کولیت اولسراتیو چه درمانی دارد؟

کولیت اولسراتیو (Ulcerative Colitis) یا کولیت زخمی یکی از انواع بیماری های التهابی روده می باشد که به علت التهاب مزمن سلول های لایه مقعد و روده بزرگ رخ می دهد.

نبض ما – گردآوری

کولیت زخمی، یک بیماری التهابی روده بزرگ (کولون) است که درمان نمی شود، اما علائم آن را می توان کنترل کرد. این بیماری التهابی باعث التهاب و زخم روده بزرگ می شود. این التهاب باعث زخمی شدن روده می شود که به نام اولسر (زخم) خوانده می شود. این زخم باعث خونریزی روده می گردد و با هضم غذا تداخل دارد. علائم این بیماری التهابی عبارت است از اجابت مزاج مکرر، اسهال خونی و درد شکم.

علائم هشداردهنده

• درد شکم : درد شکم و اسهال خونی یکی از مهمترین علائم هشداردهنده کولیت اولسراتیو می باشد.
• کاهش وزن: التهاب مزمن روده بزرگ باعث مشکلات گوارشی می شود. این مشکلات باعث کاهش وزن، کاهش اشتها، تهوع و کاهش رشد در کودکان می شود.
• درد مفاصل
• زخم های پوستی
• خستگی
• کم خونی
• تب های مکرر
• اسهال و تب
• خونریزی گوارشی

علل کولیت اولسراتیو

به نظر می رسد دو عامل در ایجاد بیماری کولیت اولسراتیو موثر باشند. زمینه ژنتیک و عوامل محیطی

• ژنتیک

کولیت اولسراتیو تمایل به تکرار در اعضای خانواده بیمار دارد و این موضوع دلالت به نقش عوامل ژنتیکی در بروز این بیماری دارد. در ۱۰% تا ۲۵% بیماران، یکی از بستگان درجه اول وی دچار بیماری التهابی روده می باشد.

• محیط

عوامل محیطی فراوانی از جمله عفونتها، می توانند باعث ایجاد بیماری در افراد دارای زمینه ژنتیکی شوند.

به علل ناشناخته، بیماری کولیت اولسراتیو در کشورهای اسکاندیناوی و توسعه یافته شایعتر است. بیماری مردان و زنان را به یک اندازه مبتلا می کند. شایعترین سن ابتلا به بیماری کولیت اولسراتیو بین ۳۰-۱۵ سالگی است.

درمان فوری

برخی از بیماران مشکلات زیادی دارند و لازم است در بیمارستان بستری شوند. این مشکلات شامل موارد زیر است:

زخم روده که باعث خونریزی زیادی می شود؛ و یا اسهال شدید که باعث کم آبی بدن می گردد.

در این موارد، پزشک کمک می کند تا کاهش خون و مایعات بدن متوقف شود.

اگر پارگی در روده بزرگ رخ دهد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

توجه

حدود ۵ درصد از بیماران دچار کولیت اولسراتیو ، دچار سرطان روده بزرگ می شوند. سرطان، باعث افزایش طول مدت بیماری و تخریب بیشتر روده بزرگ می شود.

عوامل تحریک کننده کولیت اولسراتیو

اگرچه استرس روحی ممکن است علائم این بیماری را بدتر کند، اما هنوز هیچ گونه شواهدی وجود ندارد که این ادعا را ثابت کند.

در قسمت زیر، چند عامل که باعث تشدید علائم این بیماری می شوند را بیان می کنم:

• عدم مصرف دارو

بیماران دارای کولیت اولسراتیو ، نیاز به چند دارو دارند.

برخی مواقع، هنگامی که بیمار احساس بیماری نمی کند (مخصوصا در افراد جوان)، از مصرف داروهای خود خودداری می کند و این خود باعث تشدید بیماری می گردد.

• میکروب ها

اسهال توسط باکتری، ویروس و یا انگل ایجاد می شود. وقتی آب آلوده می نوشید، باعث اسهال و بدتر شدن این بیماری می شوید.

