ارتباط بین عدم تخلیه پروستات در مردان و پروستات

غده پروستات یکی از اندام های تناسلی مردان است که زیر مثانه قرار دارد و تقریبا اندازه یک گردو است. این غده مایعی تولید می کند که به محافظت و تغذیه اسپرم ها کمک می کند. اسپرم ها از کیسه های منی خارج شده و از طریق مجاری انزال، وارد میزراه (مجرای ادرار) می شوند. میزراه لوله باریکی است که ادرار از طریق آن، از مثانه خارج می شود. میزراه از غده پروستات نیز عبور می کند.

غده پروستات دو دوره اصلی رشد دارد. اولین دوره رشد، تحت تاثیر هورمون های جنسی اتفاق می افتد. این هورمون ها در دوران بلوغ توسط بیضه ها تولید می شوند. این اتفاق باعث می شود که غده پروستات در دوران بزرگسالی به وزن حدودا ​​20 گرم برسد. به دلایلی که هنوز مشخص نیست، دومین دوره رشد غده پروستات زمانی شروع می شود که مردان در دهه 30 زندگی خود هستند. با بالا رفتن سن مردان، بزرگ شدن غده پروستات همچنان ادامه دارد.

به طوری که تا 70 سالگی، وزن این غده به حدودا 40 گرم می رسد. بسیاری از مردان با افزایش سن، تغییراتی را در سیستم ادراری تناسلی خود تجربه می کنند که ممکن است ناشی از التهاب یا بزرگ شدن غده پروستات باشد. اگرچه بزرگ شدن غده پروستات همیشه منجر به مشکلات ادراری نمی شود. مشکلات آزار دهنده ادراری، به ندرت ممکن است علائم سرطان غده پروستات باشند.

علت مشکلات ادراری که با بالا رفتن سن در مردان ایجاد می شود، چیست؟

بسیاری از مردان با بالا رفتن سن، دچار برخی مشکلات ادراری می شوند که ممکن است ناشی از التهاب غده پروستات (پروستاتیت) باشد. در مردان مسن، این علائم و مشکلات ممکن است ناشی از انسداد مجرای ادراری نیز باشد. این انسداد می تواند به دلیل بزرگ شدن خوش خیم (غیر سرطانی) غده پروستات ایجاد شود. شایع ترین علامت، مشکل در تخلیه مثانه است.

در بیشتر مواقع نگرانی ها از بابت این موضوع که آیا التهاب پروستات درمان می شود ، باعث نگرانی بیش از حد در افراد میشود.

علائم و مشکلات ادراری ممکن است به حدی آزار دهنده شوند که نیاز به درمان داشته باشند. البته همه علائم و مشکلات ادراری ناشی از تغییرات غده پروستات نیستند. در برخی از مردان، غده پروستات بزرگ می شود اما علائم کمی (و یا هیچ علائمی) بروز نمی یابد.

علائم مشکلات ادراری ناشی از پروستات

علائم ادراری که معمولا به دلیل مشکلات غده پروستات ایجاد می شوند، عبارتند از:

• نیاز مکرر به دفع ادرار در طول شب
• افزایش تعداد دفعات دفع ادرار در طول روز
• احساس نیاز فوری به ادرار کردن (این اتفاق می تواند آنقدر شدید و ناگهانی باشد که فرد به موقع به توالت نرسد)
• جریان کند ادرار
• چکیدن ادرار مدتی بعد از تمام شدن دفع ادرار
• احساس عدم تخلیه کامل مثانه بعد از دفع ادرار
• نیروی کم جریان ادرار (که هدایت کردن جریان ادرار را دشوار می کند)
• احساس نیاز به دفع ادرار مجدد، بلافاصله پس از ادرار کردن

اگرچه این علائم اغلب نیازی به درمان ندارند، اما اگر برای شما مشکلاتی ایجاد می کنند، به پزشک مراجعه کنید. زیرا اغلب با موفقیت درمان می شوند.

کدام علائم و مشکلات ادراری باید پیگیری شوند؟

در صورت بروز علائم زیر، باید به پزشک مراجعه کنید:

• ناتوانی در دفع ادرار
• احساس درد هنگام دفع ادرار
• وجود خون در ادرار
• هرگونه ترشحات غیر طبیعی از آلت تناسلی
• بی اختیاری ادرار شدید یا مداوم

التهاب غده پروستات

گاهی اوقات، باکتری ها منجر به بیماری پروستاتیت (التهاب غده پروستات) می شوند. علت اصلی این عارضه معمولا به طور دقیق مشخص نیست. اگر علائم زیر را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• درد در نواحی پایین کمر
• درد کشاله ران
• تکرر ادرار یا احساس نیاز فوری به دفع ادرار

درمان پروستاتیت حاد باکتریایی که با استفاده از آنتی بیوتیک ها صورت می گیرد، یک امر ضروری است و اغلب نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. زیرا در بیماری هایی مانند پروستاتیت مزمن باکتریایی، داروهای آنتی بیوتیک خاصی باید به مدت طولانی مصرف شوند.

