لایه برداری پوست و خطرات آن
احتمالا تا به حال چیز‌هایی درباره پیلینگ یا لایه برداری پوست شنید‌ه‌اید شاید هم تا به حال از کرم های لایه بردار یا اسکراب استفاده کرده باشید.
نبض ما – گردآوری
شاید ندانید که پیلینگ و لایه برداری روش های مختلف با مکانیسم‌های متفاوت دارد که هرکدام از این روش‌ها را پزشک با توجه به وضعیت پوست شما پیشنهاد می کند.
لایه برداری و پیلینگ
فرآیندی که سلول‌های مرده از روی سطح پوست برداشته می‌شوند را لایه برداری می‌گویند چون قدرت پوست برای دفع این سلول‌های مرده با افزایش سن کاهش می‌یابد و باید با یک عامل خارجی کار را انجام داد تا هم مشکلات پوستی حل شوند و هم پوست صاف و زیبا شود. این فرایند به روش انجام میشود: شیمیایی، مکانیکی و لیزر
روش های لایه برداری:
لایه برداری شیمیایی
اسیدها و آنزیم‌های خاصی باعث از بین رفتن سلول‌های مرده می‌شوند در حقیقت یک سوختگی شیمیایی خفیف و کنترل شده در پوست به‌وجود می‌آید و سلول‌های مرده پس از جدا شدن، جای خود را به سلول‌های سالم و جوان می‌دهند، لایه برداری براساس نوع ماده به کار رفته، غلظت آن و مدت زمانی که مواد فوق روی پوست باقی می‌مانند است.
کدام کرم ها را می توان بدون تجویز پزشک استفاده کرد
کرم‌ها یا محلول‌های شیمیایی حاوی موادی چون آلفاهیدروکسی اسید (AHA)، رتینوئیدها، آنزیم‌های طبیعی و… به‌عنوان لایه‌بردار شناخته می‌شوند.
وقتی این مواد روی پوست مالیده میشود با توجه به نوع محلول یک تا ۱۴ روز بعد از استفاده، سلول‌های مرده روی پوست تخریب می‌شوند تا سلول‌های جوان جای آن‌ها را بگیرند، اسیدهای میوه(AHA) غلظت پایین‌تر را افراد می‌توانند بدون نسخه از داروخانه‌ها تهیه کنند و در منزل، شب‌ها هنگام خواب استفاده کنند.
لایه برداری مکانیکی
در لایه‌بردارهای مکانیکی مواد ساینده‌ای وجود دارد که مثل سنباده روی سطح پوست کشیده می‌شوند و سلول‌های مرده را از روی آن سطح پوست برمی‌دارند که به‌دنبال استفاده از آن تاثیر و نفوذ داروهای پوست، چند برابر گشته و بنابراین کمک مهمی برای درمان دارویی مثلا بهبود لک‌های صورت است.
کرم های اسکراب
این کرم‌ها به‌عنوان خراشنده و ساینده پوست استفاده می‌شوند.کرم‌ها و صابون‌های اسکراب حاوی دانه‌های خشن هستند تا سلول‌های مرده سطح پوست را بردارند.
کاربرد: در درمان ضایعات پوستی مثل آکنه‌های کومدونال (جوش‌های سرسیاه یا سفید)، چربی پوست، خشونت پوست و افزایش اثر داروهای موضعی.
آنچه باید درباره پیلینگ با لیزر بدانید
به‌طور معمول از لیزر دی‌اکسیدکربن یا فراکشنال برای این منظور استفاده میشود و در درمان برخی بیماری‌های پوستی مثل اسکار، کک‌و مک و لک‌های قهوه‌ای که درصورت و دست بیشتر افراد مسن دیده میشود و همچنین جوان‌سازی پوست استفاده میشود.
لیزر فراکشنال برای چه کسانی استفاده میشود؟
از لیزر فراکشنال برای درمان پیری پوست استفاده میشود. در این روش توسط لیزر، لایه سطحی پوست به شکل موضعی در مقاطعی از پوست از بین می‌رود و اطراف این ستون‌های حرارتی سالم می‌ماند و این امر موجب تسریع روند ترمیم پوست میشود. از آنجایی که لایه شاخی پوست در طی لیزر دست نخورده باقی می‌ماند، بنابراین فعالیت طبیعی پوست به‌عنوان سد حفاظتی حفظ میشود.
