در مورد شرف الشمس بیشتر بدانید

در باور عامیانه، «شرف الشمس» نگین انگشتری زردرنگ است که بعضی‌ها به نیت گشایش در کار‌ها به دست می‌کنند. اما در واقع شرف الشمس سنگ نیست.

نبض ما– شرف یک اصطلاح نجومی است که برای قرار گرفتن ستاره ها در برخی از برج های فلکی و میزان سعادت و نحوست روزها از آن استفاده می شود. بسیاری از قدیم الایام تا کنون قرار گرفتن هر ستاره را در برج و درجه ای که شرف آن باشد، دارای نوعی از تأثیر دانسته و قرار گرفتن آن در درجه ای دیگر که هبوط آن باشد، را دارای تأثیر دیگری می دانند و گفته اند شرف الشمس هنگامى است که در درجه 19 حمل (فروردین) باشد.

مع الوصف برخی از محققین علم نجوم، معتقدند شرف الشمس به وقتی می گویند که شمس در 19 درجه برج حمل قرار بگیرد. و منظور از 19درجه قرارگیری شمس در برج حمل است نه اینکه منظور روز 19 فروردین باشد.

شرف الشمس سنگ است؟

شرف شمس در واقع سنگ نیست بلکه دعایی منسوب به امام علی (علیه السلام) است که آن را با آدابی خاص می‌نویسند و نقشی رمزگونه را پشت انگشتر عقیق زردرنگ حک می‌کنند.

حرز شرف الشمس چیست؟

نقش‌های رمز گونه‌ای که شرف ‏الشمس نامیده می‌‏شود در کتاب «جنه‏الوافیه» مشهور به «مصباح کفعمی» آمده است. کفعمی در حاشیه کتاب می‌‏نویسد: «در بعضی از کتاب‏های علمای شیعه دیدم که این شکل از امیرالمۆمنین (علیه السلام) نقل شده است. که وقتی عازم جهاد بود در بین راه که استراحت می‌کردند این شکل‌ها را بر روی سنگی حک کرد و فرمود: این رمز پیروزی ماست. به نظر می‌‏رسد بیان چنین نقلی محکم نیست؛ چون سند این روایت تا امیرالمومنین (علیه السلام) ذکر نشده است.» مرحوم شیخ بهایی هم همین شکل را در کتاب «سرّ المست‌تر» با اندکی تغییر آورده است.

حرز شرف شمس که روی نگین و یا عقیق حکاکی می‌شود، آداب خاصی دارد، شامل پنج اسم اعظم خداوند است که آن‌ها را کلمات مبارکه «الله؛ جمیل؛ رحمن؛ مومن؛ نور» گفته‌اند و به جای نقش از پنج حرف اول آن‌ها به صورت «ا.ج.ر.م.ن» می‌توان استفاده کرد. این نقش 13 حرف دارد 4 حرف از تورات 4 حرف از انجیل و 5 حرف از قرآن کریم است. تصویر جدول یا لوح شرف شمس هم در زیر آورده شده که خواص یکسانی را با نقش حرز دارد.

دعای شرف الشمس

بسم الله الرّحمن الرّحیم

اَللّهُم اِنّی اَسئَلُکَ بِالهاءِ مِنْ اِسمِکَ الْاَعظَم و بالثَلآثِ العِصّیِ و بالالَفِ المُقّوِم و بِالمِیمِ الطَمیس الاَبتَر و بالسِّلمِ و بالاَربَعَه الَتِی هی کالکَفِ بِلا مُعصَم و بِالهاءِ المَشقُوقَه و بالواوِ المُعظَّم صوره اِسمکَ الشَّریفِ الاَعظَم اَن تُصَلِیَ علی سَیِّدِنا مُحمَّدِ وَ آلِهِ بعدد حروف ماجری بِالقلم و اَن تَقضِی حاجَتِی.

آداب نوشتن و نگهداری شرف الشمس

در نوشتن حرز و دعای شرف الشمس آدابی بیان شده است که در صحت آن بحث می باشد. لیکن برای اطلاعات بیشتر در ادامه آورده شده است.

۱-هیچ خطی دوبار کشیده نشود

۲-سوراخ‌های ستاره و میم و‌ها و واو بسته نشود

۳-خطوط ابتدا و انتهای ستاره یگدیگر را قطع نکنند

۴-اندازه الف‌ها یکسان باشد

۵- واو آخر روی تمام نقش کشیده شود

۶- اگر روی کاغذ نوشته می‌شوند با گلاب و زعفران نوشته شوند

7- اگر از نگین استفاده می‌کنید سعی کنید هر سال در ساعت ذکر شده و با آداب کامل بوسیله یک سوزن روی نقش کنده شده را دوباره خراش دهید.

8- اگر روی کاغذ نوشتید آن را باز نکنید و به کسی نشان ندهید و در آخرین چهارشنبه سال به آب روان بسپارید.

ابهامات در مورد اصالت شرف الشمس

اولین کتابی که به ذکر حدیثی در این باره پرداخته است، طبق نقل مدافعین حرز شرف شمس، کتاب مصباح مرحوم کفعمی است. این کتاب بنا بر گفته برخی از محققین، مفاتیح الجنان آن زمان ها بوده است. اما همان طور که در بالا ذکر شد، سندی برای حدیث ذکر نگردید.

حتی در کتاب حلیۀ المتقین علامه مجلسی که درباره تمام حکاکی و نقوش نگین های انگشتر به نقل از معصومین علیهم السلام به شکل ماثور و با ذکر منبع از کتب معتبر حدیثی، نام برده است هیچ اسمی از شرف الشمس نیست.

نکته دیگری که از جنبه ای دیگر باید در نظر داشت این است که از منظر روایی و تاریخ حدیث، حداقل تا 7 قرن، از روایت منسوب به امیرالمومنین در باب شرف الشمس، در کتب حدیثی موجود شیعه، مطلبی وجود ندارد. و ابهام اصلی همین است تا قرن ها، این روایت کجا بوده و ناگهان پیدا شده است؟

کلام آخر

هرچند انتساب حرز شرف شمس، به اهل بیت محل تردید است، اما اگر اصل این موضوع مورد تایید باشد، شرف الشمس از علوم غریبه است، لکن در کتب حدیثی متقدمین اعم از روایی، ادعیه و اذکار، وجود ندارد. و البته کتابت و حکاکی لوح شرف الشمس، شرایط خاص می‌خواهد، نه اینکه هر مدعی‌ای ادعای کتابت آن را نماید و این‌گونه نیست که هر شخصی دکانی زده و یک ‌قلم و تخته و سنگ عقیق زرد دست حکّاک بدهد تا در 19 فروردین آن را برای مردم صف‌کشیده حک کنند.

از این رو، مومنین برای اطمینان بیشتر می توانند به حکاکی و نقوش سفارش شده و ماثور نقل شده از معصومین در کتب معتبر دعایی شیعه، مراجعه نمایند که در کتب ارزشمند «حلیۀ المتقین» علامه مجلسی، نقل گردیده است.

نبض ما– گردآوری