معرفی جدیدترین روش درمان افتادگی رحم

افتادگی رحم از بیماری‌های شایع در زنان است که معمولا در سنین بالاتر خود را نشان می‌دهد. ناتوانی در کنترل ادرار و احساس سنگینی در رحم از عوارض این بیماری است و فرد مبتلا را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند.

نبض ما– افتادگی رحم همانند بسیاری از مشکلات زنانه قابل پیشگیری و درمان است و گاهی به دلیل عدم شناخت نشانه ها و علائم افتادگی رحم، دیر به پزشک مراجعه می کنند که سبب مشکلاتی می شود. دکتر نوشین صحابی، متخصص زنان، زایمان و نازایی در گفت و گویی با خبرنگار نبض ما به پرسش‌های متداول در این زمینه پاسخ می‌دهد؛ با ما همراه شوید.

علائم افتادگی رحم چیست؟

افتادگی رحم اصطلاحی است که اغلب بیماران به کار می‌برند. در واقع آنچه در این بیماری بیشتر اتفاق می‌افتد افتادگی مثانه و گشاد شدن و پاره شدن ورودی واژن است که ممکن است همراه با این حالات افتادگی رحم هم ایجاد شود که در معاینه بالینی قابل تشخیص است.

در برخی از بیماران افتادگی رحم علامت دار است ولی بسیاری از موارد بیماری بی علامت است و پزشک تنها در معاینه بالینی سالیانه متوجه وجود این بیماری می‌شود.

در این بیماری کف لگن بر اثر زایمان، بارداری و چاقی صدمه می‌بیند و جدار پایین کف لگن دچار پارگی‌هایی می‌شود که افتادگی مثانه را ایجاد می‌کند.

علائم بیماری به صورت نشت ادرار هنگام سرفه، خنده و ورزش کردن خود را نشان می‌دهد و در برخی شدت این حالت به اندازه‌ای است که فرد مجبور به استفاده از پوشک می‌شود.

احساس فشار و سنگینی در واژن به دلیل آویزان ماندن مثانه در واژن از علائم دیگر این بیماری است و این وضع به حدی شدید است که فرد حس می‌کند توده‌ای از او بیرون زده است. گشادی واژن و دردهای لگنی و کمردرد از دیگر نشانه‌های افتادگی رحم است.

چه ورزش‌های برای افتادگی رحم مناسب است؟

ورزش بیشتر نقش پیشگیری از ابتلا به افتادگی رحم را دارد و از پیشرفت افتادگی مثانه جلوگیری می‌کند. ورزش عضلات کف لگن را که نگهدارنده مثانه هستند محکم می‌کند و این کار از پیشرفت افتادگی می‌کاهد.

توصیه ما این است که خانمهای باردار در طول بارداری حرکات موثر ورزشی را از پزشک خود آموزش ببینند و ادامه بدهند و افرادی که اضافه وزن دارند با ورزش اضافه وزن خود را کم کنند.

یکی از ورزش‌های موثر در افتادگی رحم ورزش “کگل” است در این تمرین بیمار روزی سه مرتبه هربار سی دفعه انتهای لگن را منقبض می‌کند که بهتر است  این تمرین توسط متخصص زنان در مطب آموزش داده شود. به فرد توصیه می‌شود واژن و عضلات کنار مجرای ادرار را منقبض کند و هربار ۵ شماره شمرده و عضلات را آزاد کند.

بعد از چند هفته از انجام این تمرین کف لگن سفت می‌شود و ریزش ادرار تا درجاتی بهبود می‌یابد ولی ورزش باید ادامه پیدا کند تا کف لگن سفت بماند. بسیاری از بیماران با کاهش وزن و انجام این ورزش‌ها بهبود می‌یابند.

عمل افتادگی رحم با لیزر امکان پذیر است؟

امروزه در جراحی افتادگی مثانه و رحم روشهای خوبی به کار گرفته می‌شود. در این جراحی با استفاده از «مش‌های واژینال» در انواع مختلف مانند «مش تی او تی» و «اوپیرا» مانع از بازگشت دوباره بیماری می‌شویم. به این صورت که این مش ها در زیر جلد بیمار کار گذاشته می‌شود و از افتادگی مجدد جلوگیری می‌کنند.

