اگر تری گلیسرید بالا دارید اینها را بخورید!
تری گلیسرید ها نوعی چربی موجود در خون هستند که مقادیر بالای آن ها می تواند عامل خطری، جهت ابتلا به بیماری های دیگر باشد. به همین دلیل، پزشکان به افراد توصیه می کنند که جهت کاهش مقادیر تری گلیسرید های موجود در خون، رژیم غذایی خود را تغییر دهند. برخی بیماری ها، ژنتیک، دارو ها و عادت های سبک زندگی، عوامل خطری برای ابتلا به سطوح بالای تری گلیسرید های خون هستند.
برای مثال، مصرف یک رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات های تصفیه شده، قند های افزودنی، چربی های اشباع و الکل اضافی، می تواند سبب افزایش مقدار تری گلیسرید های خون شود. افراد با تغییر رژیم غذایی خود می توانند مقدار این چربی ها را کنترل کنند. برای دیدن مطالب بیشتر در مورد تری گلیسیرید بالا با ما همراه باشید.
تری گلیسرید چیست؟
این موارد رایج ترین شکل چربی بدن بوده و بدن، اغلب چربی های خود را به صورت تری گلیسرید ذخیره می کند. تری گلیسرید ها در خون گردش داشته و پزشک می تواند با تجویز یک آزمایش خون، مقدار آن ها را سنجش کند. یک تری گلیسرید حاوی 3 مولکول اسید چرب است، که به یک مولکول گلیسرول متصل شده اند. گلیسرول نوعی گلوکز است.
تری گلیسرید ها به عنوان چربی در غذا مصرف می شوند. همچنین، بدن انسان می تواند گلوکز موجود در غذا ها را به تری گلیسرید تبدیل کند. تری گلیسرید ها به عنوان یکی از منابع انرژی بدن به شمار می روند. در صورتی که بدن به صورت مستقیم نیاز به انرژی نداشته باشد، تری گلیسرید ها را به چربی تبدیل می کند. موادی کروی شکل به نام لیپوپروتئین، تری گلیسرید ها را بسته بندی کرده و با حرکت در جریان خون آن ها را به سرتا سر بدن می رسانند.
تحقیقات همچنین بیانگر این موضوع هستند که مقادیر بالای تری گلیسرید ها با بیماری های زیر ارتباط دارند:
- چاقی
- مقاومت به انسولین
- دیابت نوع 2
- پانکراتیت
مقادیر طبیعی تری گلیسرید ها
به گفته سازمان بهداشت ملی، مقادیر طبیعی تری گلیسرید ها در هنگام ناشتا به شرح زیر هستند:
- کمتر از 75 میلی گرم بر دسی لیتر، در کودکان زیر 10 سال
- کمتر از 90 میلی گرم بر دسی لیتر، در کودکان دارای سن 10 سال و بالاتر و همچنین افراد بالغ
در صورتی که مقدار تری گلیسرید های خون فرد در هنگام ناشتا، 150 میلی گرم بر دسی لیتر یا بیشتر باشند، تشخیص ابتلا به هایپر تری گلیسریدمی برای او تعیین می شود. با این حال، دستور العمل های مختلف بالینی ممکن است، حد طبیعی مقدار تری گلیسرید ها را کمتر یا بیشتر بدانند. تحقیقات بیان می کنند که مقدار تری گلیسرید های خون در مردان بیشتر بوده و همگام با افزایش سن در هر دوی مردان و زنان افزایش می یابد. برخی افراد همچنین از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به مقادیر بالای تری گلیسرید های خون بوده و پزشکان این وضعیت را با نام هایپر تری گلیسریدمی خانوادگی می شناسند.
نمونه مواد غذایی کاهنده تری گلیسرید خون
توصیه می کنند که افراد، جهت کمک به مدیریت مقدار تری گلیسرید های خون، بر مصرف برخی مواد غذایی تمرکز کنند. مواد غذایی که می توانند مقدار تری گلیسرید های خون را کاهش دهند شامل موارد زیر هستند:
سبزیجات دارای فروکتوز کمتر: سبزیجات دارای برگ، کدو سبز، کدو حلوایی، حبوبات سبز و بادمجان
میوه های دارای فروکتوز کمتر: توت ها، کیوی و مرکبات
دانه های کامل غنی از فیبر: برنج قهوه ای، نان کامل، بلغور جو، جو، کینوآ و گندم سیاه
ماهی های روغنی: سالمون، ساردین و شاه ماهی از دسته این ماهی ها هستند.
