علل و پیشگیری از ابتلا به انواع انگل روده

انگل موجود زنده‌ای است که درون موجود زنده دیگری زندگی می‌کند و از آن تغذیه می‌کند. منظور از انگل روده ، موجودات زنده ریزی است که معمولا کرم روده هستند و از مواد غذایی بدن شما تغذیه می‌کنند.

انگل به موجودی که برروی یا داخل بدن موجود زنده دیگری زندگی نموده و از این زندگی فایده می‌برد، گفته می‌شود. انواعی که در داخل بدن میزبان زندگی می‌کنند به نام انگل‌های درون‌زی ( Endoparasite )گفته می‌شوند که شایعترین آنها کرم‌های روده ای هستند.

انواع انگل روده ای

انگل روده ای انواع گوناگون و با عوارض مختلف مشاهده می‌شوند که در زیر به چند مورد مهم آنها اشاره می شود.

اکسیور (کرمک)

علامت مشهود ابتلاء در اثر مهاجرت کرم ماده بارور از سوراخ مخرج به خارج ظاهر می‌شود. در نتیجه خروج کرم و حرکت آن در ناحیه مقعد ایجاد تحریک و خارش جلدی می‌شود و کودکان مبتلا با خاراندن نشیمن ایجاد زخم و خونریزی می‌کنند که با اضافه شدن باکتریها ممکن است زخم چرکی شود. خارش معمولاً خیلی شدید و هنگام شب بیشتر است، در نتیجه سبب بی‌خوابی کودک می شود که در اثر آن عوارض عصبی مانند خستگی و بی قراری و عصبانیت بروز می‌کند.

در اثر خاراندن نشیمنگاه تخم انگل در زیر ناخن‌ها جمع می شود و یا به انگشتان کودک مبتلا می‌چسبد طفل با گذاشتن انگشتان خود در دهان تخم انگل را وارد دستگاه گوارش خود می‌کند که این تخم تبدیل به کرم شده و این عمل را خودآلودگی می‌گویند. این انگل بوسیله آب و غذای آلوده، البسه و ظروف آلوده، هوا و خاک آلوده هم سرایت می‌کند.

تنیا (کرم کدو)

کرم کدو از راه خوردن گوشت خام و نیمه پخته گاو و یا خوک بیماری انسان سرایت می‌کند. نوعی که از گاو سرایت می‌کند، بیماری طولانی است که باعث ناراحتی و ضعف و کم ‌خونی شدید بیمار می‌شود.

لارو (نوزاد)

این کرم در گوشت آلوده گاو و گوساله بدرشتی سرسنجاق و حتی نخود هم دیده می‌شود و دارای رنگی کدر و یا سبز رنگ می باشد. این نوع کرمها بندبند هستند و سر آنها دارای چنگک و قلابهای مخصوص می‌باشد. خیلی ریز بوده و به آسانی دفع نمی‌شود، بلکه دائماً در حال تکثیر است و بعد از مدتی بندها مرتباً‌ از راه مدفوع خارج می شوند.

آسکاریس

آسکاریس کرمی است دراز، استوانه‌ای شکل و دو انتهای آن باریک به رنگ سفید شیری یا گلی رنگ است. این انگل یکی از شایعترین بیماریهای انگلی ایران است. این کرم تخم‌ گذار است. تخمهای این کرم در سرما و رطوبت و در مقابل پاره‌ای مواد شیمیائی خیلی مقاومند و ممکن است تا ۵ سال زنده بمانند ولی در خشکی و مقابل نور آفتاب بیشتر از چند هفته زنده نمی‌مانند.

علت ابتلا به انگل روده

فرد به شیوه‌های مختلفی می‌تواند دچار انگل روده شود. اولا، انگل‌ها می‌توانند از طریق آب و غذای آلوده وارد بدن شما شوند. گوشت کاملا پخته نشده و آب آلوده در کشورهای توسعه نیافته، دریاچه‌ها، حوضچه‌ها یا نهرها، محلی مناسب برای پنهان شدن انگل‌ها است. با این حال، گوشت تنها ماده غذایی نیست که انگل روده از طریق آن وارد می‌شود. میوه‌ها و سبزیجات آلوده یا کثیف نیز باعث ورود انگل به بدن می‌شوند. بعضی از انگل‌ها حتی از طریق کف پا می‌توانند وارد بدن شوند.

نشانه های ابتلا به انگل روده

تغییر اشتها

از آنجایی که انگل ها در بدن، موادغذایی میزبان را از او گرفته و صرف تغذیه خود می کنند، تغییر قابل توجه و البته علامت شدید وجود انگل در بدن تغییرات اشتها و البته گاهی افزایش اشتها است. با این حال، آنچه در کودکان شایع تر است، کاهش وزن است.

