زمانی که بدن به خودش حمله می کند

بیماری لوپوس منتشر یا لوپوس اریتماتوس سیستمیک که در پزشکی با علامت اختصاری SLE معرفی می شود، گونه ای از انواع بیماریهای خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن، علیه ارگان ها و بافت های پیوندی خودی عمل کرده و به آن ها آسیب می رساند.

گردآوری – نبض ما

بیماری لوپوس یکی از انواع بیماری خود ایمنی است و زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن بیمار شروع به حمله بافت ها و اندام های بدن خود فرد می کند. این حملات باعث التهاب، ورم و آسیب دیدن نقاط مختلف بدن همچون مفاصل، پوست، کلیه ها، خون، قلب و ریه می شود.

علت دقیق بیماری لوپوس سیستمیک اریتماتوز شناخته نشده است، چیزی که مشخص است این است که در این بیماری (‪ (SLEقابلیت سیستم ایمنی بدن برای افتراق عوامل بیگانه و خارجی از بافتهای خودی از بین می رود. سیستم ایمنی دچار اشتباه می شود و بر ضد سلول های سالم خودی عمل می کند و همانند یک عامل بیگانه، عوامل خودی رانابود می کند. نتیجه این عملکرد بدن ایجاد یک سری واکنش های خود ایمنی است که باعث ایجاد التهاب دراندامهایی مانند مفاصل، کلیه ها، پوست و … می شود. التهاب در بافت بدن با ‪ ۴علامت مشخص قرمزی، تورم و گاهی اوقات با دردناک بودن در لمس نمایان می شود. ثابت شده است که عواملی همچون سطوح هورمونی درهنگام بلوغ و علل محیطی مانند مواجهه با نور خورشید، برخی علل ویروسی و داروهای خاص موجب تحریک آغاز بیماری می شوند.

لوپوس یک بیماری مسری نیست و مانند عفونتها نمی تواند از یک فرد به فرد دیگری انتقال یابد. بیماری لوپوس اریتماتوی منتشر در همه سنین و هردو جنس بروز می کند ولی 30 درصد آن در خانم های بین سنین 50 تا 90 سال رخ می دهد.

بیماری زایی

۹۰٪ از کل مبتلایان را زنان تشکیل میدهند – اکثراً بین ۱۵ تا ۴۵ سالگی مبتلا می شوند.

۷۰٪ بیماران لوپوس منتشر است. در ۵۰٪ بیماران یک عضو اصلی شان درگیر است.

لوپوس پوستی تقریباً ۱۰٪ همه انواع بیماران لوپوس است.

۲۰٪ ژنتیک در خانواده درجه یک موثر است.

فقط در ۵٪ از پدر و مادری که مبتلا به لوپوس هستند، کودکان مبتلا به لوپوس به دنیا می آورند.

در سیاه پوستان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از بقیه افراد است.

علائم بیماری لوپوس

افراد مبتلا به بیماری لوپوس علایمی دقیقا مشابه همدیگر را نشان نمی دهند. این علایم و نشانه ها گاهی بسرعت آمده، گاهی آرام آرام ظاهر شده، در شدت های مختلف خود را نشان داده و همچنین می توانند دائمی و یا موقتی باشند.

اکثر افراد مبتلا به بیماری لوپوس مبتلا به مشکل مشخصی که آن را شعله ور شدن می نامند شده و بعد از مدتی این مشکل برطرف شده و بهبود می یابد و ممکن است دوباره این چرخه تکرار شود.

علایم و نشانه هایی که افراد در هنگام ابتلا به لوپوس حس می کنند، بسته به قسمتی از بدن که درگیر بیماری است، متفاوت می باشد. با این حال، علایم معمول بیماری لوپوس شامل:

• خستگی و تب
• درد مفصل، خشکی و ورم
• جوش ها و نواحی ملتهب شبیه پروانه برروی صورت
• ضایعات پوستی که با قرار گرفت در برابر آفتاب بدتر می شوند
• سفید شدن و یا آبی شدن انگشتان در سرما و یا مواقع استرس زا
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• خشکی چشم ها
• سردرد، گیجی و از دست دادن حافظه

علل بروز بیماری لوپوس

به نظر می رسد که لوپوس در نتیجه ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی رخ می دهد. بنظر می رسد که افرادیکه استعداد ارثی این بیماری را در خود دارند با قرار گرفتن دربرابر عوامل خاص در محیط مبتلا به بیماری لوپوس می شوند. با این حال دلیل ابتلا به لوپوس در اکثر موارد ناشناخته می باشد.

بعضی از محرک های بلقوه ی ابتلا به این بیماری قرار گرفتن در برابر نور خورشید، سیگار کشیدن، استرس شدید و مصرف داروهایی خاص همچون داروهای ضد سرع، داروهای فشارخون و همچنین بعضی از انواع آنتی بیوتیک ها باشند. افرادی که به دلیل مصرف دارو به این بیماری مبتلا شده اند معمولا با قطع مصرف دارو بیماریشان بهبود می یابد.

پژوهش گران حدس می زنند که عامل بروز این بیماری احتمالأ نوعی ویروس یا پرتو فرابنفش است. علاوه بر فرضیه فوق، نتایج حاصله از آزمایش های دیگر، حاکی از این است که عامل ژنتیکی نیز در این بیماری مؤثر است

درمان بیماری لوپوس

خصوصیت این بیماری دوره های فروکش و عود علایم است که طول عمر مورد انتظار را کاهش می دهد ولی علایم آن برای سالها قابل تسکین یا کنترل است.

حساسیت به نور خورشید در برخی بیماران ممکن است بروز کند که در این صورت از مواجهه با نور خورشید باید خودداری کنند و یااینکه از کلاه، عینک آفتابی، ترکیبات ضد آفتاب و لباسهای آستین بلند برای حفاظت از پوست در برابر نور آفتاب استفاده کنند.

درمان بیماری لوپوس بسته به نوع علایم و نشانه های بروز کرده متفاوت است. مشخص کردن اینکه شما بدرمان خاصی احتیاج داشته یا نه و نوع آن درمان نیاز به بررسی پزشک دارد. داروهایی که عموما برای درمان این بیماری استفاده می شوند شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای ضد مالاریا، کورتیکواستروئیدها و داروهای سرکوب کننده ایمنی می باشند.

مصرف و عدم مصرف این داروها، میزان و نوعشان و نحوه مصرف آنها همه باید با دستور پزشک باشد.

همچنین در صورت ابتلا به بیماری لوپوس با تغییراتی در سبک زندگی و رعایت مواردی می شود تاحدودی جلوی شعله ور شدن های بیماری را گرفته و راحت تر با بیماری زندگی نمود. این عوامل شامل:

• استراحت کافی
• محافظت از پوست در برابر آفتاب
• ورزش منظم
• ترک سیگار
• رژیم غذایی سالم