تخم کتان دانه ای با ارزش غذایی فوق العاده

تخم کتان که گهگاه به آن تخم بزرک هم می گویند، منبعی سرشار از مواد مغذی همچون فیبر، منگنز، ویتامین B1، اسید چرب آلفا لینولنیک، و امگا ۳ است.

گردآوری- نبض ما

تخم کتان (Flaxseed) خوراکی و دارویی است که در قرن های متوالی در طب سنتی مدیترانه ای به عنوان دارو استفاده می شده است. روغن تخم کتان نیز از محصولات همین ماده خوراکی بوده و حاوی بخشی از خواص و فواید تخم کتان می باشد.

این بذر، از درخت کتان گرفته می شود، درختی قدیمی که در مصر باستان و چین بار می آید. تخم کتان حاوی ریزمغذی های زیادی همچون فیبر خوراکی، منگنز، ویتامین B1 و اسیدچرب ضروری آلفالینولینک اسید که به امگا 3 معروف است، می باشد. تحقیقات اخیر یافته اند که این تخم می تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت، سرطان و بیماری های قلبی نیز موثر باشد.

تخم کتان نه تنها منبعی سالم از چربی های سالم، آنتی اکسیدان و فیبر می باشد، بلکه تحقیقات جدید نشان می دهند که تخم کتان می تواند به کاهش خطر دیابت، سرطان خواص و فواید تخم کتانو بیماری های قلبی کمک نماید.

این بذر همان گونه از نامش بر می آید تخم گیاه کتان است، کتان از ۳۰۰۰ سال پیش بابل کشت می شده است. تخم کتان دارای دو گونه کلی است، که عبارتند از تخم کتان قهوه ای و تخم کتان زرد یا طلایی. بیشترین انواع بذر کتان که از این دو گونه کلی به وجود آمده اند دارای ارزش غذایی یا ویژگی های تغذیه ای مشابهی می باشند و در تعداد اسیدهای چرب زنجیره کوتاه با هم برابر هستند. از دانه های کتان روغنی گیاهی استخراج می شود، که به روغن بذر کتان معروف است.

تخم کتان برای مقابله با سرطان

کمک به درمان سرطان سینه

• مصرف این بذر میزان تولید و ترشح استروژن را در بدن کاهش می دهد.
• تخم کتان سبب افزایش تولید نوعی از استروژن «خوب» می شود که دارای خاصیت محافظت کنندگی می باشد.
• میزان سه عامل متفاوت مرتبط با رشد سرطان سینه را کاهش می دهد.
• چرخه قاعدگی را طولانی تر می کند.
• از چسبیدن استروژون های محیطی به بافت پستان جلوگیری می کند.
• از بافت پستان در برابر تاثیرات مخرب مواد سمی محیطی محافظت می کند.
• مسدود نمودن آنزیم آروماتاز، شبیه به نحوه عملکرد داروی آریمیدکس (Arimidex)
• مسدود نمودن گیرنده استروژن، شبیه به نحوه عملکرد داروی تاموکسیفن (Tamoxifen)

کمک به درمان سرطان پروستات

مصرف بذر کتان، ممکن است از شما در برابر سرطان پروستات و روده محافظت کند. تصور می شود که بذر کتان، بخاطر اینکه حاوی امگا-۳ است، مانع چسبیدن سلول های بدخیم به دیگر سلول ها شده، و بدین ترتیب از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند. بعلاوه، لیگنان نیز خاصیت ضد رگ زایی داشته و از رشد تومورها بواسطه ی تشکیل عروق خونی، جلوگیری می کند. یک تحقیق آمریکایی که در سی و چهارمین نشست سالیانه ی انجمن سرطانشناسی بالینی آمریکا طرح گردید، روشن کرد که مصرف بذر کتان می تواند از رشد تومور سرطان پروستات جلوگیری نماید.

تخم کتان برای پیشگیری از پوکی استخوان

تخم کتان از پوکی استخوان و تحلیل رفتن بافت استخوانی جلوگیری می کند. تحقیقاتی که بر روی موش های آزمایشگاهی انجام شد، حاکی از به تأخیر افتادن تحلیل استخوانی در موش های آزمایشگاهی بود که با تخم کتان تغذیه شده بودند و این امر به سبب وجود اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در این بذر می باشد.

تخم کتان برای کاهش کلسترول

محققان مرکز تحقیقات سلامت و تغذیه ی دانشگاه ایالتی آیووا، دریافتند که سطح کلسترول در میان مردمانی که در برنامه ی غذایی شان بذر کتان وجود دارد، پایین تر است. سوزان هندریچ، سرپرست این تحقیق، می گوید: مردمانی که نمی توانند چیزی شبیه به Lipitor مصرف کنند، بذر کتان می تواند قسمتی از فواید کاهش کلسترول چنین داروهایی را برایتان تامین کند.

تخم کتان برای پوست و مو

آلفا لینولئیک اسید موجود در بذر کتان یکی از مفیدترین چربی ها برای سلامت پوست و مو می باشد. همچنین وجود ویتامین های گروه B در تخم کتان، از خشکی پوست جلوگیری نموده و در بهبود و رفع جوش و آکنه، روزاسه و اگزما موثر است. خوردن این بذر در هیدارته نمودن بدن نیز تاثیر دارد و یک مرطوب کننده طبیعی به شمار می رود. اگر می خواهید پوست و مو و ناخن سالم داشته باشید، توصیه می شود ۲ قاشق غذا خوری دانه کتان یا ۱ قاشق غذا خوری روغن تخم کتان به غذاهای روزانه ی خود اضافه کنید. همچنین می توانید از این بذر به صورت موضعی بر روی پوست نیز استفاده کنید.

دانه کتان برای درمان یبوست

دانه  کتان سرشار از فیبرهای محلول و نامحلول بوده و به همین علت یک ماده ملین بوده و دفع را راحت می کند. اگر دچار یبوست مزمن هستید به سراغ دانه ی کتان بروید. بدین منظور یک قاشق چای خوری دانه ی کتان را به مدت یک شب در یک لیوان آب خیس کرده و فردای آن آب را به همراه دانه ها بنوشید. یا این که ۲۰ گرم دانه ی خشک را با یک لیتر آب و به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و محلول را صاف کنید. صبح و شب بعد از غذا یک فنجان از این جوشانده میل کنید. توجه داشته باشید تأثیر دانه ی کتان تقریباً بعد از ۳ روز خود را نشان می دهد.

عوارض جانبی

به نظر می رسد که در مقادیر مناسب و نرمال تخم کتان و روغن تخم کتان بی خطر می باشد. تخم کتان (نه روغن آن) حاوی فیبرهای محلول است. مصرف تخم کتان ممکن است باعث اسهال، گرفتگی، باد و نفخ شکم شود.

تداخلات

اگر هرنوع دارو و یا مکملی را بطور منظم مصرف می کنید قبل از شروع به مصرف تخم کتان با پزشکتان مشورت نمایید. این بذر ممکن است با بعضی از داروهای مسکن، رقیق کننده خون، فشارخون، کلسترول خون، داروهای هورمونی و داروهای دیابت تداخل داشته باشد. همچنین درصورت تخم کتان را با احتیاط در کنار مخمر سنت جان و یا سنبل الطیب مصرف نمایید.