ضد دردها را بشناسید
مردم از چه نوع مسکن هایی غالبا استفاده می کنند، چه نوع داروهای مسکنی در خانه آنها یافت می شود. انواع تزریقی، موضعی و خوراکی آنها کدامیک بهتر است و زودتر می تواند درد ما را تسکین دهد.
به گزارش نبض ما به نقل از دکتر سلام، امروزه میزان مرگ و میر ناشی از سوء مصرف داروهای ضد درد به میزان قابلتوجهی رو به افزایش است. این رقم در کشور آمریکا طی یک دوره ۱۰ ساله، ۴۰۰ درصد در زنان و ۲۶۵ درصد در مردان افزایش داشته است.
وقتی که اداره کنترل داروهای آمریکا در آگوست ۲۰۱۴ میلادی اعلام کرد که ترکیب ویکودین (Vicodin)-شامل هیدروکودون و استامینوفن-را از گروه ۳ به گروه ۲ جدول طبقهبندی داروهای اعتیاد آور منتقل کرده است، مشکلی جدی برای مدیریت درد مزمن ایجاد شد. انجمن بینالمللی مطالعه درد، درد را به «یک احساس ناخوشایند و تجربه نامطلوب همراه با احتمال وقوع آسیب بافتی» تعریف کرده است.
درد مزمن چیست؟
درد مزمن در آمریکا در حدود ۱۰۰ میلیون نفر را تحتتاثیر قرار داده و سالانه هزینهای معادل ۶۰۰ بیلیون دلار آمریکا برای این کشور در بر دارد. راههای متعددی برای طبقهبندی درد وجود دارند. تقسیمبندی کلی آن به درد حاد و درد مزمن ، سادهترین روش است. طبقهبندی درد برای اطمینان از اینکه درمان مناسب انتخاب شده، ضروری است.
درد مزمن معمولا به دردی گفته میشود که بیشتر از زمان مورد انتظار (معمولا بین ۳ تا ۶ ماه) باقی بماند. درد ممکن است عمومی باشد و سرتاسر بدن را درگیر کند، یا موضعی بوده و فقط قسمت خاصی را گرفتار کند.
درد موضعی که از آسیب پوستی، سیستم عضلانی-اسکلتی یا مفصلی منشاء گرفته باشد، درد سوماتیک نام دارد. درد احشایی، به درد منتشری که از ارگانهای داخلی منشاء میگیرد، گفته میشود. درد نوسیسپتیو، دردی است که به علت تحریک اعصاب و اندامها بهدلیل ترشح موادی که باعث صدمه به آنها میشوند ایجاد میشود. وقتی که درد در نتیجه آسیب به سیستم عصبی (محیطی یا مرکزی) ایجاد میشود، به آن درد نوروپاتیک اطلاق میشود (مثلا نورالژی پست هرپتیک)
درمانهای موضعی برای همه مراحل و انواع درد مزمن مناسب نیستند؛ اما نقش مهمی در مدیریت درد عضلانی-اسکلتی مزمن، درد نوروپاتیک محیطی و درد ناشی از سرطان و بدخیمی ایفا میکنند.
داروهای خوراکی درمان درد مزمن
داروهای ضد درد خوراکی برای مدتهای طولانی درمان اصلی درد مزمن بودهاند. جذب سیستمیک این داروها بیماران را در معرض خطر مواجهه با عوارض جدی قرار میدهد. به امید ایجاد اثربخشی مشابه و در عین حال، کاهش خطر بروز عوارض ناخواسته، فرمولاسیونهای آلترناتیوی برای ضد دردهای خوراکی تولید شدهاند. در کنار کاهش خطر بروز عوارض سیستمیک، تجویز موضعی ضد درد از طریق برچسبهای پوستی، ژل، کرم، پماد و محلولها، اثر ضددردی را با درجات کمتری ایجاد میکند.
برچسب هایی برای کاهش درد
برچسبهای پوستی برای انتقال سیستمیک ضد درد ابداع شدند؛ در این روش، اعضایی که در بروز عوارض نقش دارند، دور زده میشوند. بهعنوان مثال، هدف از تولید فنتانیل به شکل قابل جذب از خلال پوست آن، ایجاد ضد درد سیستمیکی است که جذب سیستم گوارشی آن حذف شده است. چنین وضعیتی تهوع، استفراغ و اسهال ناشی از مصرف اپیوئیدها را کاهش میدهد. داروهای موضعی باید بتوانند به بافتهای هدف نفوذ کنند و در آنها منتشر شوند.
