نکاتی درباره شفا یافتن با تربت امام حسین(ع)
آیا صدور احادیثی که بر آثار و برکات مختلف تربت سید الشهدا علیه السلام قطعی است؟ چرا تربت دیگر اهل بیت علیهم السلام، چنین برکاتی ندارد؟ محدوده زمینی که خاکش دارای آثار یاد شده است، تا کجاست؟
به گزارش نبض ما به نقل از حدیث نت، در احادیث، آثار و برکات مختلفی برای تربت سید الشهدا علیه السلام ذکر شده است، مانند: استشفا (شفا خواستن) به واسطه آن، ثواب سجده بر آن، همراه داشتن آن، تبرک جستن به آن در زندگی و حتی پس از مرگ، و برداشتن کام کودک با آن.
از نظر عقلی، بدیهی است که خداوند متعال می تواند بر اساس حکمت بی پایان خود ، آثار و برکاتی را که بدان ها اشارت رفت ، بر تربت آن امام، مترتب نماید. به عبارت دیگر، این، کاری است ممکن؛ ولی در باره ثبوت این برکات، پرسش هایی وجود دارد که باید به آنها پاسخ داد، مانند این که: آیا صدور احادیثی که بر این آثار، دلالت دارند، قطعی است؟ چرا تربت دیگر اهل بیت علیهم السلام، چنین برکاتی ندارد؟ محدوده زمینی که خاکش دارای آثار یاد شده است، تا کجاست؟ تأثیر درمانی آن، مطلق است، یا شرایط و موانعی دارد؟
حکمت این برکات
اکنون این پرسش مطرح می شود که: چرا این برکات، تنها از آنِ تربت سید الشهدا علیه السلام است و تربت سایر اهل بیت علیهم السلام، این ویژگی ها را ندارد؟
در پاسخ، می توان گفت: همان حکمتی که در باره فضایل اختصاصی زیارت امام حسین علیه السلام و عزاداری بر ایشان و گریستن بر مصائب ایشان است، در این جا نیز جاری است. به طور اجمال، حکمت فضایل و برکاتی که برای تربت سید الشهدا علیه السلام در احادیث آمده، عبارت است از: زنده شدن روح شهادت طلبی و ایثار در راه مبارزه با جهل و ظلم و ضد ارزش ها در جامعه اسلامی، و زمینه سازی برای حکومت جهانی اسلام به رهبری اهل بیت علیهم السلام.
محدوده تربت برای استشفا
تنها احادیثی از اعتبار لازم برخوردارند که به طور مطلق، دلالت بر استشفا به تربت قبر آن امام دارند، و همان طور که فقهای بزرگوار فرموده اند، در معنای این احادیث، قدر متیقن آن است که مصادیق عرفی قبر، بسنده می شود. بعید نیست همان طور که در حدیثی معتبر آمده، تا فاصله ۲۵ گز از هر سو، عرفا قدر متیقّن محسوب شود. در این صورت، برای استشفا به تربتِ خارج از این محدوده، لازم است که تربت، در آب، حل شود و با آب تربت، استشفا گردد.
محدوده تربت امام حسین کجاست؟
هیچ یک از احادیثی که استفاده از تربت امام حسین علیه السلام را برای غیر استشفا (مانند: سجده کردن بر آن و تبرّک جستن به آن) توصیه کرده اند، خاک کربلا را به صورت مطلق دارای فضیلت و برکت نمی دانند؛ بلکه گِل قبر امام علیه السلام و یا تربت ایشان را با فضیلت دانسته اند. پس می توان گفت که در تعیین محدوده تربت امام علیه السلام برای غیر استشفا نیز، صدق عرفی تربت امام، ضروری است. البته از آن جا که استفاده همگان از محدوده عرفی تربت قبر امام، ممکن نیست، عمل به احادیثِ یاد شده، اقتضا می کند که بخش وسیعی از خاک کربلا، تربت امام حسین علیه السلام محسوب شده باشد، که هر چه به قبر نزدیک تر باشد، فضیلت و برکت آن بیشتر است. با این حال، مقتضای احتیاط، آن است که تبرک جستن به خاک کربلا، در جایی که عرفا تربت امام حسین علیه السلام خوانده نمی شود، به امید مطلوبیت باشد.
مقصود و چگونگی شفا از تربت امام حسین(ع)
تردیدی نیست که مقصود از استشفا به تربت امام حسین علیه السلام، این نبوده که تربت ایشان به طور مطلق (همیشه و همه جا)، جای گزین دارو و درمان گردد. یکی از دلایل روشن این مطلب، احادیث فراوانی است که در آنها به مراجعه به طبیب و بهره گیری از دارو، توصیه شده است. بنا بر این، توصیه به استشفا به تربت سید الشهدا علیه السلام و گوشزد کردن تأثیر آن در درمان بیماری ها، مانند توصیه به دعا و صدقه در درمان بیماری ها و بیان تأثیر آنهاست.
به سخن دیگر، همان طور که دعا و صدقه، در کنار بهره گیری از درمان های معمولی، نقش مکمل درمان را ایفا می نمایند و در شرایط ویژه ای که دارو اثر ندارد، گاهی دردهای بی درمان را درمان می کنند، تربت سید الشهدا علیه السلام نیز به همین گونه در درمان بیماری ها موثر است. همچنین، چنان که هر چه شرایط اجابت دعا بیشتر فراهم شود و موانع آن بیشتر برطرف گردد، دعا به اجابت، نزدیک تر می شود، فراهم ساختن شرایط بهره مندی از برکات تربت امام حسین علیه السلام و برطرف کردن موانع تأثیر آن نیز، موجب بهره وری بیشتری از برکات تربت آن امام است.
با توجه به احادیث می توان گفت : استشفا به تربت امام حسین علیه السلام یک مانع دارد و یک شرط و یک ادب. مانع استشفا، انگیزه های غیر الهی است، مانند علاقه به خوردن خاک. شرط استشفا داشتن، اعتقاد راسخ به این حقیقت است که تربت آن امام، به اذن خداوند متعال، در درمان بیماری، موثر است. ادب استشفا نیز عبارت است از خواندن دعاهای مأثور، هنگام بهره گیری از تربت امام حسین علیه السلام .