وقتی فرزندتان بوی سیگار می دهد

وقتی سیگار در جیب فرزندتان پیدا می کنید و یا متوجه بوی سیگار از دهان او می شوید، آن چنان ترسی به جانتان می افتد و آنقدر حالتان گرفته می شود که بدترین عاقبت ها جلوی چشمتان جان می گیرند.

آیا می دانید علل گرایش او به سیگار چیست؟  تصمیم می گیرید کاری بکنید اما آیا می دانید درست ترین برخوردها در برابر سیگار کشیدن فرزندتان چیست؟

علل گرایش به مصرف سیگار

علل گرایش به مصرف سیگاردرنوجوانان در ادامه آمده است.

1- دلایل فردی

اعتماد به نفس پایین، روحیه سرکشی،کاهش ارتباط با اطرافیان، اطلاعات ناکافی و نادرست از آثار مصرف دخانیات، داشتن نگرش مثبت به دخانیات (به ویژه بین دختران)، داشتن نگرش مثبت و احساس بی تفاوتی نسبت به دخانیات (به ویژه بین پسران)، احساس بزرگ نشان دادن خود، نداشتن توانایی مقابله با فشار دوستان از علل گرایش به مصرف سیگار می‌باشند.

گروه هم سالان: داشتن دوستان و هم کلاسی های سیگاری، فرد را مستعد سیگاری شدن می‌کند. برای پیشگیری از سیگاری شدن فرزندان باید دوستان مناسب داشته باشند.

علل خانوادگی: سیگاری بودن والدین، کاهش ارتباط با والدین، فرق گذاشتن والدین بین فرزندان (به خصوص دختران)، سخت گیری بیش از حد والدین (به ویژه در پسران) موجب تمایل نوجوان دبیرستانی به مصرف سیگار می شود.

برخورد نامناسب والدین در برابر فرزندانی که به سیگار تمایل پیدا می کنند، موجب ایجاد چرخه معیوبی می شود که در آن مصرف سیگار، برخورد نامناسب و مصرف مجدد سیگار مکرراً به دنبال هم تکرار می‌شوند.

مدرسه: غیبت غیر موجه،کاهش نمرات تحصیلی و برخورد نامناسب اولیای مدارس با دانش آموزان دبیرستانی آنها را در معرض مصرف دخانیات قرار می‌دهد.

2- محیطی و اجتماعی

در دسترس بودن سیگار، تبلیغات شرکت های دخانیات، فروش دخانیات به دانش آموزان دبیرستانی، قیمت پایین آن، وضعیت اقتصادی- اجتماعی پایین که خود موجب دسترسی بیشتر افراد به سیگار می شود در افزایش مصرف دخانیات مؤثر هستند.

ترفندهای تبلیغاتی و آگهی های بازرگانی در گسترش استعمال دخانیات تأثیر به سزایی دارد و شرکت های چند ملیتی با استفاده از تبلیغات متنوع مستقیم و غیرمستقیم و صرف هزینه های سنگین توانسته اند فروش مواد دخانی را به چند برابر افزایش دهند.

مطالب مرتبط: عوارض بلوغ زودرس چیست؟

3- بلوغ

فرآیند بلوغ، صفاتی در دانش آموزان دبیرستانی ظاهر می نماید که بر تصمیم گیری صحیح آنان در رابطه با مصرف دخانیات تأثیر منفی می گذارد.

برخی از خصوصیات دوران بلوغ که در گرایش دانش آموزان دبیرستانی به مصرف سیگار مؤثرند.

4- فرآیند جدایی

دانش آموزان دبیرستانی به غلط استفاده از دخانیات را نشان ویژه ای برای نمایش آزادی خویش می دانند به خصوص وقتی که رفتارشان توسط دیگران تحسین شود.

5- حال نگری

دانش آموزان دبیرستانی چون حال نگر هستند، آثار دراز مدت سیگار بر سلامت را نوعی خیال بافی می دانند؛

6- تأثیر پذیری از گروه هم سالان

تأثیر گروه هم سالان در دوران نوجوانی به حداکثر می رسد و هم سالان نقش مهمی در تصمیمات دانش آموزان  دبیرستانی در خصوص چگونگی قبول این عادت دارند.

مطالب مرتبط: چگونه خود کم بینی را کمرنگ کنیم؟

7- ستایش خود و خود پسند

این احساس به گونه ای است که دانش آموزان دبیرستانی را به سمت اغراق و مبالغه در اهمیت دهی به خود وا می دارد و آنها را به شدت نگران ظاهر و برداشتی که دیگران از آنها دارند، می سازد.

دانش آموزان دبیرستانی در این وضعیت بیشتر جذب تبلیغاتت سیگار برای افزایش زیبایی، هوش و جذبه جنسی خود می شوند.

8- احساس آسیب ناپذیری

احساس آسیب پذیری دانش آموزان دبیرستانی در برابر عواقب منفی استعمال دخانیات در اوایل نوجوانی به سرعت کاهش می یابد. لذا با وجود باور عوارض جسمانی استعمال سیگار، سیگار می کشند؛

9- کسب مهارت های بزرگسالان

بسیاری از دانش آموزان دبیرستانی سیگاری در خانه هایی زندگی می کنند که والدین شان سیگار می کشند. اگر پدر و مادر نوجوان سیگاری باشند، احتمال این که او نیز سیگاری شود بیشتر می شود و اگر یک خواهر یا برادر سیگاری نیز داشته باشد، اینن احتمال ۴ برابر می شود.