محصولات لبنی بدون چربی: این محصولات شامل شیر، ماست و پنیر می شوند.
علاوه بر این گزینه ها، موارد زیر را نیز به افراد توصیه می کنند:
- محدودیت قند های افزودنی، به کمتر از 10 درصد مجموع کالری های مصرفی روزانه
- محدودیت مصرف کربوهیدرات ها، تا 50 یا 60 درصد مجموع کالری های مصرفی روزانه
- محدودیت مصرف چربی های غذایی، تا 25 یا 35 درصد کل رژیم غذایی
- کاهش مصرف الکل یا اجتناب از آن
نمونه برنامه غذایی
این نمونه برنامه غذایی می تواند در کاهش مقدار تری گلیسرید های خون به افراد کمک کند.
گزینه اول | گزینه دوم | گزینه سوم | |
صبحانه | سالمون، تخم مرغ پخته و مقداری علف چشمه، بر روی برشی از نان چاودار حاوی سبوس | پنکیک گندم سیاه، بلوبری و ماست کم چرب | هریسه حاوی شیر کم چرب یا گیاهی و تزئین شده با دانه های کدو تنبل یا توت |
ناهار | آووکادو، اسفناج، گوجه و سالاد هوموس | سوپ سبزیجات و عدس به همراه نان کماج | ساردین به همراه نان توست سبوس دار و مقداری سالاد سبزیجات |
شام | مرغ و سبزیجات سرخ شده به همراه برنج قهوه ای | کدو حلوایی و خورش کاری توفو به همراه برنج گل کلم | خوراک گوشت، فلفل، سبزیجات و کلم بخار پز شده |
میان وعده | یک موز به همراه مقداری بادام | یک تخم مرغ آب پز شده و چند برش نان سبوس دار پیتا | کره آجیل به همراه چند تکه کرفس |
دیگر روش های کاهش تری گلیسرید بالا
امکان دارد، علاوه بر توصیه به ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی خود، پزشک موارد زیر را نیز توصیه کند:
- انجام فعالیت فیزیکی: حداقل 30 دقیقه فعالیت فیزیکی با شدت متوسط، در حداقل 5 روز هفته یا حداقل 150 دقیقه ورزش در هفته را توصیه می کنند.
- دستیابی به وزنی مناسب: 5 تا 10 درصد کاهش وزن می تواند 20 درصد کاهش مقدار تری گلیسرید ها را به دنبال داشته باشد.
- مصرف اسید های چرب امگا 3: تحقیقات بیان می کنند که مصرف امگا 3 می تواند از هایپر تری گلیسریدمی پیشگیری کرده یا آن را درمان کند.
- مصرف اسید نیکوتینیک: اسید نیکوتینیک که با نام نیاسین نیز شناخته می شود در کاهش مقدار تری گلیسرید ها موثر است.
- مصرف فیبرات ها: مصرف فیبرات ها در کاهش مقدار تری گلیسرید ها موثر است.
جمع بندی
با تغییر رژیم غذایی، رسیدن به وزن مناسب و ورزش منظم می توان مقدار تری گلیسرید بالای خون را کاهش داد. باید از مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده، قند های افزودنی و چربی های اشباع اجتناب کرد. افراد می توانند سبزیجات و میوه های کم قند، دانه های کامل و ماهی های روغنی را جایگزین این موارد کرده و علاوه بر مقدار تری گلیسرید خون، خطر ابتلا به چاقی و بیماری قلبی عروقی را نیز کاهش دهند. پزشک کفایت انجام این موارد یا نیاز به مصرف دارو را در هر بیمار تعیین خواهد کرد. بیماران باید جهت دریافت بهترین رویکرد درمانی با پزشک خود ملاقات کنند.