نکاتی که باید قبل از سیستوسکوپی بدانید

یک روش ساده جهت بررسی سیستم ادراری که به پزشک شما اجازه می دهد، داخل مثانه رامشاهده نمائید. در طی سیستوسکوپی ، پزشک می تواند داخل مثانه را برای تشخیص توده ، سنگ، بی اختیاری ادراری و کمک به تائید هیدرو نفروز و تعیین محل انسداد ناشی از آن و سایر مشکلات ادراری ببیند.

گردآوری- نبض ما

سیستوسکوپی به معنی آندوسکوپی داخل مثانه می باشد. در این روش با عبور یک دوربین باریک به نام سیستوسکوپ به داخل مجرای ادرار و مثانه پزشک شما دقیقا مجرای ادرار و مثانه شما را از نظر بیماریهای احتمالی از قبیل علل خونریزی وتنگی مجرا، بزرگی پروستات، تومور مثانه بررسی می کند با وصل دوربین به مانیتور همزمان مشکل موجود به بیمار نشان داده می شود که در عکس زیر دوربین سیستوسکوپ و طرز انجام سیستوسکوپی را می بینید.

سایر کاربردهای سیستوسکوپی عبارتند از: تشخیص سنگ مثانه به خصوص از نظر اندازه و تعداد سنگ ها و همین طور بزرگی خوش خیم پروستات همراه با مشکل در ادرار کردن. وقتی بیمار به درمان های دارویی پاسخ نمی دهد انجام سیستوسکوپی به پزشک کمک می کند اندازه پروستات را بررسی کند و تشخیص دهد که پروستات عامل مشکلات ادراری است یا نه.

در چه مواردی باید سیستوسکوپی انجام شود؟

• هدف از سیستوسکوپی در مرحله اولی تشخیص و سپس درمان می باشد. به عنوان مثال قطعی ترین روش تشخیص تومور مثانه، تنگی پیشابراه، بزرگی پروستات و سنگ داخل مجرا یا مثانه، انجام سیستوسکوپی است.
• امروزه با شعار عملهای بزرگ از شکاف کوچک و پیشرفت در تکنیک های آندوسکوپی  دومین جایگاه برجسته سیستوسکوپی نقش درمانی آن است.به عنوان مثال نمونه برداری از ضایعات مشکوکو تراش تومور مثانه و تشخیص و شکستن سنگهای مثانه و تشخیص بزرگی پروستات وتراش بزرگی پروستات از طریق مجرا و بدون شکاف جراحیو در نهایت گذاشتن سوند حالب جهت جلوگیری از خفه شدن کلیه به علت انسدادو عکس برداری از کلیه از موارد دیگر جایگه درمانی تشخیصی سیستوسکوپی می باشند.

قبل از سیستوسکوپی چه نکته هایی باید رعایت شود؟

با توجه به وضعیت بیمار و نوع عملیات، توصیه های قبل از عمل متفاوت است. اگر سیستوسکوپی قرار است تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی انجام شود، بیمار باید از 8 ساعت قبل از عمل ناشتا باشد، هرچند تا 4 ساعت قبل از عمل می تواند مایعات مثل آب و چای بنوشد، اما در صورتی که عمل بدون بیهوشی و با بی حسی موضعی انجام شود، لازم نیست ناشتا باشد. برای پیشگیری از عفونت، ممکن است قبل از عمل، آنتی بیوتیک تجویز شود.

اگر هم بیمار از داروهای ضدانعقاد و رقیق کننده خون استفاده می کند (مانند آسپرین، پلاویکس، وارقارین و…)، باید پزشک را از این موضوع آگاه کند. همچنین بهتر است شب قبل از عمل، استحمام انجام شود.

این عمل چگونه انجام می شود؟

سیستوسکوپی روی تخت مخصوصی انجام می شود که در دو طرف آن دو پایه وجود دارد. بیمار باید به صورت طاقباز روی تخت بخوابد، باسن را به لت تحتانی تخت بچسباند و پاهای را روی پایه های کناری آن قرار دهد؛ درست مانند وضعیت که زایمان طبیعی یا معاینه های زنان در آن انجام می شود. در موارد بی حسی موضعی، حدود 10 تا 20 سی سی ژل و مایع بی حس کننده به داخل مجرا تزریق می شود.

سیستوسکوپی چه عوارضی دارد؟

هر عمل تشخیصی یا درمانی در طب ممکن است با عوارضی همراه باشد.از عوارض احتمالی سیستوسکوپی نیز می توان به عفونت، احتباس ادراری، خونریزی و پارگی مثانه (در موارد بسیار نادر) اشاره کرد. بعضی از این موارد را می توان با دستور پزشک در منزل تحت درمان قرار داد اما گاهی نیاز است بیمار بستری شود. سوزش در زمان ادرار شایع است و با گذشت زمان خیلی سریع برطرف می شود.

همچنین ممکن است خون در ادرار دیده شود که حتی تا چند هفته ادامه داشته باشد. این حالت پس از سیستوسکوپی شایع است و اگر مقدار آن کم باشد، بیمار باید استراحت کند و میزان مصرف مایعات را افزایش دهد اما اگر مقدار آن زیاد باشد و همراه با خون، لخته دفع شود، احتمال احتباس ادرار وجود دارد.

بنابراین لازم است که حتما موضوع به پزشک اطلاع داده شود یا بیمار به اورژانس مراجعه کند. در این موارد گاهی لازم است برای بررسی میزان کم خونی، آزمایش خون انجام شود و گروه پزشکی مثانه را شستشو دهند.

در موارد وقوع احتباس ادراری نیز بیمار باید به مرکز درمانی مراجعه کند. در چنین وضعیتی معمولا تا بهبود لازم است برای یک دوره کوتاه مدت از سوند ادراری استفاده شود. تب پس از سیستوسکوپی می تواند نشانه شروع عفونت ادراری باشد.

البته اگر عفونت فقط محدود به مثانه باشد، علائم سوزش و تکرر ادرار غالب هستند و معمولا تب دیده نمی شود. اگر هم بیمار احساس درد و تورم بیضه داشته باشد، باید سریع به مرکز درمانی مراجعه کند.

 علت این حالت ممکن است التهاب، عفونت یا پیچش بیضه باشد که دو مورد اول می تواند به دنبال سیستوسکوپی رخ دهد زیرا لوله های منی بر، به قسمت پروستاتی مجرا وارد می شوند و برگشت مایع و میکروب های ادراری از مجرا به این لوله می تواند باعث التهاب یا عفونت بیضه ها شود.

این عمل برای چه بیمارانی انجام می شود؟

سیستوسکوپی به وسیله متخصص کلیه و مجاری ادراری (اورولوژیست) انجام می شود. شایع ترین علت انجام آن نیز وجود خون در ادرار است که این خون معمولا زیر میکروسکوپ دیده می شود اما اگر مقدار آن زیاد باشد، با چشم غیرمسلح هم قابل مشاهده است.