چطور در میدان همدلی پیروز شوید؟

گاهی لازم است در روابط زناشویی و یا ارتباط با دیگران خود را ارزیابی کنیم و به تغییر رفتار های خود بیاندیشیم تا بتوانیم پلی جدید به بهتر شدن روابط اجتماعی و زناشویی داشته باشیم. در اینجا نگاهی مختصر به چند راهکار ساده و موثر برای تقویت همدلی کردن و ارتباط با دیگران می پردازیم.

نبض ما_گردآوری: سید محمد موسوی جلال

۱- شنوده خوب بودن

یکی از عوامل موثر در درک و همدلی کردن با دیگران خوب گوش دادن به آن ها است. زمانی که طرف مقابل، با هیجان از احساسات خود حرف می زند و ما می توانیم به شیوه ی همدلانه ای به حرف های او گوش دهیم به او می فهمانیم که پیامش را دریافت کرده ایم و این احساس خوشایند را به او انتقال می دهیم که توسط ما درک شده است. بنابر این باید به سخنان طرف مقابل کاملا گوش داده و در او این اطمینان را ایجاد کنیم که سعی داریم مثل او به مشکلش نگاه کنیم.

برای این که شنونده ی فعالی باشید لازم است این نکات را رعایت کنید:

• وقتی طرف مقابل می خواهد حرف بزند هر کار دیگری که در حال انجام آن هستید را متوقف کنید و فقط به حرف های او متمرکز شوید و به چشم های او نگاه کنید. حتی گاهی می توانیر با گرفتن دست او در انتقال احساساتش به وجود خود پلی ایجاد کنید.
• سکوت مطلق در هنگام صحبت دیگران، آن ها را به این فکر می اندازد که شاید فکرتان جای دیگری باشد. بنا براین برای درک بهتر افکار گوینده بدون این که حرف او را قطع کنید گاهی سوالاتی در مورد موضوعی که بیان می کند از او بپرسید. با این کار این احساس را به او می دهید که کلامش برای شما مهم است ومی خواهید به درستی او را درک کنید.
• هر از گاهی در میان صحبت هایش خلاصه و برداشتی را که از حرف های او داشته اید انعکاس دهید تا هم او متوجه شود فعالانه در حال دنبال کردن حرف هایش هستید و هم خودتان اطمینان یابید که برداشت درستی از صحبت های او کرده اید یا نه.

۲- بیان احساس

برای این که بتوانیم در دیگران این احساس را ایجاد کنیم که احساس آن ها را درک می کنیم، باید هیجاناتی را که در اثر شنیذن حرف های او به ما دست می دهد برایش بیان کنیم. البته اگر حالات چهره ی ما هم به تناسب حرف های گوینده تغییر کند توانسته ایم همدلی خود را با احساسات او در زبان بدنمان نشان دهیم.

۳-خود آگاهی و خودشناسی بیشتر

در همدلی کردن باید بتوانیم احساسات و شرایط دیگران را درک کنیم. زمانی که ما نسبت به افکار و احساسات خودمان آگاهی مطلوبی نداشته باشیم، قادر به درک دیگران نخواهیم بود. تا خود را همانگونه که هستیم نپذیریم، دیگران را نیز بدون قید و شرط نخواهیم پذیرفت تا با خودمان همدلی نکنیم توانایی همدلی کردن با دیگران را نخواهیم یافت.

۴-صادق بودن

همدلی کردن با دیگران ودرک آنها مهارتی است که به تمرین دارد . اما یادمان باشد که هرگز تظاهر به هم دلی نکنیم. نقش بازی کردن یا استفاده ی ابزاری از همدلی برای نیل به هدف های خود ، اعتماد دیگران را سلب می کند. از همدلی کردن برای کنترل عاطفی دیگران استفاده نکنیم.

۵- توجه و درک زبان بدن

در همدلی کردن توجه به حرف هایی که طرف مقابل می زند، فقط یک بخش ماجرا است.مهمتر از آن حالت های چهره ، حرکات بدن ونشانه هایی هست که افراد در زبان بدن خود بروز می دهند برای همدلی کردن و درک دیگران لازم است نسبت به این نشانه ها نیز هوشیار باشیم.

۶- احترام گذاردن

برای این که قابلیت و انعطاف لازم برای درک دیگران در ما وجود داشته باشد، باید این باور را داشته باشیم که همه انسان ها موجودات ارزشمندی هستند و این حق را دارند که افکار و احساساتی متفاوت از ما و ارزش های ما داشته باشند. اگر چنین باوری را در خود تقویت کنیم که دیگران قرار نیست عین ما باشند، هم راحت تر می توانیم این تفاوت ها را بپذیریم و هم افکار و احساسات دیگران برای ما قابل درک و شایسته ی احترام می شود.

۷- پایداری در همدلی کردن

در ابتدای شروع همدلی کردن ، ممکن است کمی مقاومت در طرف مقابل وجود داشته باشد. به ویژه اگر بخواهیم این مهارت را در حوزه روابطی ترمیم کنیم که قبلا در آن با طرف مقابل درگیری های زیادی داشته ایم، در چنین مواردی خاطرات منفی گذشته، تا حدودی بر خوش بینی طرف مقابل نسبت به ما اثر گذاشته، بنابراین برای جلب اعتماد مجدد او و نشان دادن تغییر رویه مان باید ثابت قدم باشیم و زود دل سرد نشویم.

۸- موانع همدلی کردن

فقط زمانی می توانیم دیگران را درک کنیم که دست از تظاهر به بهتر بودن برداریم. برای این که دیگران را درک کنیم، لازم نیست به آن ها راه حل ارائه دهیم. لازم نیست اعمال آن ها را مورد قضاوت قرار دهیم و آن ها را نصیحت کنیم. انتقاد از دیگران و سرزنش آن ها، در زمانی که نیازمند همدلی کردن و درک ما هستند، ضربه بزرگی به روابط ما وارد می کند.

همچنین باید توجه داشته باشیم که برای نشان دادن درک خود از وضعیت دیگران، لازم نیست در بزرگی مشکل آن ها اغراق کنیم. یا بر عکس مسئله آن ها را کوچک یا بی اهمیت جلوه دهیم. کسی که ما را برای همدلی کردن برگزیده، فقط می خواهد از طرف ما پذیرفته و درک شود. بنابراین بهتر است به جای هرگونه قضاوتی، از خود بپرسیم اگر من چنین وضعیتی را تجربه می کردم چه احساسی داشتم؟

بدانیم که پذیرش بی قید و شرط دیگران و تلاش در جهت درک شرایط آن ها و مقاومت در برابر این وسوسه که بخواهیم دیگران را به شکل دلخواهمان تغییر دهیم، گامی موثر در ایجاد آرامش دو جانبه در رابطه ما با دیگران خواهد بود و احساس امنیت را به روابط ما باز خواهد گرداند.