بیماری ویپل به چه علت به وجود می‌آید و درمان آن چیست؟
بیماری ویپل یک عفونت باکتریایی نادر است که در درجه اول روده کوچک افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. امکان پخش شدن این عفونت به هر کدام از نواحی دیگر بدن انسان وجود دارد.
اما این بیماری عموما بر روی ارگان های خاصی از بدن تاثیر می گذارد که عبارتند از:
- مفصل ها
- سیستم عصبی مرکزی که شامل مغز، رشته های عصبی نواحی مختلف بدن و ستون فقرات می‌شوند
- قلب
- چشم ها
- ریه ها
علت بیماری ویپل
یک باکتری خاص با نام تروفریما ویپلی علت بروز بیماری ویپلی در افراد است. این عفونت معمولا باعث ایجاد زخم های درونی یا همان ضایعات می شود و در نهایت بافت های درون روده کوچک فرد ضخیم خواهند شد.
روده کوچک فرد شکلی غیر عادی به خود می گیرد و نواحی آسیب دیده آن توانایی مناسبی در جذب مواد مغذی را ندارند و مشکلاتی همچون اسهال و سو جذب به سراغ بیمار می آیند.
در چنین شرایطی، اسهال به شکل مکرر در فرد به وجود می آید و مدفوع فرد شل و آبکی خواهد بود. مشکل سو تغذیه یا سو جذب زمانی رخ می دهد که بدن فرد به اندازه کافی ویتامین ، مواد معدنی و دیگر مواد مغوی را دریافت نکند و در نتیجه نمی تواند سلامت بافت ها و ارگان های مختلف را حفظ کنند و کارکرد نواحی خاصی از بدن با مشکل مواجه می شود.
این عفونت باکتریایی در بخش های مختلف از بدن بیمار پخش می شود و ارگان های دیگر را با آسیب مواجه خواهد کرد.
علائم ویپل
علائم بیماری ویپل ممکن است در همه افراد یکسان نباشند و هر فرد علائم خاصی را تجربه کند. اما از جمله رایج‌ترین نشانه‌های بیماری ویپل در بیماران می‌توان به اسهال و کاهش وزن در اثر سو جذب اشاره کرد.
ممکن است یک فرد مشکل اسهال نداشته باشد و به جای آن دیگر علائم بیماری ویپل به سراغش بیایند. از جمله این موارد می توان به علائم زیر اشاره کرد:
- لکه های غیر طبیعی زرد و سفید رنگ بر روی روده کوچک
- درد مفاصل ، همراه با التهاب یا بدون آن ، که ممکن است سال ها قبل از بروز دیگر علائم ویپل به سراغ فرد بیاید
- لخته خون در مدفوع یا مدفوع چرب
- گرفتگی شکم یا احساس نفخ در بین سینه و کشاله ران
- غدد لنفاوی بزرگ شده، این غدد کوچک مسئول ایجاد گلبول های سفید خون جهت مقابله با عفونت هستند.
- از دست دادن اشتها
- تب
- خستگی
- ضعف
- تیرگی پوست
علائم بیماری ویپل پیشرفته
افرادی که سطح بیماری ویپل در آن ها پیشرفته باشد گاهی اوقات علائم عصبی خاصی را تجربه می کنند که مرتبط با سیستم مرکزی اعصاب آن هاست:
- مشکلات بینایی
- مشکلات حافظه یا تغییر ویژگی های شخصیتی افراد
- بی حسی صورت
- سردرد
- ضعف عضلات یا پیچ خوردگی آن ها
- مشکل فرد در راه رفتن
- کم شنوایی یا شنیدن صدای زنگ در گوش
- زوال عقل که شامل علائم ناشی از اختلالات مغزی در بیماران است. افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است نتوانند به خوبی فکر کنند تا قادر به انجام فعالیت های عادی مانند لباس پوشیدن باشند
بیماری ویپل علائمی خاص دیگری دارد که به نسبت سایر موارد آنچنان رایج نیستند و در همه افراد بروز نمی کنند:
- سرفه مزمن
- درد قفسه سینه
- پریکاردیت ؛ التهاب غشای اطراف قلب
- نارسایی قلبی؛ یک بیماری طولانی مدت که در آن قلب نمی‌تواند خون کافی را برای تامین نیازهای بدن پمپاژ کند. نارسایی قلبی به این معنا نیست که قلب ناگهان متوقف شود و کار نکند.
درمان بیماری ویپل
پزشک معالج برای از بین بردن باکتری تی ویپلی و درمان بیماری ویپل به بیمار آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.
پزشکان آن دسته از آنتی بیوتیک ها را انتخاب می کنند که عفونت درون روده کوچک را از بین ببرند و از سد خونی مغز رد شوند ؛ این سد در واقع یک لایه بافت در اطراف مغز افراد است.