در اعمال جراحی قدیمی تر بیماران بعد از مدتی دچار مشکل می‌شوند زیرا نخ‌های جراحی بعد از جذب قادر به نگهداری مثانه نیستند و مثانه مجدد افت پیدا می‌کند. اما لیزر واژینال به تنهایی کاربردی در درمان افتادگی رحم ندارد بلکه در جوانسازی واژن برای زنان یائسه مورد استفاده قرار می‌گیرد تا مشکلاتی که در این دوران در واژن ایجاد می‌شود را بهبود دهد. اصل جراحی افتادگی رحم استفاده از جراحی‌های کلاسیک به روش قدیم است و امکان دارد در این روش از لیزر برای قسمتهایی از عمل کمک گرفت.

عوارض عمل افتادگی رحم چیست؟

یکی از اصلی ترین مشکلاتی که ممکن است بعد از عمل ایجاد شود بازگشت مجدد افتادگی است که بیشتر در اعمالی که با تکنیک‌های قدیمی صورت می‌گیرد ایجاد می‌شود. در این عمل در بیشتر موارد شکم باز نمی‌شود و از راه واژن جراحی انجام می‌شود لیکن برخی از پزشکان علاوه بر واژن قسمت پایین شکم را باز می‌کنند تا جلوی بی اختیاری ادراری استرسی بیمار را بگیرند.

اما تکنیک های جدید نیازی به باز کردن شکم ندارد و در نتیجه عوارض کمتری ایجاد می‌شود. به بیان دیگر بیمار در روش باز کردن شکم درد بیشتری دارد و طول مدت عمل هم بیشتر می‌شود و عوارض بیهوشی و خطر خونریزی افزایش می‌یابد، در صورتیکه اگر شکم باز نشود طبیعی است عوارض کمتر است هرچند بیمار مقداری درد را تجربه می کند و امکان عفونت و خون ریزی وجود دارد.

برای جلوگیری از عفونت به بیماران توصیه می‌شود تا زمان افتادن بخیه‌ها خود را در لگن بتادین با آب گرم شستشو دهند و هربار پس از اجابت مزاج ناحیه تناسلی را به خوبی خشک کنند تا دچار عفونت نشوند.

هزینه عمل افتادگی رحم چقدر است؟

هزینه عمل بسته به اینکه در بیمارستان خصوصی یا دولتی باشد متفاوت است. در بیمارستان‌های تآمین اجتماعی بیمارانی که بیمه تأمین اجتماعی باشند به رایگان عمل می‌شوند ولی هزینه مش هایی که استفاده می‌شود بسته به نوع آن از ۸۰۰ هزار تومان به بالا است که معمولا تحت پوشش بیمه نیست اما بیمه های مکمل به تازگی هزینه مش را تا حدی پوشش می‌دهند.

در بیمارستان‌های خصوصی اگر بیمار بیمه نباشد این عمل حدود چهار تا پنج میلیون هزینه بردار است البته این رقم بر طبق تعرفه بیمارستان است ولی خوشبختانه اغلب بیماران بیمه هستند و اگر بیمه مکمل داشته باشند اغلب هزینه‌ها تحت پوشش قرار می‌گیرد.

درمان افتادگی رحم را از طریق طب سنتی توصیه می‌کنید؟

در تمام دنیا طب سنتی برای درمان افتادگی رحم روشی ندارد. طب سنتی بیماران خاص خود را دارد ولی برای ترمیم افتادگی رحم کاری نمی‌تواند انجام دهد زیرا این مشکل یک نقص در اندام است که تنها از طریق طب نوین قابل درمان است.

در کتب دانشگاهی از روش‌های موثر در طب سنتی برای درمان بیماری‌های زنان صحبت شده است لیکن در مورد افتادگی رحم مبحثی در این طب وجود ندارد. تنها روش‌هایی که جدا از درمان کلینیکی توصیه می‌شود  استفاده از حرکات ورزشی و کاهش وزن است.

نبض ما – گفت و گو: اعظم صفایی