مصرف ویتامین ب چه تأثیری بر سلامت روح و روان دارد؟
داشتن ذهنی قوی و سالم برای یک زندگی خوب و آرامش‌بخش ضروری است. سلامت روان تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ژنتیک، تجربیات زندگی فردی، محیط فیزیکی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی، تعاملات اجتماعی، عادات زندگی و رژیم غذایی قرار دارد. ما نمی‌توانیم همه این عوامل را تحت کنترل خود قرار دهیم، اما خوب کارهای دیگری هستند که می‌توانیم برای داشتن روان و ذهنی سالم انجام دهیم. یکی از این کارها مصرف ویتامین ب است. در یک مطالعه نشان داده شده است که مصرف ویتامین B تأثیر متوسط اما مثبتی بر علائم افسردگی دارد. ازآنجایی‌که ارتباط بین بدن و مغز بسیار قوی است، پیروی از یک رژیم غذایی سالم پر از ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌تواند بر سلامت و بهبود کلی شما تأثیر مثبت بگذارد. در ادامه به شما میگوییم که ویتامین ب (B) چیست و چه تأثیراتی بر سلامت روح و روان دارد.
نقش ویتامین ب در بدن
ویتامین‌ها برای سلامتی انسان مهم هستند. درحالی‌که تنها 13 ویتامین ضروری ازجمله ویتامین A، C، D، K و … وجود دارد، هرکدام نقش متفاوتی در بدن و برای مغز ایفا می‌کنند.
ویتامین ب یک ویتامین محلول در آب است و انواع مختلفی دارد. ویتامین‌های گروه B به‌ویژه برای مغز بسیار مفید هستند و به سلامت مغز کمک می‌کنند. این ویتامین‌ها تأثیر مستقیمی بر خلق‌وخوی شما دارند. ویتامین‌های ب بر تولید انرژی، سنتز و ترمیم DNA/RNA و سنتز مواد شیمیایی عصبی و مولکول‌های سیگنال دهنده که از دیگر جنبه‌های مغز هستند تأثیر می‌گذارند. به همین دلیل است که حفظ سطوح کافی ویتامین ب برای عملکرد روانی و عصبی ضرورت دارد.
ویتامین ب انواع مختلفی دارد که عبارت‌اند از:
- تیامین (B1)؛
- ریبوفلاوین (B2)؛
- نیاسین (B3)؛
- اسید پانتوتنیک (B5)؛
- پیریدوکسین (B6)؛
- فولیک اسید (B9)؛
- کوبالامین (B12).
ویتامین B کمپلکس چیست؟
درحالی‌که برخی از افراد مقدار کافی از ویتامین ب را در رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند، بعضی دیگر به دلیل کمبود ویتامین ب از مکمل‌های این ویتامین و یا ویتامین B کمپلکس استفاده می‌کنند. ویتامین B کمپلکس مکملی است که تمام ویتامین‌های ب را در یک قرص دارد. این قرص معمولاً حاوی 100 درصد از مقدار توصیه‌شده روزانه ویتامین ب است.
البته شما نباید بدون مشورت با پزشک ویتامین یا مکمل مصرف کنید.
آیا کمبود ویتامین‌ها بر سلامت روان تأثیرگذار است؟
خیلی از مردم دنیا با کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی روبرو هستند. کمبود ویتامین می‌تواند ناشی از تغذیه نامناسب، گیاهخواری، اعتیاد به الکل، جراحی برداشتن معده، بارداری، مصرف برخی داروها و … باشد.
شایع‌ترین کمبود ویتامین مربوط به فولیک اسید (B9)، ویتامین B6 و ویتامین B12 است که تخمین زده می‌شود بین 2.5 تا 26 درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
متأسفانه، بسیاری از مردم ممکن است با علائم روحی روانی مواجه شوند، اما دلیل آن را ندانند. شاید با مصرف یک مکمل ویتامین ب ساده بتوان بسیاری از مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و … را حل کرد.
اگر کمبود ویتامین ب را درمان نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر کمبود ویتامین ب درمان نشود می‌تواند پیشرفت کند و آسیب‌های جدی به بدن و مغز بزند. در صورت کمبود ویتامین B12 علائم فیزیکی، عصبی و روانی قابل‌توجهی برای فرد ایجاد می‌شود.
