زیکا، بیماری ای بدون علائم و درمان
زیکا بیماری خطرناک و بدون درمان است که ویروس آن در سال ۱۹۴۷ در جنگل زیکا در اوگاندا شناسایی شد و مانند تب دنگی و تب زرد یک بیماری گرمسیری واگیردار است که از طریق پشه ها به انسان منتقل می شود.
گردآوری- نبض ما
زیکا نوعی بیماری ویژه مناطق استوایی است که به واسطه پشه ها از انسانی به انسان دیگر انتقال می یابند و باعث ایجاد نقایص مادرزادی و حتی مرگ در نوزادان برزیلی شده است.
انتشار این ویروس تا سال ۲۰۰۷ به آفریقا و آسیای جنوب شرقی محدود بود و چندان مورد توجه قرار نمی گرفت. این ویروس در سال ۲۰۰۷ در میکرونزی از جزایر اقیانوس آرام شیوع پیدا کرد. این ویروس تا سال ۲۰۱۴ فقط در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و جزایر اقیانوس آرام شیوع یافته بود. این ویروس در آن سال به جزیره ایستر و شیلی گسترش یافت. ویروس زیکا تا ماه مه ۲۰۱۵ به برزیل راه یافت. و در برزیل در سال ۲۰۱۵ بیش از ۸۴۰۰۰ مورد ابتلا به این ویروس ثبت شد.
راه های انتقال
همان طور که اشاره شد محققان بر این باورند که راه اصلی انتقال این بیماری نیش پشه ها ست. تغذیه پشه ها از خون بیماران، ویروس را به آنان منتقل می کنند. ویروس در پشه ها بیماری ایجاد نمی کند بلکه گزش افراد سالم به وسیله پشه ها ی ناقل ویروس، بیماری را به آنان منتقل می کند.
اما تنها راه برای آلوده شدن به این ویروس پشه ها نیستند و آنطور که برخی از پژوهش ها نشان می دهند از طریق روابط جنسی نیز امکان انتقال آن وجود دارد. زیکا همچنین از طریق خون نیز قابل انتقال است و مادری که به آن آلوده شده می تواند ویروس را در دوران بارداری هم به جنین خود انتقال دهد.
پراکندگی
این ویروس اکنون در آمریکای جنوبی به شدت شیوع یافته است. وزارت بهداشت کلمبیا اعلام کرد که ۲۰ هزار و ۲۹۷ مورد تأیید شده ابتلا به ویروس زیکا از جمله دو هزار و ۱۱۶ زن باردار در کلمبیا وجود دارد. برزیل با سه هزار و ۷۰۰ مورد کوچکی مغز (میکروسفالی) بدترین شرایط را بین کشورهایی دارد که ویروس زیکا در آنها شیوع پیدا کرده است. انتشار گسترده تر ویروس زیکا ممکن است به تغییرات اقلیمی مربوط باشد که باعث گسترش زیستگاه پشه های ناقل آن شده اند.
پشه ها علت اصلی شیوع زیکا
هایدی براون پروفسور اپیدمی لوژی در دانشگاه آریزونا توضیح داده است که دست کم سه فاکتور مختلف در شیوع این بیماری ها نقش دارند: نخست تعداد پشه ها ، تعداد پشه هایی که انسان های آلوده به ویروس را نیش می زنند و در نهایت تعداد پشه هایی که به اندازه کافی زنده می مانند و می توانند انسان را آلوده کنند.
او اضافه می کند: زنده ماندن این پشه ها به میزان زیادی به دما بستگی دارد. پشه ها بیشتر محیط های گرم و مرطوب را دوست دارند. با در نظر داشتن حرف های پروفسور براون مساله گرم شدن زمین اهمیتی ویژه پیدا می کند و در نهایت اینطور می توان نتیجه گرفت که تغییرات اقلیمی، الگوهای بارندگی و دمای کلی زمین باعث شده که این پشه ها در نواحی متفاوت زنده بمانند. به بیان دیگر، گرمایش زمین محدوده مناطق قابل سکونت برای این پشه ها را وسعت بخشیده است.
البته فاکتورهای دیگری هم هستند که می توانند این روند را سرعت ببخشند: برای نمونه مردمی که حالا بیش از هر زمان دیگری مسافرت می کنند و باعث می شوند که بیماری به مناطق تازه ای انتقال پیدا کند.
افزایش بیش از پیش جمعیت شهرها نیز یکی دیگر از این عوامل است که انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر را محتمل تر کرده و به پشه ها کمک می کند در کوتاه ترین زمان ممکن، گروه بزرگی از افراد را آلوده کنند.
علائم زیکا
فقط ۲۰ درصد از افراد، علائم آلوده شدن به این ویروس را نشان می دهند. به همین دلیل، بسیاری از موارد ابتلا به این ویروس تشخیص داده نمی شوند و در نتیجه دشوار می شود ابعاد واقعی آلودگی به آن را مشخص کرد بنا به گزارش « مرکز کنترل و پیشگیری بیماری » در آمریکا، رایج ترین علائم ابتلا به این ویروس تب، جوش های خارش دار، درد مفاصل، و التهاب چشم ها است.
پایان وضعیت اضطراری در جهان
در نوامبر سال ۲۰۱۶ سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که وضعیت اضطراری ناشی از خطر انتشار ویروس زیکا پایان یافته است. اما همچنان تهدیدی قابل توجه و ماندگار برای بشر می ماند و این سازمان اکنون رویکردی درازمدت برای مقابله با این ویروس در پیش خواهد گرفت.