توصیه هایی برای درمان اگزمای اتوپیک
اگزمای اتوپیک گروهی از بیماریهای آلرژیک یا توام با آلرژی را دربر می گیرد که اغلب چند نفر از اعضای یک خانواده را مبتلا می نمایند. این خانواده ها ممکن است آلرژی هایی نظیر تب یونجه (حساسیت فصلی)، حساسیت به گرده گیاهان و آسم داشته باشند.
گردآوری – نبض ما
آتوپی به گروهی از بیماری ها گفته می شود که سابقه شخصی یا خانوادگی یکی از بیماری های آسم، تب یونجه و یا اگزما وجود داشته باشد. به اگزمای این گروه از افراد اگزمای اتوپیک گفته می شود.
اگزمای اتوپیک در تمام نقاط دنیا بسیار شایع است. متاسفانه آمار دقیقی از شیوع این بیماری در ایران در دسترس نیست اما این بیماری حدود ۱۰ درصد نوزادان و ۳ درصد کل جامعه را در ایالت متحده آمریکا، در برمی گیرد. اگر چه این بیماری در هر سنی ممکن است پدید آید ولی در نوزادان و بچه ها بسیار شایعتر است.
ضایعه پوستی همراه با خارش و گاهی هم بدشکل و ناخوشایند است. علیرغم تحقیقات متعدد در سراسر دنیا هنوز مکانیسم دقیق اگزمای اتوپیک شناخته شده نیست ولی به نظر می رسد یک بیماری چند عاملی با زمینه ژنتیکی باشد که عوامل روحی و روانی می تواند علائم آنرا تشدید نماید.
بیماری درماتیک اتوپیک معمولاً در سنین کودکی و گاهی تا قبل از سن ۲۵ سالگی خود به خود بهبود می یابد. ولی بعضی بیماران در تمام عمر خود از این مسئله رنج میبرند. در این گونه موارد معمولاً هم بیمار و هم پزشک از تداوم درمان و سماجت بیماری خسته و عاجز می شوند.
علائم اگزمای اتوپیک
در دوران شیرخوارگی اولین علایم اگزمای اتوپیک معمولا در صورت و به شکل ضایعات قرمز رنگ روی گونه ها آغاز می شود. با گذشت زمان سایر نواحی بدن به خصوص اندام ها هم مبتلا می شوند. پوست ناحیه درگیر غالبا خشک و خشن بوده و گهگاه دانه های ریز آبدار هم به مجموعه علایم اضافه می شود که با خارش شدید برای کودک همراه است.
اگر بیماری ادامه یابد یا پس از سن نوزادی بروز نماید، پوست تمایل کمتری به قرمزی، تاول زدن، ترشح و دلمه بستن دارد. در عوض، ضایعات به صورت خشک، قرمز متمایل به قهوهای یا خاکستری در آمده و پوست حالت پوسته پوسته و ضخیم پیدا میکند. احساس خارش شدید و تقریباً غیرقابل تحمل نیز وجود دارد که در هنگام شب بدتر می شود.
بعضی بیماران آنقدر پوست خود را میخارانند تا زخم شده و خون میافتد. در این حالت، سد دفاعی پوست خدشه دار شده و ممکن است به عفونت پوست منجر شود.
در نوجوانان و بالغین جوان، ضایعات بطور مشخص در نواحی خم آرنج و بالغین جوان، ضایعات بطور مشخص در نواحی خم آرنج و پشت زانو، قوزک و مچ پا و نیز بر روی صورت، گردن و نیز قسمتهای بالایی قفسه سینه پدید میآیند. اگرچه این نواحی که نام بردیم شایعترین نقاط هستند، ولی باید دانست هر جای دیگر بدن نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شود.
درمان اگزمای اتوپیک
با پزشک خود در مورد کرمها، لوسیون ها، شامپوها و سایر محصولات بهداشتی آرایشی استفاده می کنید، مشورت کنید تا در صورتی که مواد تحریک کنندهای در آنها وجود دارد شما را از آن آگاه کند. از پوشیدن لباسهای نخی و کتانی در این میان بهتر هستند.
