غربالگری سه ماهه اول چه چیزهایی را نشان می دهد؟
FTS یا همان غربالگری سه ماهه اول برای زنان باردار در هر سنی توصیه می شود. این آزمایش، اطلاعات اولیه در مورد سلامت بارداری را بدون آزمایش تهاجمی در اختیار افراد قرار می دهد.
نبض ما – اختلالات کروموزومی جدی با بارداری در زنان 35 سال و بالاتر ارتباط مستقیم دارد، اما با این حال، این مشکل در هر سنی ممکن است رخ دهد. در واقع، بیشتر نوزادان مبتلا به سندرم داون در زنان زیر 35 سال متولد می شوند. حال ببینیم غربالگری سه ماهه اول چه چیزهایی را نشان می دهد و صحت و دقت آن تا چه اندازه ای است؟
FTS ، یک ابزار غیر تهاجمی است که ترکیبی از آزمایش خون مادر و سونوگرافی تخصصی است که در سه ماهه اول بارداری انجام می شود. این اطلاعات شامل ارزیابی خطرات بالقوه و شخصی برای حاملگی فعلی شما شده و آن ها را تشخیص می دهد:
95٪ حاملگی های مبتلا به سندرم داون و 95٪ حاملگی ها با Trisomy 18 یا Trisomy 13 در این تست غربالگری قابل تشخیص است. فرایند غربالگری سه ماهه اول به طور قابل توجهی دقیق تر و در دسترس تر از آزمایشات غربالگری دوم در سه ماهه دوم بارداری است.
با این وجود، هیچ آزمایشی نمی تواند خطر ابتلا به هر گونه اختلال کروموزومی، بیماری های ژنتیکی و یا نقص مادرزادی را از بین ببرد. در غربالگری سه ماهه اول ، آزمایش خون مادر و سونوگرافی از جنین انجام می شود که نمونه خون برای اندازه گیری غلظت دو پروتئین، PAPP-A و پروتئین A پلاسمایی مرتبط با بارداری است.
این پروتئین ها در هر حاملگی به خون مادر منتقل می شود و در غربالگری قابل ارزیابی است. سونوگرافی در مورد ارزیابی استخوان جنین و اندازه گیری آن انجام می شود. شفافیت پوستی جنین ، شامل ناحیه ای مایع مانند در پشت گردن جنین و استخوان بینی است که در هر حاملگی وجود دارد.
زمان غربالگری بر اساس اندازه جنین و در اکثر زنان، از هفته ی 11 بارداری شروع می شود و تا پایان هفته ی 13 بارداری در نظر گرفته می شود. البته آزمایش خون را می توان در همان زمان یا حتی دو هفته قبل از سونوگرافی انجام داد. برای راحتی بیشتر، اکثر زنان ، سونوگرافی و انجام کارهای مربوط به آزمایش خون را با هم انجام می دهند.
شما در روز تعیین وقت به مشاور ژنتیک مراجعه خواهید کرد و مشاور، به سوالات شما در مورد غربالگری پاسخ خواهد داد و از یافته های فراوانی مطلع خواهید شد. او همچنین درباره تاریخچه ژنتیک خانواده شما صحبت خواهد کرد.
مشاور ژنتیک شما را به طور مستقیم نتایج FTS را در اختیار شما قرار می دهد. به این ترتیب، این کار، فرصتی دیگر برای پرسیدن سوالات و بررسی گزینه های احتمالی پیگیری، براساس اطلاعات سونوگرافی یا اطلاعات خانوادگی است.
بیمارانی که دارای نتایج غیر طبیعی غربالگری هستند ، در صورت لزوم آزمایش های تشخیصی مشابهی را در همان روز. مجددا انجام می دهند. غربالگری سه ماهه اول ، روشی غیر تهاجمی بوده و شامل تست تشخیصی است. این کار باعث می شود تا شما اطلاعات دقیقی را در اسرع وقت دریافت کنید.
به طور کلی دقت کنید که غربالگری سه ماهه دوم دقت و صحت غربالگری سه ماهه اول را ندارد و پیشنهاد می شود که جهت اطمینان بیشتر مخصوصا در مادرانی که سن آن ها بالای 35 سال است، در سه ماهه اول بارداری نسبت به این آزمایش اقدام کنند.
انجام تست غربالگری با صرف هزینه تقریبا کم، احتمال خطرات مربوط به جنین را کاهش می دهد. البته این تست تنها یک روش تشخیصی بوده و در صورت بروز مشکلی در جنین، روند درمان و یا تصمیم نهایی به عهده پزشک متخصص خواهد بود.
