سازمان بهداشت جهانی کجاست؟
سازمان بهداشت جهانی (WHO) یکی از آژانس های تخصصی سازمان ملل متحد است که نقش یک مرجعیت سازمان دهنده را بر بهداشت جامعه جهانی ایفا می کند.
گردآوری- نبض ما
سازمان بهداشت جهانی در ۹ آوریل سال ۱۹۴۸ در ژنو (واقع در سوییس) تأسیس شد و حکم سرپرستی و منابعش را از سازمان بهداشت سابق، که خود آژانسی در جامعه ملل بود برگرفت.
شکل گیری سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی یکی از آژانس های تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد بوده که اساسنامه آن در سال 1948 میلادی توسط 61 کشور عضو سازمان ملل متحد تنظیم شده و با بودجه اولیه پنج میلیون دلار شروع به کار کرده است.
اولین مسولیت سازمان بهداشت جهانی برای ریشه کن کردن بیماری آبله تعریف شده بود که از سال 1957 تا 1980 به درازا کشید و پس از آن این سازمان وظیفه مقابله با بیماری های واگیر دار همچون ایدز،مالاریا و سل را بر عهده گرفت.کاهش اثرات بیماری های غیر واگیردار،بهبود سلامت مادران و کودکان، سلامت تغذیه و آب آشامیدنی،سلامت محیط زیست و کنترل و مبارزه با اعتیاد از دیگر وظایف این سازمان به حساب می آید.
تاریخچه فعالیت های سازمان بهداشت جهانی
سال 1950 اولین برنامه واکسیناسیون علیه بیماری سل توسط این سازمان اجرا شد و پس از آن در سال 1955 سازمان بهداشت جهانی برنامه ریزی برای ریشه کنی مالاریا را آغاز نمود.برای اولین بار در سال 1965 توسط این سازمان گزارشی در مورد بیماری دیابت منتشر شد و آژانس تخصصی تحقیق روی سرطان تشکیل گردید. سازمان بهداشت جهانی در سال 1986 برنامه ای برای مقابله بیماری ایدز توسط سازمان طراحی و تدوین نمود و از سال 1988 برنامه ریشه کنی بیماری فلج اطفال را شروع کرد.سال 1998 این سازمان اجرای برنامه های خود برای افزایش امید به زندگی و کاهش خطرات مرگ و میر نوزادان را در دستور کار قرار داد و با اجرای طرح های متعدد موفق شد در سال 2007 تا 68 درصد از مرگ های ناشی از بیماری های واگیردار همچون سرخک،سل و مالاریا را کاهش دهد.
وظایف و ماموریت ها
سازمان بهداشت جهانی علاوه بر هماهنگ کردن تلاش های بین المللی برای پایش بیماری های عفونی، مانند مالاریا و ایدز از برنامه هایی برای پیشگیری و درمان چنین بیماری هایی حمایت می کند. این سازمان از تولید و توزیع واکسن های مؤثر و بی خطر، شیوه های تشخیصی داروها حمایت می کند.
سازمان بهداشت جهانی علاوه بر ماموریت های فوق بر اساس پیمان های بین المللی ممکن است ماموریت های جدیدی را به عهده گیرد. سازمان بهداشت جهانی همچنین متولی «طبقه بندی بین المللی بیماری ها» (ICD) است که دهمین تجدید نظر در آن در سال ۱۹۹۲ منتشر شد. از دیگر کار های WHO می توان به تعریف بسته مراقبت های اولیه سلامت یا PHC و ایجاد ساختار های انگیزشی مالی و غیر مالی جهت ترغیب کشور ها در اعمال برنامه های بهداشتی در سطح کلان می باشد.
گستره جهانی سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی هم اکنون دارای یکصد و نود و دو کشور عضو است که در قالب شش منطقه جقرافیایی تقسیم شده اند. بیش از هشت هزارمتخصص شامل پزشکان، اپیدمیولوژیستها، مدیران، دانشمندان، سرپرستان امورمختلف و دیگر افراد متخصص از سراسر جهان گرد آمده اند تا در یکصد و چهل و هفت دفتر کشوری، شش دفتر منطقه ای و ستاد مرکزی آن در شهر ژنو سوئیس به توسعه سلامت و بهداشت در جهان کمک کنند. تقسیم بندی دفاتر در شش منطقه به شکل زیر است:
- دفتر منطقه ای آفریقایی AFRO
- دفتر منطقه ای برای کشورهای آمریکایی AMRO (یا PAHO)
- دفتر منطقه ای برای کشورهای مدیترانه شرقی EMRO
- دفتر منطقه ای کشورهای اروپایی EURO
- دفتر منطقه ای کشورهای آسیای جنوب شرقی SEARO
- دفتر منطقه ای کشورهای پاسیفیک غربی (غرب اقیانوس کبیر) WPRO
هر دفتر منطقه ای ارتباط کشورهای عضو و دقاتر کشوری با یکدیگر و نیز با دفتر مرکزی در ژنو را فراهم کرده و معمولا غالب کارگاهها و دوره های آموزشی برای کشورها در این دفاتر برگزار می شود.
کارگزاری در ایران
رابطه کاری میان سازمان بهداشت جهانی و ایران از سال 1955 با توافق برای همکاری آغاز گردید و با راه اندازی دفتر نمایندگی آن در سال 1984 در تهران افزایش یافت.
همتای اصلی سازمان بهداشت جهانی در ایران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. هدف اصلی همکاری سازمان بهداشت جهانی با کشور ایران در اختیار گذاشتن پشتیبانی فنی در چارچوب کلی اولویت های جهانی، منطقه ای و کشوری است.
فعالیت های اصلی در جمهوری اسلامی ایران
دستورالعمل های راهبردی از طریق فعالیت های زیر در ایران تحقق می یابند:
- تبادل اطلاعات و دانش، فراهم کردن گزینه های عام در استانداردها، سیاست ها و ترویج سلامت؛
- پشتیبانی درازمدت اجرای برنامه های سلامت و توسعه؛
- تسریع پذیرش و بومی سازی راهبردهای فنی؛
- حمایت از تحقیق و توسعه و پایش عملکرد بخش سلامت؛
دغدغه های سیاست های سلامت در ایران عبارتند از:
- بهبود تأمین منابع مالی نظام سلامت و کاهش نابرابری های منطقه ای؛
- بهبود مدیریت و برنامه ریزی منابع انسانی؛
- تقویت نظام اطلاعات سلامت؛
- شناسایی نقش بخش خصوصی برای ارتقای ارائه خدمات تندرستی در سطوح اول، دوم و سوم خدمات بر طبق هزینه های واقعی.
