دلیل آب آوردن ریه

به طور معمول بین ریه و قفسه سینه فضایی وجود دارد که به آن فضای جنب گفته می شود. داخل آن نیز همیشه ترشح وجود دارد که جذب خون می شود. زمانی که این مایع افزایش پیدا کند، اصطلاحا گفته می شود  آب آوردن ریه .

گردآوری – نبض ما

آب آوردن ریه همیشه به دلیل مشکلات ریه نیست. بعضی از بیماری هایی که موجب افزایش مایع داخل جنب می شود عبارتند از نارسایی قلبی، عفونت های ریه، بیماری های لایه های جنب نظیر عفونت های ویروسی، باکتریایی و سل و تومورهای ریه که داخل برونش وجود دارند و با اعمال فشار بر عروق و مجاری لنفاوی موجب برگشت مایع داخل جنب شده که به کندی جذب خون و در آنجا تجمع می یابد.

همچنین تومورهایی مختص فضای جنب هم موجب آب آوردن ریه می شوند. برخی دلایل دیگر آب آوردن ریه نیز در ادامه آمده است.

دلایل آب آوردن ریه

• نارسایی قلبی
• عفونت های ریه
• بیماری های لایه های جنب نظیر عفونت های ویروسی، باکتریایی و سل
• تومورهای ریه
• استعمال دخانیات و قلیان
• تومورهایی مختص فضای جنب(بر اثر استنشاق آزبست توموری به نام آزیستور ایجاد می شود. در لوله های ساختمانی و ورق های ایرانیت نیز از آزبست استفاده می شود که استنشاق آن هنگام بریدن توسط کارگران موجب ایجاد توموری در فضای جنب می شود.)
• سرطان ریه
• افزایش سن
• بیماری های مزمن
• داشتن اختلال های ایمنی و مصرف برخی داروها که موجب کاهش دفاع بدن می شود.

علائم آب آوردن ریه

• تنگی نفس
• سرفه 
• ترشحات خلطی خونی
• درد قفسه سینه 
• کاهش وزن و اشتها
  
• تب
  

آیا آب آوردن ریه (ادم ریوی) منجربه مرگ می شود؟

آب آوردن ریه منجربه مشکلات تنفسی زیادی شده و بعضی اوقات بدن هیچ نشانه ای بروز نخواهد داد. آب آوردن ریه مسئله ای اورژانسی است و نیاز به پیگیری سریع دارد. آب آوردن ریه می تواند منجربه مسائل زیر شود.

• سرفه هایی که اغلب همراه با خلط خونی است.
• تعریق بیش از حد
• اضطراب و بی حوصلگی
• احساس خفگی
• رنگ پریدگی پوست
• خس خس کردن سینه
• نامنظم بودن ضربان قلب مثل تپش قلب
• درد قفسه سینه

در صورت مزمن شدن ادم ریوی(آب آوردن ریه)، معمولا علائم قبل از اینکه سیستم ایمنی در حال جبران نقص ریه باشد خفیف تر است اما این علائم زمانی که سیستم ایمنی دیگر توانایی جبران این نقص را ندارد شدیدتر می شود.

این علائم خفیف عبارتند از:

• تنفس سخت در زمانی که شما بحالت خوابیده هستید.
• ورم پا
• افزایش وزن به علت انباشتگی مایعات اضافه
• کوفتگی
• تنگی نفس هنگام افزایش فعالیت بدنی

افزایش فشار خون و آب آوردن ریه

در افرادی که دچار افزایش فشار خون به صورت ناگهانی می شوند، به جهت اینکه قلب آمادگی پمپاژ خون را به سمت آئورت ندارد، خون از طریق دریچه میترال به دهلیز چپ و از آنجا به ریه ها سوق داده می شود.

طبیعتا تجمع خون در ریه باعث خروج خون از رگ می شود و آب میان بافتی خون وارد ریه خواهد شد پدیده ای تحت عنوان ادم ریوی و یا آب اوردن ریه را ایجاد می کند.