مطالب مرتبط: راه های پیشگیری از سیگاری شدن جوانان

بهترین برخورد با نوجوان سیگاری

آیا می دانید درست ترین برخوردها در برابر سیگار کشیدن فرزندتان چیست؟

برای اینکه به این هدف برسید چند راهکار را به شما پیشنهاد می کنم:

– عشق ورزیدن در برابر سیگار کشیدن او

کم محلی کردن، شرط و شروط گذاشتن برای دوست داشتن او و تهدید کردن کاری از پیش نمی برد. فوق فوقش این است که فرزند شما لجباز و خانه گریز هم می شود. پس در قدم اول محبت تان را نسبت به او زنده نگه دارید.

– رابطه تان را تقویت کنید

تضعیف کردن رشته ی رابطه، دم دستی ترین راه ممکن است آن هم نه برای کمک به فرزندتان بلکه در واقع برای فراری دادن خودتان از مسؤلیت بزرگی که سر راهتان قرار گرفته است. به جای آن به دنبال تقویت رابطه با فرزندتان باشید. برای این کار به نقاط قوت او (هر چند کوچک ) توجه نشان بدهید و نشان بدهید که به خاطر این ویژگی ها چقدر به او افتخار می کنید.

– با  او در مورد سیگار کشیدن صحبت کنید

ممکن است با خودتان فکر کنید که بهتر است به روی فرزندتان نیاورید که می دانید او سیگار می کشد، احتمالاً چون فکر می کنید که اگر این کار را بکنید ممکن است روی او باز بشود و در خانه جلوی شما هم سیگار بکشد.

در اینجا این سؤال مطرح می شود که هدف شما چیست؟ آیا صرفاً می خواهید او جلوی چشمان شما سیگار نکشد و یا می خواهید به طور کل سیگار نکشد؟

اگر هدفتان این است که او در خانه سیگار نکشد می توانید خودتان را به آن راه بزنید البته این کار به دلیل این که احساس بی تفاوتی شما نسبت به فرزندتان را برای او به همراه دارد بعید است که در بلند مدت جواب بدهد و دیر یا زود او را در خانه هم سیگار به دست خواهید دید. اما اگر هدفتان حل مشکل او است با او صحبت کنید.

منظور از صحبت نصیحت، سرزنش یا تمسخر نیست بلکه این است که بنشینید و با مهربانی به او بگویید که از این وضع ناراحت هستید و دلتان می خواهد درباره آن کمی با هم صحبت کنید.

سعی کنید بیشتر به او گوش کنید و دلایلش را بشنوید. منصف باشید، او را قضاوت نکنید و در حین صحبت ها حمایتتان را به او نشان بدهید.

– او را وارد علایقش کنید

فرزندتان را در زمینه هایی که واقعاً استعداد و علاقه دارد وارد کنید. با این کار هم باعث می شوید که گروه دوستان او تغییر کند و گروهی سالم تر جایگزین گروه قبلی بشود، هم هدف و جهتی را به زندگی او تزریق می کنید و باعث احساس هویت و افزایش احساس عزت نفس او می شوید و هم از بیکاری به خصوص در اوقات فراغت که منشأ مشکلات بعدی است پیشگیری می کنید.

– رابطه تان را با مدرسه او تقویت کنید

مدرسه و معلمین به چند دلیل منبع مهمی برای کمک به شما هستند: اول اینکه تقریباً در نیمی از روز فرزند شما را در اختیار دارند. دوم اینکه با مشکلات نوجوانان آشنایی بیشتری دارند و تجربه زیادی هم دارند.

سوم اینکه هدفشان با شما یکی است و چهارم اینکه اگر والدین را مشتاق ببینند می توانند کلاس های آموزشی مفیدی را در این زمینه ها برای شما ترتیب بدهند. پس بدون معطلی به مدرسه فرزندتان بروید و از آنها کمک بخواهید.

– مچ گیری نکنید

این که شما باید روی رفتارهای فرزندتان نظارت داشته باشید، جای هیچ اما و اگری ندارد ولی مهم است که بدانید چطور باید این کار را انجام بدهید. تعقیب کردن، کنترل مستقیم، کارآگاه بازی درآوردن، دور ریختن سیگاری که او در جیبش یا جای دیگری گذاشته و به طور کلی این قبیل رفتارهای مچ گیرانه به شما جواب نمی دهند و فقط باعث می شوند که فرزند شما دست به مخفی کاری بیشتری بزند.

– در برابر سیگار کشیدن او صبور باشید

مدارا کردن با نوجوانان یک اصل مهم در تعامل با آنها است. به خصوص اگر می خواهید رفتاری مثل سیگار کشیدن را در او تغییر بدهید اول صبر و مدارای خودتان را بالا ببرید.

– برای ترک سیگار فرزندتان مشاوره تخصصی بگیرید

بهتر است که شما به همراه فرزندتان در جلسات مشاوره شرکت کنید ولی اگر فرزند شما حاضر به ترک سیگار نمی شود، خودتان بدون او با مشاور صحبت کنید و راهنمایی های بیشتر را از  او بگیرید.