فواید ید برای زنان باردار را بدانید
به ازای هر ۵۰۰ تولد زنده در کشور یک نوزاد مبتلا به کم کاری گذرا یا دایمی تیرویید به دنیا میآید و حدود ۲ درصد زنان باردار نیز در دوران بارداری خود دچار اختلالات تیروییدی میشوند.
نبض ما-دریافت میزان کافی ید که در انواع ماهیها،میگو و همچنین نمک یددار یافت می شود، ضامن سلامت جنین و مادر باردار است. خانم های باردار حتما ید کافی باید دریافت کنند. یک متخصص آلمانی تغذیه هشدار میدهد که ید برای رشد مغزی و جسمی جنین بسیار مهم است و زنان باردار در مقایسه با زمان پیش از بارداری به میزان ید بیشتری نیاز دارند. خبرگزاری آلمان گزارش داد، آنها باید هر روز از منابع غذایی سرشار از ید استفاده کنند تا نیازشان به این ماده رفع شود.
عوارض کمبود ید در زنان باردار
در سه ماهه اول بارداری، جنین به هورمونهای مادر بسیار وابسته است و بعد از این مدت جنین برای رشد خود غده تیروئید تولید میکند که برای تولید میزان زیادی ید نیاز دارد و باید آن را از طریق مادر دریافت کند. کمبود ید در دوران بارداری بسیار خطرناک است، به دلیل کمبود ید در دوران بارداری، ساخت هورمون تیرویید برای رشد و تکامل جنین کم میشود و این امر میتواند باعث کم کاری مادرزادی تیروئید، اختلال در رشد مغز و دستگاه عصبی جنین شود. همچنین به دنیا آمدن کودکان عقب افتاده ذهنی از عوارض کمبود ید است. لوچی چشم، کری و لالی از دیگر عوارض کمبود یُد است.
زایمان زودرس از دیگر عوارض کمبود ید است که در کم کاری و پرکاری تیروئید در دوران بارداری ایجاد میشود پرکاری تیروئید باعث نارسایی قلبی، مرگ داخل رحمی جنین و مسمومیت مادر در دوران بارداری میشود. همچنین کم کاری تیروئید باعث تغییر در تکامل عصبی جنین و ایجاد فشار خون در مادر میشود.
تجویز داروهای ضد تیروئید راهکاری مناسب برای درمان پرکاری تیروئید است از آنجایی که تیروئید با استفاده از ید به ساختن هورمون تیروئید میپردازد، ید یک ماده معدنی مهم برای مادر در دوران بارداری است، بنابراین در دوران بارداری باید به اندازه کافی در رژیم غذایی ید دریافت شود. اگر زنان به میزان قبل از دوران بارداری ید مصرف کنند دچار کمبود ید خواهند شد،به همین دلیل نیاز است تا در این دوران تحت نظر پزشک از مکملهای ید استفاده کنند تا نیاز آنها به ید برطرف شود.
توصیه می شود که زنان از سه ماه قبل از اقدام به بارداری و نیز در سه ماهه اول بارداری ترکیبات اسید فولیک و ید را مصرف کنند. در حال حاضر این ترکیبات در ایران نیز تولید میشود. نیاز زنان باردار در سه ماهه اول بارداری به ید افزایش مییابد، در حال حاضر قرصهای ویتامینی که برای استفاده زنان باردار در سه ماهه دوم و سوم تجویز میشود دارای مقداری ید است که این افراد میتوانند از این قرصها استفاده کنند.
تشخیص
پرکاری و کم کاری تیروئید در دوران بارداری با علایم، معاینه فیزیکی و آزمایش خون تشخیص داده میشود. همچنین برای اندازهگیری سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH)، هورمونهای تیروئید T4 و برای پرکاری تیروئید نیز اندازهگیری T3 انجام میشود. کودکان، افراد در سن بلوغ، زنان باردار ، شیرده، ساکنان مناطق کوهستانی از افراد در معرض خطرهستند.
چی بخوریم تا ید بدنمان کم نشود
این عنصر معدنی در مواد غذایی دریایی پیدا میشود بنابراین زنان باردار حتما هفتهای دو بار حداقل از ماهی تازه استفاده کنند، استفاده از ماهی کنسروی برای زنان باردار مضر است.
به دلیل وجود جیوه در بدن ماهیهای کوچک که مورد تغذیه تن ماهی میباشند برای زنان باردار توصیه نمیشود. مصرف بیش از حد این ماهی باعث اختلالات اوتیسم، کندی مغز در جنین میشود. خانمهای باردار با مصرف مواد غذایی دریایی، دو هفته یک بار میتوانند از مشکلات و اختلالات جنین جلوگیری کنند.
شیر و محصولات لبنی نظیر ماست و پنیر که زنان باردار میتوانند روزانه سه سهم از آن را میل کنند نیز سرشار از ید است. آنها همچنین میتوانند از خوراکی های فرآوری شده نظیر نان برای تامین ید استفاده کنند.
چه موادغذایی مانع جذب ید میشوند؟
یکسری مواد به نام گواتروژنها وجود دارند که مانع جذب ید موجود در مواد غذایی میشوند. این مواد غذایی شامل شلغم، بادامزمینی، سیبزمینی شیرین، تربچه و خانواده کلمها است. برای مثال کلم بروکلی در دوران بارداری به دلیل داشتن اسیدفولیک و ویتامین K برای مصرف در این دوران بسیار مناسب است، اما نباید به صورت خام استفاده شود. با حرارت خاصیت گواتروژنی موادغذایی کاهش مییابد.
این باور از گذشته وجود داشته که افرادی که در بارداری کلم زیاد میخورند ممکن است بچه زشتی داشته باشند این اعتقاد از نظر علمی به این دلیل است که چون کلم جزو مواد گواتروژن است، اگر به صورت خام مصرف شود، باعث تولد کودک دفرم میشود.
چند توصیه مهم
- مصرف زیاد بتادین در مراکز درمانی و بیمارستانها را از جمله عوامل بروز مشکلات تیرویید است ،هر چند این ماده،یک ضد عفونیکننده خوب است اما مصرف زیاد آن برای زنان باردار و یا در حین زایمان عوارض دارد. در برخی مواقع نیز روی ناف نوزاد را با بتادین ضدعفونی میکنند که مشکلات تیروییدی برای وی ایجاد میکند.
- بسته بندی نمک و کلمه (ید دار )، در هنگام خرید، قرار ندادن نمک ید دار در معرض نور مستقیم خورشید و یا رطوبت، نگهداری آن در ظرفهای درب بسته و بدون منفذ شیشه ای، پلاستیکی یا چوبی و استفاده از نمکهای ید دار تصفیه شده از نکات مهم در نگهداری و مصرف نمک ید دار است.
نبض ما-گردآوری