• داروها

آنتی بیوتیک هایی که میزان باکتری ها را کم می کنند و مسکن های ضد درد همانند: ایبوپروفن، ادویل و ناپروکسن می توانند باعث بدتر شدن این بیماری شوند.

مطالعات نشان داده است که مصرف پروبیوتیک ها و اسیدهای چرب امگا ۳ باعث کاهش علائم کولیت اولسراتیو می شود.

• بارداری

۵۰ درصد زنانی که در دوره بهبودی این بیماری قرار دارند، اگر باردار شوند، دچار شدت بیماری می شوند.

کولیت اولسراتیو در کودکان

این کودکان دارای اشتهای کمی می باشند. آنها یا کم غذا می خورند و یا دارای مشکلات گوارشی می باشند. برای جلوگیری از مشکلات رشد، پزشک و یا متخصص تغذیه یک رژیم حاوی کالری زیاد به این کودکان توصیه می کند.

تغذیه

بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو پیشرفته اغلب دچار کاهش وزن و کمبودهای تغذیه ای می شوند. یک تغذیه مناسب به حفظ سلامتی و وزن نرمال می تواند کمک کننده باشد.

غذایی که باعث کولیت اولسراتیو شود یا کمک به حفظ مرحله خاموشی بیماری کند وجود ندارد.

تنها در مواردی که مصرف غذا علائم بیماری را تشدید کند پرهیز غذایی باید صورت گیرد.

مصرف روزانه مولتی ویتامین منطقی به نظر می رسد. از آنجایی که قبلاً هم اشاره شد بیمارانی که سولفاسالازین مصرف می کنند باید اسید فولیک را به بصورت مکمل مصرف کنند.

داروهای ضد درد حاوی (NSAID) مانند بروفن و ناپروکسن توسط بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو نباید مصرف شود چون ممکن است علائم آنها تشدید شود یا بیماری آنها عود کند. مصرف استامینوفن مشکل ساز نخواهد بود. اگر چه بهتر است قبل از مصرف داروهای ضد درد، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

بیمارانی که دچار اسهال و دل پیچه هستند ممکن است با مصرف میوه تازه و سبزیجات تازه، کافئین، نوشیدنی های گازدار و مواد حاوی سوربیتول علائم آنها کاهش یابد.

مکمل های غذایی

برخی از مطالعات نشان داده است که مکمل اسید فولیک ممکن است خطر سرطان روده بزرگ را در بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو کم کند. اگر از داروهای استروئیدی استفاده می کنید، ویتامین D و کلسیم از شکستگی استخوان ها جلوگیری می کند.

عمل جراحی

هنگامی که داروها و رژیم غذایی برای کنترل علائم این بیماری موثر نباشند، ممکن است توصیه به عمل جراحی شود. بیشتر از یک سوم افراد مبتلا به این بیماری، در نهایت مجبور به جراحی می شوند.

در عمل جراحی، ابتدا تمام کولون (روده بزرگ) و رکتوم (مقعد) را برمی دارند و از طریق یک شکاف کوچک در شکم، حرکات روده انجام می شود. از آنجایی که علائم این بیماری فقط در کولون و رکتوم رخ می دهد، با این عمل جراحی، علائم بیماری نیز از بین می رود.

تغییر شیوه زندگی

کاهش استرس و داشتن یک فرد حمایت کننده دلسوز، یکی از جنبه های مهم در کنترل علائم این بیماری و سلامت کلی فرد می باشد. بیماران می توانند از این روش ها بهره مند شوند:

ورزش منظم، بیوفیدبک (پس خوراند زیستی)، یوگا، تای چی، آرام سازی عضلانی، تنفس عمیق و هیپنوتیزم.

درمان های مکمل و جایگزین

بسیاری از مطالعات نشان داده است که طب سوزنی می تواند علائم این بیماری را تسکین دهد.

چندین مطالعه نیز نشان داده است که گیاهان دارویی نیز برای این بیماران مفید می باشند. دانه اسفرزه، کندر و زردچوبه دارای خواص ضدالتهابی می باشند. تحقیقات کافی برای درمان های جایگزین انجام نشده است و نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.