عملکرد خودش را با آن اصل ها و بایدها و نباید های دینی و عقلی و خانوادگی مطابقت دهد. نیازی نیست با صدای بلند به شما جواب دهد. مهم است که نوجوان به جواب پس دادن به خودش عادت کند. شما هم جلوی او چنین تمرین هایی داشته باشید.
- برای عملی شدن این مرحله که در روانشناسی «خود هدایتی» و به قول اسلام «محاسبه» است می توانید بگویید برای خودت یک تنبیه پیشنهاد کن. حتی برعکس خودش می تواند تشویق هایش را هم به شما پیشنهاد کند. عادت به تنبیه و تشویق، خود حافظ بچه ها در غیاب بزرگ ترهاست و از درون به آنها برای خود کنترلی کمک می کند.
نوجوان های با وجدان،خویشتن دارند
وجدان یک ابزار فطری برای قضاوت رفتار خوب یا بد هر فرد وخود کنترلی است که اگر قدرت پیدا کند می تواند فرد را به انجام کارهای درست تشویق و از کارهای اشتباه دور کند. وجدان مثل یک عضله سالم به بچه ای که به دنیا می آید داده می شود اما قدرت آن به شدت تمرین بستگی دارد.
اگر فرزندی دائم پای تبلت، تلویزیون و… باشد و کمتر با محیط اجتماعی تعامل داشته باشد دیکته نانوشته ای می شود که غلط ندارد. این خوب بودن به خاطر مهیا نبودن شرایط بدی است و تمرین عملی برای وجدان ایجاد نکرده است.
علاوه بر این بچه های دور از ارتباطات اجتماعی، فرصت کمتری برای کمک به دیگران و صواب ها دارند که این دلیل دیگری برای ضعیف شدن وجدانشان است. مطالعات نشان می دهد افرادی که به آنها کمتر احترام شده است و رابطه صمیمی کمتری با والدین خود داشته اند کمتر تمایل به رفتارهای احترام آمیز و تذکر دادن به خود و خود کنترلی دارند و وجدان فعالی نخواهند داشت.
مراقب غذای سالم وجدان هم باید بود. جمله معروف امام حسین(ع) را یادتان هست؟ امام حسین(ع) با دیدن رفتارهای غیر عاقلانه و نادرست سپاه یزید در عاشورا فرمودند: من شما را به راه راست می خوانم اما شما از همه فرامین من سر باز می زنید و سخن مرا گوش نمی دهید، چرا که شکم های شما از مال حرام پرشده و بر دل های شما شقاوت نهاده شده است. هرچه از طریق این راه ها و چاه ها به فعال سازی وجدان نوجوان کمک کنید، یک کنترلگر قوی را در غیاب خودتان همراه او ساخته اید.
از خود ارزشی تا خود کنترلی
نیاز است تا نوجوان حد خودش را در برابر گناه و خطا بالا بداند تا پا به حریم دیگران نگذارد و به خوبی از حریم اش هم دفاع کند پس با احترام و لقب های خوب فرزندتان را صدا کنید. بیشتر حریم شناس باشید و سعی کنید به دیگران هم در حفظ حریم شان کمک کنید. مثلا مردی که جلوی فرزندش از صندلی بلند می شود تا خانمی در دید رس یک نگاه نادرست نباشد، به فرزندش مفهوم غیرت را یاد داده است.
از عبارت «خدا شاهده» زیاد در مکالمه هایتان استفاده کنید تا مراقب بیرونی نوجوان تان، شما نباشید بلکه خدا را ناظر بداند. اجازه دهید نوجوان تان در رفتارهای جنسی شما باور کند که بزرگ شده و حیای بیشتری لازم دارد؛ مثلا پدری که تا چند ماه پیش در کنار دخترش می خوابیده و برایش قصه می خوانده، حالا می نشیند و قصه می خواند و غیرمستقیم به بلوغ او اشاره می کند. غریزه جنسی در کنار سایر غریزه های ما جا دارد.
اگر کسب هویت در جای ارزشمند، در کنار آدم های سالم، با مسائل ارزشمند و جالب همراه شود؛ کم کم روی خود کنترلی جنسی هم سایه می اندازد و آن را از طغیان دور می کند. شاید برای همین است که بچه هایی که با مسجد، کتاب، قرآن، کلاس های فرهنگی و… انس دارند، کمتر دچار چالش های جنسی زودهنگام می شوند یا عاقلانه آن را حل می کنند.