مشکلات ناشی از بزرگ شدن غده پروستات

بزرگ شدن خوش خیم غده پروستات (BPH) با بالا رفتن سن در مردان شایع تر است. این اتفاق می تواند علائم آزار دهنده ای را ایجاد کند. اما همیشه اینطور نیست. میزراه (مجرای ادرار) از غده پروستات عبور می کند. بنابراین بزرگ شدن غده پروستات می تواند مانع جریان ادرار شود. در نتیجه مردان ممکن است دچار برخی مشکلات ادراری شوند. در صورتی که جریان ادرار به طور کامل متوقف شود، ممکن است برای تخلیه مثانه به یک کاتتر (نوعی لوله بلند و باریک) نیاز داشته باشید. این نوع احتباس ادراری حاد، به ندرت ممکن است باعث آسیب به کلیه ها شود.

بزرگ شدن غده پروستات همیشه منجر به مشکلات ادراری نمی شود. مطالعات نشان می دهد که اندازه غده پروستات، تاثیر کمی بر نوع و یا شدت مشکلات ادراری مردان دارد. بزرگ شدن خوش خیم غده پروستات (BPH)، تنها یکی از علل احتمالی مشکلات ادراری مردان است.

یکی دیگر از دلایل مشکلات ادراری می تواند تغییر در عضلات دیواره مثانه باشد. این اتفاق ممکن است منجر به اسپاسم (گرفتگی عضلات) مثانه یا ضعیف شدن مثانه و در نتیجه مشکلاتی در دفع ادرار شود.

تشخیص بزرگی غده پروستات

اگر دچار برخی مشکلات ادراری شده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید. چنانچه پزشک تشخیص دهد که علائم و مشکلات شما نیاز به ارزیابی بیشتر و درمان دارد، ممکن است انجام چند آزمایش را درخواست بدهد. این آزمایشات و بررسی ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• معاینات عمومی، بررسی سابقه پزشکی و هر گونه بیماری از جمله چاقی، دیابت، آپنه انسدادی خواب، افسردگی، اختلال نعوظ و…
• برای بررسی اندازه و شکل غده پروستات، ممکن است معاینه مقعدی انجام شود.
• آزمایش ادرار، برای اطمینان از اینکه عفونت غده پروستات وجود ندارد.
• بررسی جریان ادرار، برای تخمین سرعت دفع ادرار
• سونوگرافی، برای بررسی اینکه آیا مثانه به طور کامل تخلیه می شود یا خیر و همچنین برای معاینه و بررسی کلیه ها
• آزمایشات اورودینامیک یا نوار مثانه: یک سری آزمایشات که ممکن است در برخی شرایط برای بررسی مثانه و عملکرد سیستم ادراری تجویز شود.

خود مراقبتی برای بهبود مشکلات ادراری

اگر مشکلات ادراری شما پیچیده یا خیلی آزار دهنده نیست، می توانید اقدامات خود مراقبتی زیر را در خانه انجام دهید:

1. به حداقل رساندن مصرف نوشیدنی هایی مانند قهوه، نوشابه های کافئین دار و الکل. این امر به ویژه قبل از خواب اهمیت دارد. زیرا بیدار شدن در طول شب برای دفع ادرار، می تواند باعث اختلال در خواب شما شود.
2. ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی، از جمله کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده به خصوص کربوهیدرات های تصفیه شده
3. افزایش فعالیت بدنی
4. تمرینات عضلات کف لگن و مثانه: این کار می تواند به بهبود برخی مشکلات ادراری کمک کند.
5. برای مشاوره بیشتر می توانید به پزشک مراجعه کنید.

درمان مشکلات ادراری ناشی از بزرگی پروستات

اگر مشکلات ادراری شما ناشی از عفونت یا بزرگ شدن غده پروستات است، درمان آن می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. یک دوره طولانی مصرف داروهای آنتی بیوتیک (برای درمان پروستاتیت باکتریایی). از آنجایی که برطرف نمودن این بیماری اغلب دشوار است، داروها باید چندین هفته مصرف شوند.
2. استفاده از برخی داروها برای بهبود جریان ادرار و مشکلات دیگر (به دلیل انسداد مجرای ادرار که ناشی از بزرگ شدن غده پروستات است)
3. روش های جراحی (برای برطرف نمودن انسداد مجرای ادرار ناشی از بزرگ شدن غده پروستات)

درمان با جراحی

نوع عمل جراحی مورد نیاز، به اندازه غده پروستات و وضعیت مجرای ادرار بستگی دارد. برخی از روش های جراحی عبارتند از:

1. برداشتن بخشی از غده پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP)
2. برش پروستات از طریق مجرای ادرار (TUIP)
3. جراحی با لیزر
4. عمل باز پروستاتکتومی (برای غده های خیلی بزرگ)
5. برداشتن بافت غده پروستات با استفاده از واتر جت (aqua-ablation) یا بخار آب (درمان Rezum)
6. جراحی UroLift : این روش برای مردانی استفاده می شود که درمان دارویی آن ها موفقیت آمیز نبوده اما غده پروستات آنقدر بزرگ نشده که نیاز به عمل تهاجمی تری داشته باشد. در این روش یک وسیله از طریق مجرای ادرار به غده پروستات فرستاده می شود. سپس لوب های پروستات به کنار زده می شوند تا مجرای ادرار باز شود. این عمل عوارض کمی دارد و در انزال و نعوظ مردان اختلالی ایجاد نمی کند.

روش های دیگری نیز برای درمان مشکلات ادراری وجود دارد. در مورد گزینه های دیگر می توانید با پزشک خود صحبت کنید.