عفونت مغزی در کودک را جدی بگیرید
عفونت مغز یکی از عفونتهای خطرناک در کودکان و شیرخواران بوده که به نفوذ میکروب های بیماریزا شامل ویروس یا باکتری به داخل پرده های اطراف مغز و یا داخل بافت مغزی گفته می شود.
گردآوری- نبض ما
اگر عفونت مغز محدود به پرده های اطراف مغز شود به آن مننژیت می گویند. مهم ترین علت برای ابتلا به عفونت مغز در کودکان، نبود ایمنی کافی نسبت به میکروب بیماری زا در بدن کودک است. امروزه با برنامه تزریق واکسن در کشور ما نسبت به بسیاری از میکروب ها ایمنی کافی وجود دارد. ولی گاه در اثر تماس کودک با افرادی که حامل میکروب های خطرناک بیماری زا هستند و با نفوذ میکروب به داخل پرده های مغزی عفونت مغز اتفاق می افتد.
علائم ابتلا
در بیشتر موارد عفونت مغز با علامت ساده ای مانند تب، سرفه و علایم گوارشی شروع می شود و به تدریج کودک دچار بی اشتهایی، سردرد، بی قراری و استفراغ شده و درنهایت بی حالی، کاهش هوشیاری و گاه تشنج اتفاق می افتد.
نوزادان و شیرخواران کوچک ممکن است علائم کلاسیک مننژیت مثل درد و یا گردن سفت را نداشته باشند، و به جای آن علائمی مثل گریه مداوم، به طور غیر طبیعی خواب آلوده بودن و یا بی قرار بودن و کاهش میل به غذا را داشته باشند. گاهی ملاج بچه برجسته می شود و یک علامت خیلی دیررس قرار گرفتن بدن در یک حالت اسپاسم ولی نه به صورت انقباض بلکه در حالت کشیدگی کامل عضلات می باشد که به آن اپیستوتونوی می گویند.
هرگاه فرزند عزیزتان تب دارد ولی علاوه بر آن خوب شیر یا غذا نمی خورد، و یا درصورتی که کودک هوشیاری مناسبی ندارد، حتماً جهت بررسی از نظر عفونت مغز به فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان مراجعه نمایید.
درصورتی که کودک تب دار بوده و علایم بی حالی و اختلال هوشیاری داشته باشد و در معاینه نیز علایمی مانند سفتی گردن داشته باشد، لازم است که کودک بستری شود و مایع مغزی نخاعی جهت بررسی عفونت مغز به آزمایشگاه ارسال شود.
درمان بیماری
درمان سریع با آنتی بیوتیک های وریدی اصل اول درمان مننژیت است تا از ایجاد عوارض وخیم جلوگیری شود. نوع آنتی بیوتیک با توجه به نوع باکتری (که از آزمایش مغزی نخاعی می توان برای شناسائی آن استفاده کرد) تعیین می شود.
البته ممکن است تا زمانی که جواب آزمایش آماده شود، پزشک از یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف که بر علیه بسیاری از باکتریها مؤثر است، استفاده کند و پس از آماده شدن جواب مایع مغزی – نخاعی، آنتی بیوتیک اختصاصی تر باکتری را که اکنون مشخص شده را برای بیمار تجویز کند.
برای گرفتن مایع مغزی نخاعی از روش بی خطری استفاده می شود به طوری که کودک به پهلو خوابانده شده و با یک سوزن باریک از لابه لای مهره های کمری مایع مغزی نخاعی گرفته شده و برای بررسی از نظرعفونت مغز مورد ارزیابی قرار می گیرد.
علاوه بر آنتی بیوتیک، پزشک ممکن است بر حسب موقعیت و وضعیت بیمار، درمان هائی را برای تورم بافت مغز، شوک، تشنج و یا کم آبی وی در نظر بگیرد. اگر بیمار دچار عفونت در ناحیه سینوس ها و یا استخوان پشت گوش شده است، شاید نیاز شود که عفونت این فضاها تخلیه شود. همچنین هرگونه مایعی که بین بافت مغز و پرده های مغزی تجمع پیدا کرده است لازم شود که تخلیه گردد.
در مننژیت ویروسی همان طور که پیش از این ذکر شد، آنتی بیوتیک جایگاهی ندارد ولی بیشتر موارد آن در عرض حدود یک هفته (با یا بدون درمان) بهبود می یابند. موارد خفیف مننژیت ویروسی معمولا با استراحت در بستر، خوردن مایعات و داروهای ضد درد برای کاهش درد و تب بیمار درمان می شود. البته اگر ویروس تب خال عامل بروز مننژیت ویروسی باشد ممکن است تجویز بعضی از داروهای ضد ویروس مؤثر باشد.
درمان عفونت مغز با آنتی بیوتیک تزریقی به مدت دو تا سه هفته انجام می شود. عوارضی مانند مشکلات شنوایی، تشنج و اختلالات یادگیری در ۱۰٪ بیماران مبتلا به عفونت مغز اتفاق می افتد.