فواید و مضرات روغن کانولا
روغن کانولا فاقد کلسترول بوده و نسبت به تمامی روغن‌های خوراکی در جهان کم‌ترین چربی اشباع را دارد. رویشگاه اصلی گیاه کلزا (کانولا)، کشور کانادا بوده و این کشور تولیدکننده اصلی روغن کانولا در جهان است. بیشترین روغن مصرفی مردم کانادا و ژاپن، کانولا است.
گیاه کانولا چیست؟
کانولا نوعی غلات است با گیاهی به ارتفاع ۳ تا ۵ فوت است که تخمدان را تولید می کند که در آن دانه های کلزا تولید شده که در اثر تحت فشار قرار دادن دانه ها، روغن کانولا گرفته می شود. دانه ی کلزا دارای ۴۵ درصد روغن است.
روغن کانولا چیست؟
نام کانولا (canola) بر گرفته از واژگان زیر است:
- Canadian
- Oilseed
- Low
- Acid
کانادا و امریکا و اتحادیه اروپا تهیه کننده های اصلی کلزا هستند. در کل روغن خوراکی گرفته شده از دانه های گیاه کلزا با نام های مختلفی نظیر روغن کانولا، روغن کلزا با اسید اروسیک پایین، روغن کانولا و … شناخته می شود. روغن کانولا برگرفته از تحت فشار قرار دادن دانه های کانولا و کلزاست که هر دو نوع دانه متعلق به یک خانواده مشخص با نام طبقه ی براسیکا شناخته می شود.
فواید و مضرات روغن کانولا
روغن کانولا کاربرد های بسیاری در صنعت به عنوان مثال شمع، صابون، رژلب، روان کننده ها، جوهر، سوخت های زیست محیطی و حتی در حشره کش ها دارد. اما زمانی که قدرنمندان روغن کلزا را بصورت ژنتیکی توانستند دستکاری کنند آن ها این روغن را به عنوان محصولی خوراکی روانه ی بازار کردند.
این روغن دارای فواید بسیاری همانند اسید های چرب مفید ، امگا۳ و چربی اشباع شده ای پایینی است. اما در وضعیت کنونی هیدرولیز و دستکاری شده است بطوریکه می تواند تاثیرات مخربی بر روی سلامتی بگذارد.
دو مسئله ی مهمی که باید بررسی شود را تیتر وار قرار داده ایم:
- بیش از ۹۰ درصد روغن کانولا دستکاری ژنتیکی شده است.
- روغن کانولا روغنی پالایش شده است که اغلب بخشی از آن هیدروژنی شده تا پایداری آن افزایش یابد که این کار موجب ایجاد تاثیرات منفی بر روی سلامتی انسان می شود.
تا به حال تحقیقات قابل اعتماد و بلند مدتی بر روی روغن کانولا GMO (Genetically Modified Organism) نشده است اما گزارش ها حاکی از آن است که تاثیرات زیادی بر روی کلیه، کبد و اعصاب می گذارد و این مسائل نیز در ارتباط با تاثیرات سؤ روغن های دیگر نظیر ذرت و سویا مشهود است.
حال صرفا در مراحل روغن گیری صنعتی به علت اینکه از یک حلال سمی به نام هگزان (Hexane) برای استخراج کردن روغن از دانه ها به کار برده می شود، بعضی اوقات مقداری از این حلال سمی در روغن های مخصوص پخت و پز دیده شده است. در نظر داشته باشید که تحت فشار سرد، روغن کانولا فرآیند طبیعی مشابهی را طی نمی کند و در نتیجه خیلی از چربی های اکسید شده و یا ترانس را ندارد.
ترکیب اسید های چرب روغن کانولا به شکل زیر است:
- اشباع شده ۷ %
- اشباع شده ی خاص (Monounsaturated کمک کننده برای کاهش کلسترول) ۶۳ %
- امگا ۶ و امگا۳ (به نسبت ۲ به ۱) ۲۸ %
خواص روغن کانولا برای قلب
یادتان باشد که جایگزین کردن روغن کانولا به جای سایر روغن ها سبب افزایش دریافت اسید چرب امگا-۳ به نام اسید آلفالینولئیک (مفید) می شود. بررسی ها نشان می دهد که این چربی مفید با تاثیرات سودمند زیر، از قلب محافظت می کند:
- تنظیم ضربان قلب
- کاهش التهاب
- کاهش لخته های خونی
همچنین مشخص شده است که مصرف منظم این روغن، با کاهش شیوع مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی ارتباط مستقیم دارد.
مقایسه ی روغن کانولا با روغن زیتون
روغن زیتون و کانولا هر دو به عنوان روغن های که برای سلامتی قلب مفید هستند روانه بازار شده اند. حال این دو نوع روغن دارای فرآیند تولید متفاوتی هستند. روغن زیتون که از تحت فشار قرار دادن دانه ی رسیده ی زیتون گرفته می شود و معمولا تحت دمای سرد است و روغن کانولا تحت دمای بسیار بالا و فرایند پالایش مکانیکی و دخیل بودن مواد شیمیای نظیر هگزان است که به تنهایی این دمای بالا تاثیر منفی بر روی امگا ۳ گذاشته و بطوریکه منجر به تولید چربی های ترانس و اشباع شده می شود.
چه روغنی برای چه کاری؟
روغن ها ویژگی های ظاهری متفاوتی از لحاظ طمع ، بو ، رنگ و … دارند و انواع مختلفی دارند که معمولا از دانه ی گیاهان تحت فرآیند های خاص استخراج می شوند ، که می توان به روغن آفتاب گردان، کانولا، زیتون و … اشاره کرد. هر روغن نقطه ی دود های (Smoke Point) متفاوتی دارند.
برای سرخ کردن و پخت پز های که به درجه حرارت بالای نیاز است، بهتر است از روغن آفتابگردان به دلیل نقطه دود بالا استفاده کرد. به هیچ وجه از روغن زیتون برای سرخ کردن و مواردی شبیه به این نباید استفاده کرد. حال بهتر است در صورت امکان روغن هایی که تحت فشار سرد گرفته شده را انتخاب نمود که طبیعی بوده و عاری از معایب نوع تجاری و بازاری آن است.
روغن کانولا در ایران
کشت کلزا از سال ۷۸ در ایران آغاز شده است و تقریبا در تمام استان‌های کشور برنامه‌ریزی برای توسعه کشت کلزا انجام شده است. این کار دو دلیل عمده دارد:
اول آن که کشت کلزا یا کانولا در حد فاصل دو کشت برنج صورت می‌گیرد و بدین ترتیب می‌تواند درآمد اضافی برای زارع به همراه آورد و دوم آن که برخلاف دیگر دانه‌های روغنی کشت آن پاییزه است و می‌تواند در تناوب کشت با گندم یا ذرت قرار بگیرد و بدین ترتیب افزایش عملکردی حدود ۳۷ درصد برای گندم و حدود ۱۵ درصد برای ذرت ایجاد می‌کند.
منابع:
مترجم: محمدمهدی مغازه ای
بالاخره باتوجه به این متن، این روغن کانولا که سم خردل وهگزان داره وبعضی منابع هم که گفتن کاملا صنعتیه نه خوراکی .پس بهتره اونو مصرف نکنیم ! درسته؟
خیلی نامفهوم بود اصلا نفهمیدیم که بالاخره خوبه یابد.حالاشما اینقدر از روغن افتابگردون تعریف کردین این روغن هم خالص نیست معمولا کانولا هم قاطی میکنن.تنهاروغن مناسب به نظرمن روغن زیتون خالص می باشد