تغییر مدفوع

یکی دیگر از قابل توجه ترین علائم انگل در بچه ها، تغییر در دفعات و البته ظاهر مدفوع کودک است. زمانی مواد زائد برای دفع به سمت مخرج در روده ها حرکت می کند، بر سر راه خود کرم ها و تخم های انگل روده را با خود حمل کرده و دفع می کند. بنابراین این انگل ها در مدفوع دیده می شوند. بنابراین اسهال، مخصوصا اسهالی که با خون همراه باشد نیز علامت شایع از وجود انگل است.

تهوع

وجود انگل ها در دستگاه گوارش مخصوصا در معده و بالای روده می تواند منجر به تهوع در کودک شود. تهوعی که اغلب به استفراغ، درد شکم و ضعف منجر خواهد شد.

درد و گرفتگی عضلات شکم

زمانی که لارو انگل به دیواره دستگاه گوارش رسوخ می کند، می تواند بر انقباض و تحرک عضلات لوله گوارشی و مخصوصا روده تاثیر گذارد. این تاثیر منجر به انقباضات مکرر و البته شدیدتر می شود که موجب اسپاسم و گرفتگی روده ایجاد می شود.

تب

تب ناشی از تلاش سیستم ایمنی برای مقابله با انگل وارد شده به بدن است. شدت تب معمولا بستگی به شدت و نوع درگیری بدن دارد.

خستگی

زمانی که بدن خود را در معرض خطر وجود انگل می بیند، سیستم ایمنی برای از بین بردن آن تلاش می کند. این فعالیت بالا نیازمند مصرف انرژی است و این مصرف بالای انرژی، در نهایت فرد را خسته می کند.

درد

درد معمولا به صورت سردرد تظاهر می کند، چراکه برخی انگل ها با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی و مغز، نواحی درد را فعال کرده و فرد احساس درد و مخصوصا سردرد می کند. برای بسیاری از افراد نیز این درد به صورت درد عضلات بدن تظاهر می کند.

مشکلات ریوی

زمانی که انگل ها در بدن بیمار مهاجرت می کنند، برخی از آنها در ریه جای می گیرند. ورود این انگل ها به اندام های تنفسی می تواند به تنگی نفس، سرفه و خس خس کردن سینه منجر شود.

درمان انگل روده

در صورتی که حدس می‌زنید به انگل دچار شده‌اید، باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص عفونت انگل نیازمند یک نمونه مدفوع برای تشخیص نوع کرم و انگل روده است. در صورتی که انگل در مدفوع تشخیص داده نشود، پزشک برای بررسی پادزهرهایی که برای مبارزه با عفونت کرم تولید می‌شود، را تجویز می‌کند. در موارد وخیم، پزشک از آزمایشات تصویربرداری مثل سی تی اسکن یا ام آر ای برای بررسی آسیب دیدگی خارج از دستگاه گوارش استفاده می‌کند.

روش درمان و طول دوره درمان به نوع انگل روده ای که بیمار به آن مبتلا است، بستگی دارد. انگل‌ گوارش ( انگل روده ) معمولا با داروهای خوراکی درمان می‌شوند. شایع‌ترین دارو برای کرم‌های کدو، پرازیکوانتل است.

اگر شما باردار هستید، انگل روده ای می‌توانند بسیار خطرآفرین باشند. پزشک متخصص، تعیین می‌کند در طول مدت بارداری، چه داروهایی برای شما مجاز خواهند بود. همچنین، هر گونه درمان انگل روده ای ، می‌بایست به‌دقت توسط پزشک مورد کنترل و نظارت قرار داشته باشد.

داروها کرم‌های کدو را می‌کشند. پس از مصرف این داروها، کرم‌های کدوی مرده تجزیه می‌شوند یا با دفع مدفوع از بدن خارج می‌شوند.

پیشگیری از ابتلا به انگل روده

عمل کردن به موارد زیر به پیشگیری از مبتلا شدن به بیماریهای انگلی کمک زیادی خواهند نمود.

۱ـ دقت کافی در پخت کامل گوشت گاو

۲ـ شستشوی مکرر دستها با آب و صابون بخصوص قبل از غذا خوردن و بعد از مستراح

۳ـ کوتاه نگهداشتن ناخنها

۴ـ جوشاندن آب آشامیدنی در جاهائی‌ که آب لوله‌کشی وجود ندارد.

۵ـ جوشانیدن ظروف و البسه در خانواده‌ای که فرد مبتلائی در آن باشد،‌ برای از بین بردن تخم انگلها

۶ـ جلوگیری از بازی کودکان باخاک آلوده و همچنین وادار ساختن کودکان به شستن دستها با آب و صابون بعد از هر بازی

۷- شستشوی کامل سبزیجات و میوه‌جات خام و ضدعفونی کردن آنها قبل از مصرف بخصوص اگر از مزارع با کود حیوانی حاصل شده باشد.

گردآوری – نبض ما