بی نظیرترین بزرگداشت جهان
اربعین امام حسین(ع) از گذشته، میان شیعیان و دوست داران امام حسین(ع) شناخته شده بوده است؛ سنتی که تا به امروز در عراق با قوت برپاست و هر ساله شاهدیم که میلیون ها نفر از دوست داران اهل بیت(ع)، از اطراف دنیا حریم حسینی گرد هم می آیند و به بزرگداشت امام خود می پردازند.
نبض ما- امیرحسین ورشوچی
باید بدانیم دلایل بزرگداشت سیدالشهداء(ع) این روز چیست و این بزرگداشت از چه سابقه ای برخودار است.
اربعین در تاریخ
در کتاب مصباح المتهجد که اثر شیخ طوسی است، در ذیل بخش مربوط به ماه «صفر» در مورد اربعین چنین می نویسد، روز بیستم صفر یعنی اربعین زمانی است که خانواده امام حسین(ع) یعنی کاروان اسرا، از شام به مدینه بازگشتند و روزی است که جابر بن عبدالله انصاری، صحابی رسول خدا(ص)، از مدینه به کربلا رسید تا به زیارت امام حسین(ع) بشتابد و مشهور است که وی نخستین کسی است که قبر آن حضرت را زیارت کرد. در این روز، زیارت امام حسین (ع) مستحب است و این زیارت، همان خواندن زیارت اربعین است.
علامت های مومن
هنگامی که روایات را در متون معتبر بررسی می کنیم ملاحظه می کنیم از زیارت اربعین سیدالشهدا(ع) در باب نشانه های مومن یاد شده است.
از امام حسن عسکری(ع) روایت شده است که حضرت فرمودند:
علامت های مؤمن پنج مورد است:اقامه ی پنجاه و یک رکعت نماز فریضه و نافله در شبانه روز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست کردن، جبین را در سجده بر خاک گذاشتن، در نماز بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن.
علامات المؤمنین خمس : صلاهُ الاحدی و الخمسین و زیارهُ الاربعین والتـَختم فی الیَمین و تـَعفیرُ الجـَبین و الجَهر ببسم الله الرحمن الرحیم.
روزی است که اسرای کربلا از شام به مدینه مراجعت کردند. دوم، روزی است که جابر بن عبدالله انصاری ، صحابی پیامبر خدا(ص ) از مدینه به کربلا وارد شد تا قبر حضرت اباعبدالله الحسین(ع ) را زیارت کند. شیخ مفید و علمای دیگر اشاره به روز اربعین کرده و چنین آورده اند که، این روزی است که حرم امام حسین(ع )، از شام به سوی مدینه مراجعت کردند. نیز روزی است که جابر بن عبدالله برای زیارت امام حسین (ع ) وارد کربلا شد.
امکان زیارت اسرا
شهید محمدعلی قاضی طباطبایی(ره) در مورد امکان زیارت خانواده و کاروان اسرا در اربعین به بیان نکاتی می پردازند و درباره این اشکال که امکان ندارد اسرا ظرف چهل روز از کربلا به کوفه و از آنجا به شام و سپس از شام به کربلا بازگشته باشند، هفده نمونه از مسافرت ها ومسیرها و زمان هایی که برای این راه در تاریخ آمده را به تفصیل نقل کرده است. دراین نمونه ها آمده که مسیر کوفه تا شام و به عکس، از یک هفته تا ده، دوازده روز طی می شده؛ بنابر این ، ممکن است که در چهل روز، چنین مسیر رفت و برگشتی طی شده باشد.
زیارتی با مضامین بلند
آنچه می ماند این است که زیارت امام حسین (ع) در نخستین اربعین، توسط جابر بن عبدالله انصاری صورت گرفته است و از آن پس ائمه اطهار(علیهم السلام) که از هر فرصتی برای رواج زیارت امام حسین (ع) بهره می گرفتند، آن روز را که نخستین زیارت در آن انجام شده ، به عنوان روزی که زیارت امام حسین(ع ) در آن استحباب زیادی برخودار است ، اعلام فرموده اند.
متن زیارت اربعین هم ازسوی حضرت صادق(ع) انشاء شده و دارای مضامینی عالی است، که سبب بهره بیشتر دل باختگان حضرت سید الشهدا(ع) از این زیارت می گردد.
گوشه از متن این زیارت نامه به این شرح است:
– السلامُ علی وَلیِّ الله و حبیبه
سلام بر ولی و حبیب ( دوست) خدا.
– السلامُ عـَلی خلیلِ اللهِ وَ نجیبه
سلام و درود بر خلیل و گزیده ی خدا
– السلامُ علی صَفیِّ اللهِ و ابن ِ صَفیّـه
درود بربرگزیده خدا و پسر انتخاب شده خدا
– السلامُ علی الحُسین ِ المظلوم الشهید
درود بر حسین مظلوم شهید
– السلامُ علی اسیرِ الکربات و قـَتیلِ العـَبرات
سلام بر کسی که اسیر و گرفتار بلایا و اندوه ها شد و کشته برای اشکها…
اربعین در برخی روایات یادآور مضامینی چون گریه چهل روزه آسمان و زمین و خورشید و ملائکه را بر امام حسین(ع) است، این تعابیر ماخوذ از کتاب گران سنگ کامل الزیارت ابن قولویه قمی است.