راههای درمانی زخم معده خطرناک

بیماری زخم معده به معنی نوعی آسیب خوش خیم در معده است که نام دیگر آن «پپتیک اولسر» است.

نبض ما – در گذشته های نه چندان دور تصور می شد شیوه زندگی مانند علاقه زیاد به غذاهای پرادویه یا شغل های استرس زا، ریشه زخم معده هستند اما امروزه پزشکان دریافتند که علت اصلی زخم معده، استرس یا رژیم غذایی نیست بلکه آلوده شدن به باکتری خاصی به نام هلیکوباکتر پیلوری علت اصلی آن است.

این باکتری در بزاق وجود دارد و از طریق استفاده از قاشق و چنگال فرد آلوده یا خوردن غذای نیمه کاره دیگران منتقل می شود. برخی از داروها مانند آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، کتوپروفن و برخی داروهای درمان کننده بیماری آرتریت (درد و ورم مفاصل) ازجمله این داروهاست که می توانند باعث زخم معده شوند به همین علت باید از مصرف هرگونه دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. مصرف سیگار و الکل هم از دیگر علل زخم معده است.

علائم زخم معده

زخم معده معمولا نشانه هایی دارد که شدت نشانه ها بستگی به شدت زخم دارد. شایع ترین علامت احساس سوزش یا درد در وسط شکم، بین قفسه سینه و شکم شما است. به طور معمول، زمانی که معده شما خالی است، درد شدت بیشتری خواهد داشت و می تواند چند دقیقه تا چند ساعت ادامه یابد.
سایر علائم و نشانه های زخم معمول عبارتند از:

• درد خفیف در معده
• کاهش وزن
• عدم اشتها به دلیل درد
• حالت تهوع یا استفراغ
• نفخ
• زود سیر شدن
• سوزش یا رفلاکس اسید
• سوزش سر دل (احساس سوزش در قفسه سینه)
• دردی که ممکن است هنگام خوردن، نوشیدن و یا مصرف آنتی اسیدها بیشتر شود.
• کم خونی (علائم شامل خستگی، تنگی نفس یا پوست تیره)
• مدفوع سیاه و تاریک
• استفراغ با ظاهر خونین یا شبیه قهوه

اگر علائم زخم معده دارید، حتما با پزشک خود صحبت کنید. با وجودی که ناراحتی شما ممکن است خفیف باشد، اما زخم معده در صورتی که درمان نشود، می تواند بدتر شود. دقت داشته باشید که زخم معده خونین می توانند منجر به مرگ شود.

درمان زخم معده

اگر مبتلا به باکتری هلیکوباکتر پیلوری باشید حتما باید درمان آنتی بیوتیکی چند دارویی برای مدت دو ماه استفاده کنید. همچنین داروهای کاهش دهنده اسید معده مانند رانیتیدین، فاموتیدین، امپرازول و… به کاهش درد معده کمک می کند.

اگر زخم معده خونریزی شدید داشته باشد، ممکن است آندوسکوپی برای سوزاندن زخم و کاهش خونریزی لازم باشد. اگر خونریزی با آندوسکوپی کنترل نشود یا سوراخ شدگی زخم رخ دهد، آنگاه جراحی مورد نیاز خواهد بود.

زمان مراجعه به پزشک

زخم پپتیک، زخمی نیست که شما بتوانید به تنهایی و بدون مراجعه به پزشک آن را درمان کنید. اگرچه داروهای بلوکه کننده اسید و آنتی اسیدها، درد را تسکین می دهند اما این بهبودی، کوتاه مدت است. چنانچه علائم یا نشانه هایی از زخم مشاهده کردید، برای درمان حتما به پزشک مراجعه کنید. و از طرف دیگر درد معده شما ممکن است نشانه بیماری خطرناک دیگری مثل حمله قلبی باشد، پس اگر با درد معده به پزشک مراجعه کردید و او برایتان نوار قلب درخواست کرد تعجب نکنید.

تشخیص زخم معده

تشخیص و درمان زخم معده بستگی به علائم و شدت زخم شما دارد. برای تشخیص زخم معده، پزشک سابقه پزشکی شما را همراه با علائم و داروهایی که مصرف کرده اید بررسی می کند.

برای تشخیص عفونت باکتری پیلوری، احتمالا تست مدفوع، آزمایش خون، یا تست تنفسی تجویز شود. در تست تنفسی شما مایعی را می نوشید و سپس در یک کسیه می دمید، و کیسه پس از آن مهروموم می شود. اگرعفونت پیلوری وجود داشته باشد، نمونه تنفسی حاوی سطح بالاتری از حد معمول دی اکسید کربن خواهد بود.

سایر آزمایش ها و روش های تشخیص زخم معده عبارتند از:

بلع باریوم

شما یک مایع سفید غلیظ (باریم) را می خورید که دستگاه گوارش فوقانی شما را پوشش می دهد و به پزشکتان اجازه می دهد که معده و روده کوچک شما را با اشعه ایکس ببیند.

آندوسکوپی (EGD)

یک لوله نازک و روشن از طریق دهان به داخل معده و قسمت اول روده کوچک می رود. با این تست، پزشک به دنبال یافتن، زخم، خونریزی و بافت های غیر طبیعی خواهد بود. بیوپسی آندوسکوپی: قطعه ای از بافت معده برداشته می شود تا در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد.