در این افراد درمان فشار خون توسط داروهای تزریقی بسیار ضروری است. ادم ریوی در اثر فشار بالا یک اورژانس قلبی است که نیاز به رسیدگی فوری و جدی دارد.

آب آوردن ریه به دلیل نارسایی قلبی

قلب به عنوان تلمبه ای عمل می کند که خون را در بدن به گردش درمی آورد. خون باید به طور متوسط در هر دقیقه یک بار بدن را به طور کامل دور بزند و اگر نتواند این وظیفه را به خوبی انجام دهد نارسایی قلبی به وجود می آید. وقتی که نارسایی قلبی پیشرفت کند، مایع در ریه ها جمع می شود و اتفاقی می افتد که پزشکان آن را «ادم ریه» می نامند و عوام می گویند «آب آوردن ریه».

علایم نارسایی قلبی

شایعترین و اولین علامت نارسایی قلبی، تنگی نفس است که بر حسب شدت به ترتیب به صورت تنگی نفس فعالیتی، تنگی نفس در حالت درازکش، تنگی نفس حمله ای شبانه و بالاخره شدیدترین حالت، یعنی ادم ریوی یا همان آب آوردن ریه ها تظاهر می یابد.

تنگی نفس فعالیتی

منظور این است که فرد با فعالیت جسمی دچار تنگی نفس می شود. در ابتدای شروع علایم، بیمار در فعالیتهای طولانی دچار تنگی نفس می شود. ولی با پیشرفت نارسایی، بیمار در فعالیت های کم مثل بالا رفتن از پله ها، نیز دچار مشکل می شود.

تنگی نفس در حالت درازکش

معمولاً در خانواده افرادی را داریم که موقع خوابیدن چند بالش زیر سر خود می گذارند، اکثراً دلیل آن ایجاد تنگی نفس به دنبال دراز کشیدن می باشد، که پس از نشستن به سرعت برطرف می شود، در موارد شدید بیماری، حتی فرد به صورت نشسته می خوابد.

تنگی نفس حمله ای شبانه

در این حالت شخص به خواب می رود، حدود یک تا دو ساعت بعد از به خواب رفتن، به طور مضطرب بیدار شده و سرفه های خشک می کند (البته سرفه های خلط دار و گاهاً خونی نیز دیده می شود). این حالت یکی از اختصاصی ترین علایم نارسایی قلب است.

تنگی نفس حمله ای شبانه اغلب نیمه شب اتفاق می افتد، و بعد از ایجاد تنگی نفس فرد نمی تواند دراز بکشد و می نشیند و بعد از گذشت ۳۰ دقیقه و گاهی بیشتر تنگی نفس برطرف می شود.

ادم ریوی یا آب آوردن ریه

ازبسیاری از دوستان و آشنایان می شنوید آب آوردن ریه که باعث بستری شدن بیمار در سی سی یو بیمارستان می شود. در واقع در این حالت به علت عدم کفایت قلب و تجمع مایع در ریه ها فرد دچار تنگی نفس می شود که شدیدترین فرم تنگی نفس می باشد.

نکته دیگر این که تجمع مایع در بدن، خود را به صورت افزایش وزن و ورم وابسته به ثقل نشان می دهد. یعنی در طول روز که شخص در حالت ایستاده است در پاها و در صورت بی حرکتی طولانی مدت در ساکروم (انتهای ستون فقرات) به وجود می آید.

مشکلات تنفسی بعد از جراحی قلب

تغییرات عملکرد ریوى که بعد از بیهوشى و جراحى دیده مى شوند، اساساً به دلیل کاهش ظرفیت تنفسى و ظرفیت باقیمانده عملى و ادم پولمونر ایجاد مى شوند. همچنین عفونت سیستمیک باعث افزایش نفوذپذیرى مویرگ ها و درنتیجه ایجاد آب آوردن ریه مى گردد.