تغییرات ناگهانی دما و هرگونه فعالیتی که موجب تعریق شدید شود، سبب بدتر شدن احساس خارش و اگزما میشوند. از آن جا که خارندان پوست موجب آسیب بیشتر به آن و تشدید اگزما می شود، باید سعی شود به جای خاراندن، با فشار دادن پوست احساس خارش را کنترل نمود.
پزشکان بسته به حال بیمار و شدت بیماری معمولاً از کرمها و لوسیونهای مرطوب کننده استفاده میکنند. گاهی نیز ترکیبات حاوی کورتیکوستروئید برای بیماران تجویز میشود. برای تخفیف علایم، داروهای خوراکی از قبیل آنتیهیستامینها هم به بیمار داده میشوند. آنتی بیوتیک های خوارکی تنها در صورتی باید مصرف شوند که وجود عفونت در پوست برای پزشک و مو ممکن است دستور استفاده از نور ماوراء بنفش را برای بیمار صادر کند.
از مصرف داروهای حاوی کورتون خوراکی تا آنجا که ممکن است بایدخودداری کرد. ولی اگر همه روشهای درمانی دیگر بینتیجه بودند، پزشک ممکن است از کورتون خوراکی هم برای درمان بیمار استفاده کند. همانگونه که مصرف بیرویه کورتون مضر میباشد، ترس از آن و عدم مصرف آن علیرغم تجویز پزشک هم اشتباه است.
خشکی پوست یکی از مشکلات شایع بیماران بوده و زمینه ساز بروز ضایعات اگزمایی نیز میتواند باشد. برای کنترل خشکی پوست می توان از یک دستگاه بخور (ترجیحاً بخور سرد) استفاده نمود. در صورت عدم دسترسی به آن، میتوان یک ظرف دهان گشاد آب را روی بخاری یا شوفاژ قرارداد. استحمام باید به حداقل دفعات لازم و به مدت کوتاه صورت گیرد و از استفاده از آب داغ اکیدا خوداری گردد.
از کاربرد کیسه حمام و صابونهای معمولی باید اجتناب کرد. حداکثر تا ۳ دقیقه پس از استحمام، باید کل پوست توسط پمادهای مرطوب کننده چرب شود تا از تبخیر آب پوست جلوگیری شود.
توصیه هایی برای مبتلایان به اگزمای اتوپیک
- حتما با تیم درمانی خود مشورت کنید
- به هیچ عنوان خودسرانه اقدام به درمان ضایعات پوستی نکنید
- حتما برای تشخیص نوع ضایعه و بررسی ریسک بیماری به پزشک مراجعه کنید
- ممکن است نیاز به نمونه برداری و ارزیابی آزمایشگاهی باشد
اگر کودکتان به اتوپیک مبتلا است
– استفاده از پمادهای نرم کننده را جزو برنامه های منظم مراقبت از پوست و به صورت عادت در آورید. توصیه من آن است که این کار را خود شخصا و با حوصله انجام دهید و استفاده از آن را به کودک خود محول نکنید!
– سعی کنید لباس زیرکودک همیشه نخی بوده، حتی الامکان از تماس پوست با البسه نایلونی و پشمی اجتناب شود.
– استحمام اگزما را بدتر نمی کند، اما استفاده از صابون و آب داغ چرا! بنابر این بهتر است با آب ملایم و مواد غیر صابونی یا صابون های بسیار ملایم پوست پاک شود. همچنین پس از استحمام از سایش شدید پوست با حوله خودداری کنید و حتما بلافاصله از نرم کننده استفاده نمایید.
– اگر پزشک شما استفاده از آنتی بیوتیک یا پماد های کورتونی را برای مدتی توصیه می کند، مطابق دستور وی عمل کنید. استفاده درست این داروها هیچ خطری برای کودک شما نخواهد داشت.
– درمان اگزمای اتوپیک نیازمند وقت و حوصله است. علاوه بر این کودکان مبتلا به اشکال شدید اگزمای اتوپیک غالبا از لحاظ روحی قدری با دیگران متفاوتند، بنابر این نیازمند توجه بیشتر و متناسب هستند