کمبود ویتامین ب بر عملکرد حافظه و عملکرد شناختی مغز تأثیر می‌گذارد. همچنین اگر مادر باردار کمبود ویتامین ب داشته باشد ممکن است بر رشد عصبی کودک در رحم تأثیر بگذارد و خطر نقایص مادرزادی را افزایش دهد.
پیروی از یک رژیم غذایی سالم همراه با ورزش و توسعه ارتباطات اجتماعی برای سلامت روان فواید زیادی دارد. مطالعات بی‌شماری نشان داده‌اند که یک رژیم غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌تواند از برخی بیماری‌های مربوط به سلامت روان پیشگیری کرده و سلامت روان را حفظ کند.
علائم کمبود ویتامین ب
شاید شما هم کمبود ویتامین ب داشته باشید، اما از آن مطلع نباشید. در اینجا علائم کمبود ویتامین ب را برای شما بیان می‌کنیم:
- کم انرژی بودن؛
- تغییرات خلق‌وخوی؛
- مشکلات شناختی؛
- سوزن سوزن شدن اندام‌ها.
فواید ویتامین ب بر سلامت روان
درحالی‌که ویتامین‌های گروه ب برای حفظ عملکرد کلی بدن ضروری هستند، بدن برای سلامت روان و بهبود زندگی هم به آن‌ها نیاز دارد. به همین دلیل است که دریافت مقدار کافی ویتامین ب در روز برای بدن اهمیت دارد. شاید بپرسید فواید ویتامین ب (B) چیست؟ در اینجا فواید ویتامین ب بر سلامت مغز و روان را برای شما بیان می‌کنیم:
- افزایش سطح انرژی بدن: ویتامین‌های گروه ب در فرآیند تبدیل غذا به انرژی کمک می‌کنند.
- پشتیبانی از عملکرد سالم مغز: ویتامین B6، B9، و B12 به متابولیسم هموسیستئین کمک می‌کنند. این ماده التهاب را افزایش می‌دهد و می‌تواند باعث زوال شناختی و زوال عقل (آلزایمر و …) شود. ویتامین‌های گروه ب این ماده را در بدن می‌سوزانند تا از اثرات مخرب آن جلوگیری کنند.
- بهبود خلق‌وخو: ویتامین B6 در تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی که در تنظیم خلق‌وخو نقش دارند دخیل است.
- کاهش استرس: برخی تحقیقات وجود دارند که میگویند ویتامین‌های گروه B در یک سری اقدامات مربوط به کاهش استرس نقش دارند.
چگونه ویتامین ب بدن خود را افزایش دهیم؟
شما می‌توانید با استفاده از قرص‌های مکمل ویتامین B کمپلکس ویتامین ب بدن خود را تأمین کنید. یک سری کارهای دیگر برای تأمین ویتامین ب بدن در زیر آمده است:
- ویتامین D3 را به همراه ویتامین B کمپلکس مصرف کنید؛
- میوه‌ها و سبزیجات بیشتری را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. غذاهای فیبردار و غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان مانند خیار، سبزیجات برگ‌دار، مرکبات و انواع توت‌ها برای بدن بسیار مفید هستند؛
- افراد گیاهخوار هم باید از غذاهای سرشار از ویتامین B12 استفاده کنند؛
- آب بیشتری بنوشید، زیرا نیمی از وزن بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد؛
- هرروز از نور خورشید استفاده کنید و کمی زیر نور آفتاب قرار بگیرید؛
- به‌طور منظم ورزش کنید. البته نیازی به انجام ورزش‌های سنگین نیست. همین پیاده‌روی معمولی هم بسیار فوق‌العاده است؛
- برای بررسی میزان ویتامین ب بدن حتماً به‌صورت دوره‌ای آزمایش خون بدهید.
نکته جالب این است که ویتامین B12 می‌تواند در روده تولید شود و میکروب‌های دستگاه گوارش را تنظیم کند، بنابراین برای مشکلات گوارشی هم مفید است. یکی از عواملی که بر سلامت مغز تأثیر می‌گذارد همین مشکلات گوارشی است.
