آیا با قلب شکسته کسی فوت می کند؟

مرگ ناشی از دل شکستگی پدیده ای بیشتر از یک افسانه است، اما سندروم قلب شکسته بیماری است که نشانه هایی مشابه سکته قلبی دارد، که در برخی موارد می تواند منجر به مرگ افراد شود.

به گزارش نبض ما به نقل از همشهری سندروم قلب شکسته حالتی است که اولین بار درحدود 20 سال پیش توسط محققان ژاپنی کشف شد و طی 10 سال گذشته در کشورهای غربی مورد توجه بسیار قرار گرفته است. این وضعیت که تاکوتسوبو کاردیومیوپاتی یا TTC نیز نامیده می شود، به طور موقت بر توانایی قلب در پمپ کردن موثر خون اثر می گذارد. زمانی که این اتفاق رخ می دهد، فرد نشانه هایی شبیه به نشانه های حمله قلبی را تجربه می کند، نشانه هایی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس و در برخی موارد این اختلال موجب مرگ افراد نیز می شود.

اگرچه نشانه های سندروم قلب شکسته و حمله قلبی مشابه هم هستند، اما عوامل متفاوتی به بروز آنها دامن می زنند. حمله قلبی در اثر مسدود شدن شریان های سرخرگی تامین کننده خون مورد نیاز ماهیچه های قلب رخ می دهد، اما مکانیزم دقیق سندروم قلب شکسته هنوز کاملا آشکار نشده است.

سندروم قلب شکسته با انقباضات غیرعادی بطن چپ، اصلی ترین مخزن پمپ کننده قلب، در ارتباط است؛ اما با انسداد شریان های سرخرگی ارتباطی ندارد.

این وضعیت در سطح بین المللی مورد مطالعه ای وسیع قرار گرفته است اما این موضوع که هورمون های استرس زا مانند آدرنالین تا حدی در بروز سندروم قلب شکسته نقش دارند در جوامع علمی به صورت گسترده ای پذیرفته شده است.

عامل وقوع سندروم قلب شکسته چیست؟

بیشترین موارد گزارش شده ابتلا به  سندروم قلب شکسته دچار استرس های شدید جسمی و روحی شده اند. این وضعیت اولین بار در زنی تشخیص داده شد که با رویداد عاطفی شدیدی، مانند از دست دادن همسرش مواجه شده بود، از این رو است که این وضعیت را با نام سندروم قلب شکسته می شناسند.

عوامل استرس زای مرتبط با این وضعیت از تنوع بالایی برخورداراند، از رویداد های بی اهمیت گرفته تا رویداد های شدید و متحول کننده. رایج ترین آنها مرگ همسر یا یکی از عزیزان، جدال های خانوادگی، رویداد های منفی در محل کار، بیماری های روانی، از دست دادن مال و اموال، سالگرد مرگ یک فرد یا رویداد های ناخوشایند اجتماعی یا زیست محیطی مانند جنگ، زلزله یا سیل هستند.

نمونه های رایج ترین موارد گزارش شده از عوامل استرس زا شامل بیماری های حاد، سکته مغزی، صرع، استرس گرمایی، ابتلا به سرطان یا زایمان کردن هستند. به نظر می آید لیست ازن موارد بی انتها هستند و از میان هزاران مورد گزارش شده، به نظر می آید تقریبا هر عاملی می تواند نشانه های سندروم قلب شکسته را در افراد ایجاد کند.

حتی گزارش شده که این وضعیت در واکنش به رویداد های بسیار شاد نیز رخ می دهد.

چه کسانی مبتلا می شوند؟

به نظر می آید این وضعیت بیشتر بر زمان 65 تا 70 سال اثر می گذارد با این همه با بیشتر شناخته شدن این بیماری به نظر می آید موارد ابتلا در دیگر گروه های سنی نیز افزایش پیدا می کنند.