برای عبور از لایه شاخی پوست، دارو باید لیپوفیلیک، هیدروفیلیک و با وزن مولکولی مطلوب باشد. از آنجا که فرآوردههای دارویی موضعی، جذب رودهای ندارند و مسیر متابولیسم اول آنها محدود است، بنابراین، در مقایسه با داروهای خوراکی، با وجود ایجاد غلظتهای موثر یکسان در بافتهای هدف، مواجهه سیستمیک کمتری دارند.
داروی ضد التهاب
دیکلوفناک، یک داروی ضد التهاب غیراستروئیدی است که اثر خود را از طریق مهار آنزیم سیکلواکسیژناز اعمال میکند. مهار این آنزیم موجب کاهش تولید و آزادسازی پروستاگلندینها و ترومبوکسانهایی میشود که روندهای التهابی را تنظیم میکنند. دیکلوفناک اثر مهاری اختصاصی بالایی برای ۲ -COX دارد و اعتقاد بر این است که نقش افزایشی برای تنظیم روندهای التهابی ایفا میکند. دیکلوفناک موضعی به صورت محلول، ژل و برچسب پوستی موجود است.
درمان ضددرد آرنج
ژل یک درصد دیکلوفناک سدیم، در تیوپهای ۱۰۰ گرمی موجود است که باید در دمای اتاق نگهداری شوند. برای درمان ضددرد آرنج، مچ یا دست با دوز ۲ گرم ۴ بار در روز و برای مچ پا، زانو و پا، دوز ۴ گرمی ۴ بار در روز تجویز میشود. ژل باید روی پوست مالیده شود و نباید بیش از ۱۶ گرم در روز در ناحیه اندام تحتانی و بیش از ۸ گرم در هیچ یک از مفاصل اندام فوقانی مصرف شود. برچسب پوستی ۳/۱ درصد دیکلوفناک سدیم، در جعبههای حاوی ۶ پاکت کوچک ارائه میشود.
هر برچسب، اندازه ۱۰ در ۱۴ سانتیمتری دارد و حاوی ۱۸۰ میلیگرم دیکلوفناک اپولامین است. برچسبها باید در دمای اتاق نگهداری شوند و پاکتها در صورتی که استفاده نمیشوند باید محکم بسته شوند. هر برچسب باید ۲ بار در روز به دردناکترین ناحیه مفصل و روی پوست بدون آسیب چسبانده شود. بهدلیل خطر افزایش جذب ماده موثره دارو، از گرما و بانداژ فشاری نباید استفاده کرد.
درمان درد زانو
محلول موضعی دیکلوفناک سدیم، به طور اخص برای درمان درد مرتبط با استئوآرتریت زانو تجویز میشود. این محلول در ۲ شکل ۵/۱ و ۲ درصدی موجود است. محلول ۵/۱ درصدی در بطریهای ۶۰ یا ۱۲۰ میلیلیتری و همراه با یک قطرهچکان بستهبندی شده است. هر میلیلیتر محلول، حاوی ۰۵/۱۶ میلیگرم ماده موثره است. برای بهبود درد، بیماران باید روزانه ۴ بار ۴۰ قطره از محلول را روی هر زانوی دردناک بمالند. رنگ ظاهری محلول موضعی دیکلوفناک از بیرنگ تا صورتی کمرنگ یا نارنجی کمرنگ متغیر است و بطری باید در دمای اتاق نگهداری شود.
بهبود درد نوروپاتیک محیطی مزمن
درد در طول فیبرهای عصبی آوران به دستگاه عصبی مرکزی منتقل میشود. قطع این انتقال با کمک ضد دردهای موضعی نظیر لیدوکائین، از طریق مهار برگشتپذیر کانالهای سدیم-پتاسیم انجام میشود. لیدوکائین در فرمولاسیونهای مختلفی موجود است. برچسب پوستی برای بهبود درد نوروپاتیک محیطی مزمن، پرمصرفترین شکل است. برچسب پوستی لیدوکائین در کارتونهای ۳۰ تایی موجود است و هر برچسب حاوی ۷۰۰ میلیگرم لیدوکائین است