آن دسته از آنتی بیوتیک ها که از سد خونی مغز عبور می کنند توانایی نابود کردن هرگونه باکتری وارد شده به مغز انسان و سیستم مرکزی اعصاب را دارند.
پزشکان معالج معمولا آنتی بیوتیک های درون وریدی را برای دوره دو هفته ای اول درمانی افراد تجویز می کنند. در همین یک الی دو هفته علائم اصلی و آزاردهنده در بیماران تسکین می یابند.
یک پرستار یا تکنیسین سرم مخصوصی را وارد دست بیمار خواهد کرد تا به کمک این راه آنتی بیوتیک ها به بدن وارد شوند. آنتی بیوتیک های مورد استفاده در درمان بیماری ویپل شامل موارد زیر می شوند:
- سفتریاکسون (روسیفین)
- مروپنم (Merrem IV)
- پنی سیلین جی (Pfizerpen)
- استرپتومایسین ( استرپتومایسین)
پس از این که یک بیمار از آنتی بیوتیک های درون وریدی به شکل کامل در یک دوره درمانی استفاده کند ، پزشک معالج برخی از آنتی بیوتیک های خوراکی را جهت استفاده طولانی مدت به او تجویز می کند.
بیماران به شکل طولانی مدت مورد درمان قرار می گیرند و این زمان بین یک الی دو سال به طول می انجامد تا عفونت در هر جایی از بدن درمان شود. از جمله آنتی بیوتیک های خوراکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تری متیوپریم با سولفامتوکسازول (سپترا ، باکتریم) ؛ یک آنتی بیوتیک ترکیبی
- داکسی سایکلین (ویبرامایسین)
بیماران باید دوره مشخص شده توسط پزشک از مصرف آنتی بیوتیک ها را به پایان برسانند تا اطمینان حاصل شود که دارو تمام باکتری های تی ویپلی در بدن را از بین برده باشد.
بیمارانی که احساس بهتری دارند ممکن است به مدت 1 تا 2 سال باکتری را در روده کوچک یا سایر مناطق بدن داشته باشند.
در این شرایط بیمار توسط یک پزشک متخصص تحت نظر قرار خواهد بود که به شکل مرتب آزمایش های خونی را تکرار می کند و آندوسکوپی بالای دستگاه گوارش را با بیوپسی در حین و بعد از درمان تکرار خواهد کرد تا مشخص کند آیا باکتری تی ویپلی هنوز هم وجود دارد یا خیر.
وضعیت افراد ممکن است در طول دوره درمان یا بعد از آن عود کند. در صورت بروز این مشکل ، پزشک معالج معمولا آنتی بیوتیک های بیشتر یا جدیدی را تجویز می کند.
برخی افراد ممکن است چندین سال پس از پروسه درمانی خود دوباره با این وضعیت مواجه شوند و اصطلاحا بیماری آن ها عود کند ، بنابراین بسیار مهم است که بیماران به شکل مرتب و در بازه های زمانی خاص توسط پزشک معاینه شوند.
در صورت تشخیص مشکل بیماران در مراحل اولیه و اتمام پروسه درمانی ، نتیجه بسیار خوبی حاصل می شود. بیمارانی که علائم عصبی در خود دارند در مرحله تشخیص و یا عود بیماری به شکل جدی توسط پزشک معالج درمان می شوند. درمان برای این دسته از افراد شامل موارد زیر می شود:
- ترکیبی از آنتی بیوتیک ها
- هیدروکسی کلروکین (Plaquenil) ؛ یک داروی ضد مالاریا
- تزریق هفتگی اینترفرون گاما ؛ ماده ای که توسط بدن ساخته شده و سیستم ایمنی بدن را فعال می کند
- کورتیکواستروئید ها : دارو هایی که باعث کاهش التهاب می شوند
جراحی ویپل
شایان ذکر است که برای برخی بیماران لوزالمعده ، یک عمل جراحی پیچیده با نام پروسه درمانی ویپل مورد نیاز است که طول عمر فرد را افزایش داده و می تواند یک درمان کلیدی و موثر برای آن ها باشد.
کسانی که پروسه درمان جراحی ویپل در آن ها با موفقیت انجام می شود ممکن است ضریب نجات یافتن ۵ ساله بالای ۲۵ درصد را داشته باشند.
پروسه جراحی ویپل ممکن است شامل خارج کردن ناحیه بالایی پانکراس در کنار بخشی از روده کوچک فرد شود.
همچنین ممکن است مواردی همچون برداشتن روده کوچک فرد ، بخشی از مجرای صفرا ، کیسه صفرا یا بخشی از معده از جمله راهکار های درمانی در جراحی فرد باشند. سپس پزشک جراح نواحی باقی مانده از روده کوچک ، کیسه صفرا و پانکراس را دوباره به هم متصل خواهد کرد.