آیا زخم معده درمان قطعی دارد؟

اگر زخم معده دارید، باید برای تشخیص عفونت پیلوری آزمایش کنید، و اگر مبتلا به آن باشید، باید با آنتی بیوتیک ها درمان شوید. آنتی بیوتیک ها درمان خوبی برای زخم معده هستند. این درمان 1-2 هفته ادامه دارد و همراه آن ها می توان از داروهای کاهش اسید استفاده کنید.

این درمان یک پیشرفت چشمگیر پزشکی بوده است، زیرا حذف باکتری پیلوری با آنتی بیوتیک به این معنی است که با احتمال بیش از 90 درصد می توان زخم معده را درمان کرد.

درمان گیاهی زخم معده

برخی رژیم های گیاهی و غذاها می توانند به بهبود و درمان زخم معده کمک کنند:

تحقیقات نشان داده است که فلاونوئیدها می تواند یک درمان موثر جانبی برای زخم معده باشد.

فلاونوئیدها ترکیباتی هستند که به طور طبیعی در بسیاری از میوه ها و سبزیجات رخ می دهد. غذاها و نوشیدنی های غنی از فلاونوئیدها عبارتند از:

• سویا
• بنشن
• انگور قرمز
• کلم برگ
• کلم بروکلی
• سیب
• انواع توت ها
• چای، به ویژه چای سبز
• این غذاها همچنین ممکن است به مبارزه با باکتری های پیلوری هم کمک کنند.
• سیر

در یک سری تحقیقات نشان داده شده است که عصاره سیر می تواند مانع رشد باکتری پیلوری در آزمایشگاه، نمونه های حیوانی و نمونه های انسانی شود. اگر از بوی سیر خوشتان نمی آید می توانید از عصاره آن در غذاها استفاده کنید.

سیر به عنوان یک رقیق کننده خون عمل می کند، لذا پیش از از مصرف آن در صورتی که از وارفارین (کومادین)، آسپرین یا سایر رقیق کننده ها تجویزی استفاده می کنید، از پزشک خود مشورت بخواهید.

کران بری

در برخی مطالعات نشان داده شده است کران بری به کاهش عفونت های دستگاه ادراری کمک می کند و مانع نشستن باکتری ها به دیواره های مثانه می شود. همچنین می تواند با باکتری پیلوری مبارزه کند. شما می توانید کران بری را بخورید، بنوشید و یا از عصاره آن استفاده کنید.

کندر رومی

کندر رومی عصاره درختی در نواحی مدیترانه است. مطالعات بر روی تاثیر این ماده بر عفونت پیلوری، مختلف بوده است اما حداقل یک مطالعه کوچک نشان داده است که جویدن آدامس کندر رومی می تواند به مبارزه با عفونت پیلوری و خلاص شدن از شر آن در بین 3 الی 10 نفری که این آزمایش را انجام داده اند کمک کند.

میوه ها، سبزی ها و غلات کامل

یک رژیم غذایی سرشار از ویتامین می تواند به درمان زخم معده شما کمک کند.

غذاهای حاوی پلی فنول های آنتی اکسیدان به شما در پیشگیری از ابتلا به زخم معده و درمان آن کمک می کند. غذاهای غنی از پلی فنول و چاشنی ها عبارتند از:

• رزماری خشک شده
• بذر کتان
• پونه کوهی مکزیکی
• شکلات تیره
• زغال اخته، تمشک، توت فرنگی، توت سیاه
• زیتون های سیاه
• قرص و داروی مناسب زخم معده

داروهای آنتی بیوتیک برای کشتن باکتری پیلوری: اگر باکتری پیلوری در دستگاه گوارش شما پیدا شود، پزشک ممکن است ترکیبی از آنتی بیوتیک ها را برای کشتن باکتری پیشنهاد دهد. این داروها ممکن است شامل آموکسی سیلین (آموکسیلین)، کلاریترومایسین (بیاکسین)، مترونیدازول (فلاگیل)، تینیدازول (تینداماکس)، تتراسیکلین و لووفلوکساسین باشد.

داروهایی که تولید اسید را کاهش می دهند. مهار کننده های PPI با کاهش فعالیت های سلول های تولید کننده اسید، باعث کاهش اسید معده می شوند. برخی از این داروها که هم تجویزی هستند و هم بدون نسخه، عبارتند از: امپرازول، لنسوپرازول، رابپرازول، اسموپرازول و پانوترازول.

بلاک کننده های اسید، که بلاک کننده های هیستامین (H-2) هم نام دارد، به کاهش میزان اسید معده ای که به دستگاه گوارش شما منتقل می شود کمک می کند و باعث کاهش درد و بهبود زخم معده می شود.

پزشک شما همچنین ممکن است داروهای آنتی اسید به رژیم دارویی شما اضافه کند. آنتی اسید ها اسید معده را خنثی می کنند و می توانند باعث تسکین درد شوند. عوارض جانبی آن بسته به مواد اصلی آن می تواند شامل یبوست یا اسهال باشد.