غربالگری سه ماه اول و تعیین جنسیت
به طور کلی باید گفت که غربالگری سه ماهه اول همانطور که اشاره شد؛ آزمایشی برای تشخیص ناهنجاری کروموزومی، ضخامت پشت گردن و استخوان بینی جنین است که معمولا در هفته 11 تا هفته 13 بارداری انجام می شود. این آزمایش ارتباطی به تعیین جنسیت جنین ندارد و برای تعیین جنسیت معمولا از هفته 15 و با سونوگرافی جداگانه اقدام می کنند.
آیا برای غربالگری باید ناشتا بود
برای تست غربالگری سه ماهه اول که شامل آزمایش خون و سونوگرافی است ، نیازی به ناشتا بودن نیست و زنان باردار در هر ساعتی از شبانه روز می توانند این تست را انجام دهند.
اعداد نرمال غربالگری چند است؟
در حالت کلی، اعداد مربوط به سونوگرافی غربالگری در اختلالات کروموزومی، (NT ) ، در نتایج غیر طبیعی، بالاتر است. همچنین در صورت مشاهده نشدن استخوان بینی، عدد NB ذکر نمی شود. به طور کلی عدد NT کمتر از 5/3 میلیمتر، عدد نرمالی است.
تفسیر آزمایش غربالگری سه ماه اول هر کدام نشانه چیست؟
اطلاعات دریافتی از آزمایش خون و سونوگرافی با سن شما ترکیب می شود تا نتیجه نهایی به دست آید. نتایج فردی خطر ابتلا به سندرم داون و Trisomy 18 یا Trisomy 13 را در دوران بارداری توصیف خواهد کرد.
نتایج غربالگری سه ماهه اول پس از مدت زمان تقریبا کوتاهی آماده می شود. بخش غربالگری ، دارای مشاوران ژنتیک است که در صورت لزوم می توانید در مورد غربالگری با آن ها مشورت کنید.
مشاوران ژنتیکی آموزش گسترده ای در غربالگری قبل از زایمان و درک کامل از پیامدهای تست در اختیار شما قرار می دهند. آنها نتایج را برای شما توضیح داده و به سوالات شما پاسخ می دهند. نتایج غربالگری سه ماهه اول شامل دو نتیجه مهم است. نتیجه اول در مورد احتمال ابتلای جنین به سندرم داون است.
نتیجه دوم احتمال ابتلا به Trisomy 18 یا Trisomy 13 است. این نتایج به صورت احتمالی، از جمله 1 در 1000 (خطر کم) و یا 1 در 100 (خطر بالا) بیان می شود. مشاور ژنتیک نتایج شخصی شما و تمام توضیحات مربوط به این بخش از بارداری شما را توضیح می دهد.
یکی دیگر از نتایج غربالگری در مورد نیمه شفاف بینی و شکل پشت گردن جنین است که خطر ابتلا به کروموزوم + اختلالات را افزایش می دهد. در بعضی از حاملگی های با نقص قلب یا اختلالات ژنتیکی نادر، این اختلال مشاهده می شود. تست های اضافی و یا روش های پیگیری دیگری، ممکن است مجددا در حاملگی توصیه شود.
به طور کلی، اکثر نتایج غربالگری سه ماهه اول زنان طبیعی هستند و اطمینان حاصل می کنند که تست های غربالگری بیشتر یا آزمایش های تهاجمی برای ناهنجاری های کروموزومی ضروری نیست. در بعضی از زنان ممکن است لازم باشد گزینه های غربالگری خون را مجددا انجام دهند.
در زنان دیگر هم ممکن است بر طبق تجویز پزشک، آزمایش های تشخیصی نظیر نمونه برداری ویروس کوریونی (CVS) یا آمنیوسنتز ارائه شود. البته لازم به ذکر است که انجام غربالگری و دیگر تست ها، همگی انتخابی هستند.
شما می توانید برای بارداری خود تصمیم بگیرید؛ اما در نظر داشته باشید که در صورت تجویز پزشک و موارد ضروری، حتما به توصیه پزشک در انجام آزمایشات، عمل کنید.
هزینه غربالگری در ایران
هزینه غربالگری سه ماهه اول بارداری بسته به محل جغرافیایی کمی متغیر است که به طور کلی هزینه آن ، تقریبا بین 100 هزار تومان تا 140 هزار تومان است که البته این مبلغ در مراکز آزمایشگاهی مختلف، متفاوت خواهد بود. علاوه براین، هزینه تست های آزمایشگاهی دابل مارکر هم تقریبا 100 تا 150 هزار تومان است که این هزینه ها معمولا تحت پوشش همه بیمه ها نیست.
ترجمه: مهناز ضحاکی
