عوارض و علل گذاشتن باطری قلب +ویدئو

باطری قلب سیستمی با مدارهای الکتریکی است که عمل ضربان‌سازی قلب را انجام می‌دهد و مراقب است تا هر زمان که تعداد ضربان‌های قلب کاهش یابد یا دچار اختلال شود به جای آن شروع به تپیدن کند.

نبض ما– قلب در حالت طبیعی، هر دقیقه حدود ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان دارد که به وسیله یک گره سینوسی دهلیزی در قلب تولید می‌شود. حال اگر به دلایلی این گره سینوسی اختلال پیدا کند یا در مسیر امواج الکتریکی داخل قلب اختلالی به وجود بیاید، ضربان قلب کاهش می‌یابد که در چنین شرایطی می‌توان از دستگاه ضربان‌ساز یا پیس میکر استفاده کرد.

اگر ضربان قلب شما به حدی کند باشد که منجر به سرگیجه، خستگی، غش، تنگی نفس و یا از دست رفتن هوشیاری شود شما ممکن است به پیس میکر نیاز داشته باشید. در مواردی کندی های بدون علامت هم نیاز به پیس میکر دارند.  در بسیاری از موارد پیس میکر به شما کمک میکند تا یک ضربان قلب طبیعی داشته باشید.

ضربان‌ساز، دستگاهی کوچک و به اندازه یک ساعت مچی است که در قسمت پایینی استخوان ترقوه و زیر پوست کاشته می‌شود و هدایتگر‌های آن از طریق رگ‌ها وارد قلب می‌شود.

باطری قلب چگونه کار می کند؟

پیس میکر یا همان “باطری قلب” می تواند کندی ضربان قلب را تشخیص دهد و با فرستادن جریان الکتریکی یک ضربان طبیعی و منظم را برقرار کند. پیس میکر از قطعات کوچک کامپیوتری و یک باطری کوچک ولی با طول عمر طولانی تشکیل شده است.

پیس میکر در قسمت فوقانی سینه و یا شکم در زیر پوست تعبیه می شود (نحوه تعبیه پیس میکر بعداً شرح داده می شود). جریان الکتریکی که توسط پیس میکر تولید شده است از طریق سیمهای مخصوصی که به آن لید گفته می شود و در داخل قلب قرار می گیرند به عضله قلب هدایت می شود. این سیمها همچنین به پیس میکر کمک می کنند تا از چگونگی ضربان قلب آگاه شده و بتواند در موقع نیاز جریان الکتریکی لازم را بفرستد.

بعداز اینکه پیس میکر در بدن بیمار تعبیه شد پزشک می تواند با استفاده از “پروگرامر” آن را از خارج از بدن تنظیم نماید. پروگرامر یک کامپیوتر مخصوص می باشد که میتواند دستورات لازم را ازطریق امواج خاص و از روی پوست به پیس میکر منتقل کند. این عمل بدون درد می باشد و پروگرامر می تواند اطلاعات موجود در پیس میکر راجع به قلب بیمار را در اختیار پزشک قرار دهد.

شکل باطری قلب

انواع باطری قلب

باطری قلب انواع مختلفی دارد؛ یکی از آنها دستگاه ضربان‌ساز است که در صورت وجود بلوک قلبی و پایین بودن ضربان قلب در بدن بیمار کاشته می‌شود تا به محض اینکه تپش قلب متوقف شد شروع به زدن کند.

فرم دیگر باتری‌های قلبی ICD نام دارد. این دستگاه به عنوان یک ناظر برای آریتمی‌های خطرناک به کار می‌رود. برای مثال ضربان قلب برخی افراد به دلیل بیماری‌های خاصی ممکن است ناگهان بالا رود و احتمال ایست قلبی وجود داشته باشد. پزشک می‌تواند به آن برنامه دهد که برای مثال اگر ضربان قلب از این تعداد بالاتر رفت دستگاه به بیمار شوک دهد. بیمار این شوک را کاملا احساس می‌کند و باید به پزشک مراجعه کند تا دستگاه آنالیز شود و مشخص شود که آیا شوک به دلیل آریتمی خطرناک داده شده است یا اینکه اختلال دستگاه موجب این شوک شده است یا اصلا افزایش ضربان قلب به یک علت خوش‌خیم‌تری بوده است. شوک ایجاد شده توسط دستگاه ممکن است ضربان قلب را برگرداند و حتی طبیعی کند.

