تنظیم عادت ماهانه با گزنه

گزنه گیاهی است علفی و چند ساله که ساقه آن چهار گوش است و به طور قائم تا ارتفاع یک متر بالا می رود.

گردآوری- نبض ما

گیاه گزنه در خرابه ها، باغ ها و نقاط مرطوب که چهارپایان از آن عبور می کنند به حالت خودرو می روید ریشه این گیاه خزنده بوده و در ناحیه ای که سبز می شود کم کم تمام منطقه را فرا می گیرد.

ساقه گیاه گزنه را پرزها و تارهای مخروطی شکل پوشانده که در صورت لمس کردن آن، به دست می چسبد و پوست را می گزد که تولید خارش و سوزش می کند و شاید به همین دلیل آن را گیاه گزنه نامیده اند. تخم آن نرم، ریز و تیره رنگ و مانند تخم کتان است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ های تازه، ریشه، شیره و دانه آن است و طبع آن گرم و خشک است.

فواید و موارد مصرف گیاه گزنه

این گیاه حاوی ماده ای به نام سکرتین است که بهترین عامل جهت تحریک و به کارانداختن غدد ترشحی هاضمه در معده، روده، کبد، لوزالمعده وکیسه صفرا است. خاصیت مهم دیگر آن کمک ساختن به ساخته شدن گلبول های سرخ و در نتیجه تنفس مناسب سلول های بدن است.

از نظر طبی این گیاه خواص عجیبی دارد و به خصوص کسانی که از رماتیسم، نقرس و سنگ کلیه ناراحتند باید به آن توجه کنند. ضد اسهال است به ویژه در اسهال های خطرناک که در هنگام شیوع وبا پیدا می شود به کار می رود.

گیاه گزنه مقوی است و به مادران شیرده جهت زیاد شدن شیر کمک می کند و عادت ماهانه زنان را تنظیم می نماید و یا چنان تأثیری دارد که اگر قاعدگی به طور غیر طبیعی قطع شود، مجددا آن را برقرارمی کند.

برگ گیاه گزنه خاصیت ادرار آوری دارد و ادرار را زیاد می‌کند همچنین برای درمان بیماری قند و کاهش فشار خون نیز مفید است. همچنین غرغره دهان با فرآورده دارویی این گیاه جهت ضدعفونی کردن دهان، رفع ورم و جراحات لثه و مداوای آنژین مورد استفاده قرار می گیرد.

در مصرف خارجی به عنوان ضد شوره سر و موهای چرب به کار می رود. به علاوه لوسیون و کمپرس های گیاه گزنه در مراقبت های زیبایی مانند تمیزکردن پوست، از بین بردن آکنه، اگزما و جلوگیری از ریزش موی سر به کارمی رود.

پراکنش جغرافیایی

در ایران در ییلاقات اطراف تهران، شمیرانات، دامنه های البرز، کندوان، پل زنگوله،  و در مناطق شمالی در گیلان در هرزویل، رودبار، آستارا، بندرگز و در آذربایجان در دامنه های سهند، زنقاب، دیلمان و ارسباران به طور خودرو دیده می شود.

عوارض جانبی

با وجود خواص دارویی که این گیاه دارد، بعضا عوارض جانبی هم از آن مشاهده شده است که اثرات مورد انتظار را کمرنگ می کند. لذا با وجود اثرات مثبت زیادی که در استفاده از این گیاه گزارش شده است، توصیه می شود پیش از مصرف حتما با پزشک و یا متخصص طب سنتی مشورت صورت گیرد.

از جمله این عوارض جانبی می توان به دل درد، عرق کردن، کهیر و خارش (معمولا در هنگام استفاده موضعی) و یا بعضا حتی اسهال و حبس مایعات در بدن اشاره کرد.

بر روی این گیاه کرک هایی وجود دارد که در صورت تماس با دست ایجاد خارش می کند. خشک کردن و یا پختن باعث از بین رفتن این کرک ها می شود.

برخی مطالعات نشان می دهند که این گیاه می تواند باعث افزایش قند خون شده و احتمالا با داروهای کنترل کننده دیابت تداخل دارد. از سویی دیگر مدارکی دال بر کاهش قند خون توسط این گیاه نیز وجود دارد. بنابراین، افراد مبتلا به دیابت نباید بدون مشورت با پزشک این گیاه را استفاده کنند.

از این جهت که گیاه گزنه ادرارآور است، افراد مبتلا به مشکلات کلیوی نباید بدون مشورت با پزشک از این گیاه مصرف کنند. این گیاه در لخته شدن خون تاثیر می گذارد و می تواند با داروهای تنگ کننده عروق تداخل داشته باشد.

گیاه گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممکن است برای روده ها و کلیه ها مضر باشد بنابراین بهتر است با صمغ عربی و کتیرا خورده شود. همچنین زنان باردار و کودکان باید از مصرف آن خودداری کنند.

منابع:

بیوطب، تبیان، اکاایران