علت کاهش FRC بعد از عمل جراحی، تنفس هاى کوتاه و عدم اتساع کامل ریه ها مى باشد. در یک فرد عادی، در هر ساعت چندین بار دم عمیق کشیده مى شود که ظرفیت کل ریه را پر مى کند.

اگر این نوع تنفس حذف شود، طى چند ساعت آلوئول ها شروع به کلاپس کرده و درنتیجه شانت ترانس پولمونر، در فاصله کوتاهى آتلکتازى رخ مى دهد.

یکى از علل اصلى تنفس سطحى بعد از عمل جراحی، درد است ولى در هرحال با از بین بردن درد، ظرفیت ریوى به طور کامل به حد طبیعى باز نخواهد گشت. رفلکس هاى عصبی، اتساع شکم، چاقى و عوامل دیگرى که حرکات دیافراگم را محدود مى کند در این امر ماهیت زیادى دارند.

ادم پولمونر بعد از عمل جراحى توسط فشارهاى هیدروستاتیک (به علت نارسائى بطن چپ، حجم بیش از حد مایعات، کاهش فشار انکوتیک و غیره) یا افزایش نفوذپذیرى مویرگ ها و یا هر دو عامل ایجاد مى گردد. ادم پارانشیم ریه باعث باریک شدن برونکوس هاى کوچک شده، مقاومت عروق ریوى را افزایش مى دهد.

به علاوه ادم پولمونر ممکن است خطر ابتلاء به عفونت ریوى را افزایش دهد. کنترل دقیق مایعات بعد از عمل جراحى و درمان سریع نارسائى قلبی، عوامل مهمى در جلوگیرى از ادم پولمونر مى باشند.

توصیه هایی برای بعد از جراحی قلب

بعد از عمل جراحی ممکن است ترشح و یا ترشحات در ریه جمع شده و باعث عفونت گردد. سرفه و تنفس عمیق به پاک کردن ریه ها کمک می کند و احتمال عفونت ریوی و تب را کاهش می دهد. پس سعی کنید این کار را چندین مرتبه در روز انجام دهید.

در هنگام سرفه کردن هرگز نگران محل بخیه های خود نباشید چون سرفه به آن ها آسیبی نمی رساند. جهت اطمینان خاطر می توانید در هنگام سرفه کردن به عنوان مراقبت های پس از جراحی قلب با دست یا بالش روی ناحیه بخیه ها فشار وارد کنید.

جابجایی مکرر روی تخت داشته باشید و لازم است در مراقبت های پس از جراحی قلب حرکات ورزشی که توسط پرستار یا فیزیولوژیست به شما آموزش داده می شود را انجام دهید.

بهترین وضعیت برای شما در تخت، خوابیدن به پهلوها حداقل به مدت چند ساعت در روز می باشد. زیرا اگر شما برای مدت طولانی به پشت بخوابید باعث آب آوردن ریه و زمینه برای عفونت ریوی فراهم می شود. از خوابیدن بر روی شکم پرهیز کنید.

درمان آب آوردن ریه

• اگر مقدار آب زیاد باشد با لوله های مخصوص آن را تخلیه کرده و با داروهایی میزان ترشح را کنترل میکنند.
  
• اگر آب آوردن ریه ناشی از عفونت باشد با تجویز آنتی بیوتیک درمان میشود.
• اگر ناشی از نارسایی قلبی باشد با داروهای خاص درمان میشود.
• اگر ناشی از سرطان و تومور باشد توسط عمل جراحی و در صورت عدم پاسخ دهی با شیمی درمانی قابل درمان است.

باید به این نکته توجه داشت که در ابتدا باید عامل ایجاد کننده بیماری را برطرف کرد زیرا در صورت درمان نشدن بیماری‌های زمینه‌ای، ریه‌ها دوباره دچار این عارضه میشوند.

برای مشاوره با فوق تخصص قلب و عروق بر روی لینک زیر کلیک کنید:

مشاوره پزشکی