پزشک با بررسی وضعیت بیمار می‌تواند با تجویز دارو آریتمی او را کنترل کند تا دیگر دستگاه به صورت مکرر به بیمار شوک ندهد و بیمار اذیت نشود. داخل دستگاه ICD یک ضربان‌ساز نیز وجود دارد یعنی اگر ضربان پایین هم بیاید آن را تنظیم می‌کند.

گذاشتن دستگاه در قلب

برای کاشتن یک ضربان‌ساز تنها به یک داروی خواب‌آور ملایم و یک بی‌حسی موضعی در ناحیه فوقانی قفسه سینه نیاز است. پزشک ابتدا برش کوچکی در پوست زیراستخوان ترقوه ایجاد می‌کند. لیدهای نازک و روکش‌دار از طریق رگ‌های خونی زیر استخوان ترقوه با هدایت اشعه ایکس در قلب قرار می‌گیرند. سپس پزشک این لیدها را به ضربان‌ساز وصل کرده و ضربان‌ساز را در زیر پوست درست در زیر استخوان ترقوه قرار می‌دهد. شما در محل قرارگیری ضربان‌ساز تنها برجستگی کوچکی را احساس خواهید نمود. این عمل ظرف مدت ۱ تا ۲ ساعت انجام می‌گیرد.

ممکن است شما بتوانید در عرض چند روز به فعالیت‌های طبیعی خود بازگردید. پزشک به شما توصیه می‌نماید که از بلند کردن اشیاء سنگین و یا انجام فعالیت‌های شدید با حرکت بازوی خود در سمتی که ضربان‌ساز تعبیه شده است، خودداری نمایید.

بهترین نوع باطری قلب

اولین پیس میکر که در ۵۰ سال پیش ساخته شد به اندازه یک ساعت رومیزی بود و طول عمر آن کمتر از ۱۲ ماه  بود. امروزه پیس میکرها بسیار کوچکتر می باشند و میتوانند تا سه حفره قلب را تحریک کرده و عمری بین ۵ تا ۱۰ سال دارند.

ساده ترین انواع پیس میکر را پیس میکر تک حفره ای می نامند زیرا آنها از طریق یک لید (سیم) تنها به یک حفره قلب که معمولا بطن راست می باشد متصل می شوند. پیس میکرهای دو حفره ای دو لید (سیم) دارند که معمولا یکی در دهلیز راست و دیگری در بطن راست قرار می گیرد. این پیس میکرها قادر به تحریک دو حفره هستند.

بعضی از پیس میکرها درارای سه لید (سیم) هستند. یکی در دهلیز راست، یکی در بطن راست، و دیگری در بطن چپ قرار می گیرد. در این نوع، ضربان بطن راست و چپ بطور همزمان صورت می گیرد و در بیمارانی که مبتلا به نارسائی قلبی شدید هستند این نوع پیس میکرمی تواند منجر به افزایش کارآئی قلب شود.

هر کدام از پیس میکرهای توضیح داده شده می توانند سرعت ضربان قلب را بسته به نیاز بیمار تغییر دهند. بدین معنی که در زمانی که بیمار فعالتر می شود پیس میکر می تواند ضربان قلب را تندتر کند و در هنگام استراحت آن را کند نماید.

هزینه عمل باطری قلب

قیمت پیس میکرها بسیار متنوع است. علاوه بر این بسته به این که در مراکز تامین اجتماعی، سیتسم های آموزشی دولتی و یا بیمارستان های خصوصی باشد متفاوت است. به عنوان مثال هزینه عمل باطری قلب در سیستم تامین اجتماعی دو بیمارستان میلاد و بیمارستان شهید لواسانی رایگان است. در این بیمارستان ها روال خاصبی برای تعبیه باطری قلب وحود دارد و زمانی نسبتا طولانی باید سپری شود تا نوبت بیمار برسد.

اگر فردی بیمه خدمات درمانی، تامین اجتماعی یا نیروهای مسلح داشته باشد هزینه عمل باطری قلب بسته به نوع بیمارستان متفاوت است. هزینه پیس میکر در بیمارستان های دولتی در حدود ۲ تا ۸ میلیون و در بیمارستان های خصوصی از ۱۵ تا ۵۰ میلیون خواهد بود. هزینه باطری قلب برای افرادی که بیمه جانبازان یا ارتش دارند، در بیمارستان های سپاه یعنی بقیه الله و قلب جماران رایگان است.

نبض ما– گردآوری

منابع

کلینیک آریتمی تهران، وبسایت دکترنوید، الودکتر،