هنوز مشخص نیست چرا زنان بیشتر از مردان در برابر این سندروم آسیب پذیرند یا چرا برخی از افراد در شرایط استرس زا به این وضعیت دچار می شوند و گروهی دیگر در برابر آن مقاومند. شاید به این دلیل باشد که گروهی از انسان ها در برابر استرس مقاومت روانی کمتری دارند. همچنین ممکن است بدن برخی از افراد در برابر ترشح ناگهانی حجم زیادی از هورمون استرس مقاوم نباشد.

چطور تشخیص داده می شود؟

تشخیص این وضعیت معمولا زمانی رخ می دهد که فردی با نشانه های حمله قلبی وارد اورژانس یک بیمارستان می شود و آنژیوگرافی روی او اجرا می شود، عملیاتی که میزان گرفتگی شریان های قلب را می آزماید. حین انجام آنژیوگرافی پزشکان متوجه می شوند که انسداد عروق دلیل بروز این نشانه ها نبوده است، آنها به انقباضات غیرعادی بطن چپ قلب که با سندروم قلب شکسته در ارتباط است پی می برند.

درحدود دودرصد از افرادی که نشانه های حمله قلبی را دارند و تحت آنژیو قرار می گیرند به سندروم قلب شکسته مبتلا هستند. با این همه هیچ تردیدی وجود ندارد که این وضعیت هنوز ناشناخته است.

چندین دلیل بر ناشناخته بودن  سندروم قلب شکسته  وجود دارد. اول اینکه در زمان اولین تشخیص سندروم قلبشکسته در ژاپن، غربی ها نسبت به این حالت که پدیده ای نادر و کمیاب به شمار می رفت کمترین علاقه ای نشان ندادند.

همچنین استرس در الگوی ابتلا به بیماری های قلبی عروقی که در آن عواملی مانند فشار خون، کلسترول، سن و وزن را می توان برای مدیریت خطر و درمان با دقت اندازه گیری کرد، جایگاه قابل قبولی ندارد. از سویی دیگر درک ناقص انسان از سندروم قلب شکسته توانایی او را در تشخیص تمامی شرایطی که ممکن است نشانه های این سندروم ظهور کنند را محدود ساخته است.

این وضعیت می تواند منجر به مرگ شود، اما مرگ ناشی از TTC پدیده ای بسیار نادر است که معمولا به واسطه همزمانی با بیماری درحال درمان دیگری رخ می دهد. خبر خوب این است که بیشتر مبتلایان به سندروم قلب شکسته طی چند هفته سلامت کامل خود را باز می یابند، با این همه ممکن است این وضعیت در برخی از افراد حالتی تکرار شونده باشد.

درمان

درمان سندروم قلب شکسته در مراحل اولیه شبیه به درمان حملات قلبی است، اما پس از تشخیص درست سندروم، در نوع درمان تغییراتی ایجاد خواهد شد. داروهایی که به آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا ACE شهرت دارند، مهارکننده ها که فشار را از عروق خونی برمی دارند، و مسدود کننده های بتا که ریتم قلب را کنترل کرده و فشار خون را کاهش می دهند، داروهایی هستند که معمولا از آنها برای کاهش فشار روی قلب استفاده می شود.

با این همه درحال حاضر مشخص نیست چه داروهایی برای درمان سندروم قلب شکسته کارایی بیشتری دارند یا برای چه مدتی می توان از این داروها استفاده کرد.

شواهد زیادی مبنی بر این وجود دارد که احساسات منفی از قبیل استرس، افسردگی، خشم، خستگی، درد، ترس و اضطراب با افزایش خطر بروز نشانه های بیماری های قلبی در ارتباطند.

 سندروم قلب شکسته نمونه ای دیگر از عوارض مخرب استرس بر سلامت انسان است. با افزایش آگاهی نسبت به این وضعیت و همزمان افزایش شدت استرس های روزانه در جوامع مختلفّ، باید انتظار داشت تا موارد بیشتری از ابتلا به این سندروم را در آینده شاهد باشیم.