علائم عفونت ادراری در کودکان را چیست ؟

عفونت ادراری در کودکان یک بیماری بسیار مهم و شایع است؛ به طوری که ۳ تا ۵ درصد دختران و ۱ درصد پسران عفونت ادراری را تجربه می‌کنند.

نبض ما– عفونت ادراری در کودکان یک بیماری مهم و شایع است که به علت وارد شدن میکروب به مجاری ادرار ایجاد می‌شود. چنانچه عفونت فقط مثانه را درگیر کند «سیستیت» و اگر کلیه را درگیر کند «پیلونفریت» نامیده می‌‌شود. این بیماری می‌تواند باعث تخریب قسمتی از کلیه شده یا ایجاد فشار خون و نارسایی کلیه نماید و از این رو اهمیت زیادی دارد.

میکروب های ایجادکننده عفونت اکثرا میکروب های موجود در دستگاه گوارش هستند. البته ویروس ها و قارچ ها نیز می توانند موجب بروز عفونت ادراری در کودکان شوند. تقریبا ۷ درصد کودکان کوچک تر از دو سال که تب می کنند، به علت عفونت ادراری است.

عفونت های دستگاه ادراری در کودکان نسبتا شایع است اما معمولا جدی نیست. این عفونت ها اغلب به طور موثر با آنتی بیوتیک درمان می شوند. اگر عفونت فقط مثانه را درگیر کند «سیستیت» و اگر کلیه را درگیر کند «پیلونفریت» نامیده می شود.

عملکرد طبیعی مجاری ادراری چگونه است؟

 کلیه ها مواد زائد و آب اضافی بدن را از خون فیلتر کرده و تبدیل به ادرار می کنند. سپس ادرار از کلیه ها توسط لوله هایی که حالب نامیده می شوند، به کیسه بادکنکی شکلی که مثانه نامیده می شود انتقال می یابد. در اطفال براساس سن مثانه قادر است ۱ تا ۵/۱ اونس( ۳۰۰ الی ۶۰۰ گرم) ادرار به ازای هر سال در خود ذخیره کند. بنابراین مثانه یک کودک ۴ ساله می تواند ۴ تا ۶ اونس ادرار در خود ذخیره کند. زمانیکه مثانه تخلیه می گردد، ادرار از طریق لوله ای که پیشابراه نامیده شده به خارج از بدن هدایت می شود. مخرج پیشابراه در پسران در نوک آلت تناسلی و در دختران در انتهای دستگاه تناسلی خارجی قرار دارد.

مجاری ادراری چگونه عفونی می شوند ؟

ادرار طبیعی فاقد باکتری می باشد. در زمان ادرار کردن باکتری موجود در پوست یا مقعد می تواند به سمت بالا و مثانه حرکت کند. زمانیکه این حالت رخ می دهد، باکتری منجر به بروز عفونت و التهاب در مثانه می شود. سبب درد در قسمتهای تحتانی، شکم و پهلوها شده که به این بیماری سیستیت یا عفونت مثانه گفته می شود.

اگر باکتری به سمت بالا برود، سبب درگیری کلیه ها نیز شده و عفونت کلیه ایجاد می شود. عفونت معمولاً همراه با درد و تب است بعلاوه عفونت کلیه در مقایسه با عفونت مثانه بسیار جدی تر خواهد بود.

در بسیاری از اطفال وجود عفونت ادراری می تواند، نشاندهنده وجود ناهنجاری در مجاری ادراری باشد، که خود فرد را مستعد ایجاد مشکلات دیگر خواهد کرد. به همین دلیل، زمانیکه کودکی مبتلا به عفونت ادراری شد، آزمایشات لازم باید انجام شود. در موارد دیگر نیز عفونت ادراری در کودکان امری معمولی بوده و این عفونت نیز شبیه عفونتهای سایر نقاط بدن نظیر گوش رخ می دهد. گاهی نیز ممکن است کودک به نوعی باکتری دچار شده باشدکه این باکتری می تواند منجر به عفونت مجاری ادراری نیز شود.

