۹ علامت اختلال شخصیت مرزی
احتمالاً شما هم اسم یکی از مشهورترین انواع اختلال شخصیت یعنی اختلال شخصیت مرزی را شنیده اید. همانطور که از اسم این اختلال برمی آید، اختلال شخصیت مرزی در مرز بین سایکوز و اختلالات خلقی قرار دارد، اما در عین حال نه یک اختلال سایکوتیک محسوب می شود و نه یک اختلال خلقی.
نبض ما– با این اوصاف، سؤالی که شاید برای شما هم پیش آمده باشد این است که پس اختلال شخصیت مرزی چیست؟ چه موقع شخصیت ما دچار اختلال تشخیص داده می شود؟
به طور کلی وقتی می توانیم بگوییم کسی به اختلال شخصیت دچار است که الگوی رفتاری او چند ویژگی مهم داشته باشد:
۱٫ در دو حوزه از حوزه های چهارگانه شناخت، هیجان، عملکردهای بین فردی و کنترل تکانه متفاوت از انتظارات فرهنگی فرد باشد.
۲٫ موقعیت های مختلف زندگی فرد مانند موقعیت های فردی و اجتماعی زندگی او را در برگیرد.
۳٫ از دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی فرد شروع شده باشد.
۴٫ متداوم و غیر قابل انعطاف باشد.
۵٫ موجب رنج فرد یا اختلال در زمینه های مهم زندگی او بشود.
چگونه اختلال شخصیت مرزی را بشناسیم؟
مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی نه علامت برجسته نشان می دهند:
۱٫ از ترک شدن واهمه دارند. کسانی که شخصیت مرزی دارند، هر لحظه انتظار دارند که همسر یا دوستشان آنها را برای همیشه ترک کند و همین انتظار ترسناک باعث می شود که آنها به اتفاقات معمول و پیش پا افتاده ای مانند اینکه همسرشان کمی دیرتر به خانه بیاید یا یکی از دوستان به تماسشان جواب ندهد با خشم شدید واکنش نشان بدهند.
۲٫ روابطشان ناپایدار است. روابط عاطفی، دوستیها و حتی زندگی خانوادگی این افراد غیر قابل پیش بینی است. برای مثال یک لحظه قربان صدقه تان می روند و لحظه بعد حتی سایه تان را با تیر می زنند.
۳٫ از اینکه کی هستند مطمئن نیستند. این گروه مانند نوجوانی که در جستجوی هویت خود است، مدام از این شاخه به آن شاخه می روند. مدام شغل عوض می کنند، ایدئولوژی شان متغیر است، سبک زندگی شان ثبات خاصی ندارد و… . حتی احساس و برداشت شان نسبت به خودشان هم مدام در حال تغییر است.
۴٫ دست به انتخاب های زیان باری می زنند. احتمال زیادی وجود دارد که وقتی آنها عصبانی یا ناراحت هستند و یا احساس ناکامی می کنند، به صورت غیر قابل کنترلی دست به کارهای زیان باری مانند پرخوری شدید، مصرف الکل، مواد مخدر یا روانگردان، رانندگی خطرناک و یا رفتارهای بی ملاحظه جنسی بزنند.
۵٫ خلقشان متلاطم است. این افراد می توانند به فاصله یک پلک به هم زدن از یک حالت خلقی مثبت به یک حالت خلقی منفی مانند خشم یا ناراحتی شدید تغییر خلق بدهند، آن هم در برابر عواملی که از دیدگاه اغلب افراد آنقدرها هم تلخ و مخرب نیستند که بروز چنین واکنش های اغراق آمیزی را بتوانند توجیه کنند.
۶٫ خشم دینامیتی دارند. مزاج این افراد تند است، به سرعت خشمگین می شوند و خشمشان هم به صورت انفجاری است، یعنی ناگهان به شدیدترین حالت ممکن خشمشان را بروز می دهند.
۷٫ احساس خالی بودن می کنند. اغلب این افراد از درون احساس خلأ هیجانی می کنند مثلاً احساس می کنند که هیچ هیجانی ندارند و یا هیچ چیزی احساس نمی کنند.
۸٫ به خودشان صدمه می زنند. این افراد ترجیح می دهند که چیزی را احساس کنند حتی اگر آن چیز دردناک باشد، تا اینکه هیچ احساسی نداشته باشند. به همین دلیل گاهی به خودشان آسیب می زنند و از درد ناشی از آن احساس تسکین پیدا می کنند. میزان خودکشی هم در این افراد پنجاه برابر جامعه است.
۹٫ انحراف هایی از واقعیت نشان می دهند. ممکن است آنها در موقعیت های استرس آمیز احساس کنند که در حالتی رؤیا گونه به سر می برند و یا زندگیشان واقعی نیست. به علاوه ممکن است بدبین شوند و احساس کنند که دیگران می خواهند به آنها آسیب برسانند.
آیا اختلال شخصیت مرزی درمان دارد؟
روش رفتار درمانی دیالکتیکی می تواند به درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی کمک شایان توجهی کند. بر اساس تحقیقاتی در مجله پزشکی نیو اینگلند، این روش توانسته است میزان بستری شدن افراد در بیمارستان را تا نود درصد و میزان عود را هم به میزان پانزده درصد کاهش دهد.
نبض ما– مترجم:راحله فلاح