علائم عفونت ادراری در کودکان چیست؟

علامت عفونت ادراری در سنین مختلف متفاوت است. در سنین نوزادی و زیر یک ماه، بیماری با علائمی به صورت تب یا کم شدن حرارت بدن، بی‌حالی، بی‌اشتهایی، تحریک‌پذیری، شلی، اسهال، کم شدن حجم ادرار، زردی و از بین رفتن واکنش‌های نوزادی خودش را نشان می‌دهد.

در سنین بالاتر این مشکل با نشانه‌هایی مانند تب، بوی بد ادرار، سوزش، تکرر و بی‌اختیاری ادرار، ایجاد شب‌ادراری، درد پهلوها و درد در ناحیه زیر شکم، قطع و وصل شدن جریان ادرار و بی‌قراری حین ادرار کردن در کودکان همراه است.

همه والدین باید هر از چند گاهی، جریان ادراری کودک خود را بررسی کنند؛ به خصوص کودکانی که پوشک می‌شوند. همچنین اگر کودکی بیش از ۲ تا ۳ روز تب بی‌دلیل داشته باشد، انجام آزمایش ادرار توصیه می‌شود.

 اولین و مهم‌ترین گام در تشخیص عفونت ادراری در کودکان گرفتن نمونه ادراری به صورت استریل است. البته اگر نمونه در شرایط استریل گرفته نشود یا اگر در رساندن نمونه به آزمایشگاه بیش از یک ساعت تاخیر وجود داشته باشد، به اشتباه کشت مثبت شده و تشخیص عفونت ادراری در کودکان داده می‌شود (یعنی با این که کودک عفونت ادراری ندارد، ولی آزمایش عفونت را نشان می دهد).

اقدامات مهم برای کودک بیمار

یکی از اقدامات مهمی که برای کودک مبتلا به عفونت ادراری انجام می‌شود، سونوگرافی کلیه است که در آن انسداد، برگشت ادراری و اختلالات ساختاری مثانه و کلیه مشخص خواهد شد. در اکثر کودکان مبتلا به عفونت ادراری، عکسبرداری از مثانه نیز لازم می‌شود. علاوه بر این اقدامات در برخی موارد اسکن کلیه هم لازم بوده و باید انجام شود.

درمان عفونت ادراری در کودکان چیست؟

بر اساس این‌که عفونت ادراری در کودکان مثانه یا کلیه را درگیر کرده باشد، درمان با آنتی‌بیوتیک خوراکی یا تزریقی به مدت ۷ تا ۱۴ روز توصیه می‌شود. البته با درمان آنتی‌بیوتیکی مناسب، تب و سایر علائم بعد از ۲ یا ۳ روز بهبود واضح می‌یابند.

جلوگیری از عفونت ادراری در کودکان

با این که جلوگیری از تمام موارد عفونت های ادراری در کودکان قابل انجام نیست، اما با انجام برخی اقدامات می توان خطر ابتلا را تا حدودی کاهش داد. توصیه های زیر ممکن است کمک کننده باشند:

مطمئن باشید که کودک به اندازه کافی آب می نوشد و هیدراته است. به طوری که ادرار به طور منظم دارد

از لباس های نایلونی که به ترویج رشد باکتری کمک می کنند باید اجتناب کرد. لباس های نخی و یا پنبه ای و گشاد باید برای کودکان استفاده شوند.

از صابون های معطر و یا حمام کف برای کودکان باید پرهیز کرد.

در مورد درمان یبوست باید به سرعت اقدام کرد. با پزشک در مورد داروهایی که می توانند به برطرف شدن یبوست کمک کنند مشورت کنید.

استفاده از آب زغال اخته برای پیشگیری از عفونت ادراری در کودکان توصیه می شود. همچنین استفاده از پروبیوتیک ها که به صورت پودر یا قرص، یا ماست و دوغ حاوی پروبیوتیک و فرآورده های لبنی نیز وجود دارد توصیه می شود.

در صورت عودهای مکرر عفونت کلیه و عدم درمان به موقع، احتمال ایجاد فشارخون و نارسایی کلیه وجود دارد. در حالی که درمان به موقع و سریع عفونت ادراری در کودکان از بروز این عواقب تا حد زیادی پیشگیری خواهد کرد.

نبض ما– گردآوری