البته کاربرد این تکنیک فقط در پیری پوست نیست و در موارد دیگری از جمله اسکار یا جای جوش یا جای جراحی و سوختگی، تغییرات رنگی پوست، منافذ باز پوستی، افزایش قوام پوست خطوط کشش پوستی (استریا) و جوان‌سازی پوست نیز کاربرد دارد.
انجام عمل پیلینگ لیزری چقدر طول می‌کشد؟
با وجود دستگاه‌های جدید لیزر اولتراپالسی اسکن‌دار، معمولا طول‌مدت عمل لیزر پوست کمتر از یک ساعت طول می‌کشد. بلافاصله پس از عمل پوست برافروخته و به رنگ صورتی پررنگ یا قرمز در می‌آید و بیمار احساس سوختگی یا خارش می‌کند که در روش تکنیک باز از پماد وازلین یا پماد ترکیبی روی پوست استفاده میشود که بسته به شرایط و نوع پوست بیمار، پزشک می‌تواند از روش پانسمان بستر با گاز نیمه تراوا استفاده کند. تورم صورت بین روز دوم تا چهارم طبیعی است، بین روزهای ۷ تا ۱۰ بیمار پوست قرمز و صورتی دارد که به تدریج به سمت طبیعی‌شدن پیش می‌رود و در حدود هفته سوم پس از عمل از بین می‌رود.
لیزردرمانی در آرایشگاه
به هیچ وجه نباید در آرایشگاه لیزردرمانی انجام شود بلکه باید توسط متخصص بیماری‌های پوست و مو یا متخصص جراحی پلاستیک انجام شود و انجام این عمل توسط افراد غیرمتخصص در آرایشگاه‌ها و حتی توسط پزشکان عمومی که تحت عنوان پزشک بیماری‌های پوست و مو مشغول لیزردرمانی هستند، اشتباه است و می‌تواند خطرناک باشد.
اگر مشکل پوستی حاد دارید
در لایه برداری عمیق از ترکیبات فنل استفاده میشود. ترکیبات فنلی لایه‌بردارهای بسیار قوی هستند که یک‌بار استفاده از آن‌ها برای دست یافتن به نتیجه موردنظر در یک سال کافی است. یک‌بار لایه برداری شیمیایی عمیق ممکن است ۶۰ تا ۹۰ دقیقه طول بکشد که طی این مدت، روی هر قسمت از صورت به‌مدت ۱۵دقیقه از محلول استفاده میشود.
به‌طور معمول، به علت دردناک بودن این روش، ابتدا بی‌حسی موضعی انجام شده و وضعیت قلب بیمار نیز کنترل میشود پس از لایه برداری به فرد توصیه می شود تا ۲هفته از شرکت در فعالیت‌های روزانه خودداری کند، هرچند که قرمزی پوست ممکن است تا ۳ ماه باقی بماند. این روش برای پوست‌های تیره مناسب نیست.
مواردی که می توان از لایه برداری استفاه کرد
– آکنه: جوش‌های سرسیاه و سرسفید، ضایعات التهابی و ضایعات کیستیک
– تغییرات رنگدانه‌ای پوست: کک‌ومک، لک های صورت و لکه‌های تیره ایجاد شده به دنبال ضایعات التهابی
– تغییرات ناشی از نورآفتاب: چین‌وچروک‌های ظریف و کراتوزهای آفتابی
– اصلاح اسکارهای ظریف
مواردی که نباید از لایه برداری استفاه کرد
– پوست‌های شدیدا حساس
– پوست تیره
– مصرف داروهایی که پوست را به نور حساس می‌کند مثل تتراسایکلین
– بروز تبخال مکرر
– درماتیت فعال صورت
– تماس شدید با نور افتاب
– وجود مشکلات روانی
– در بیماران با انتظارات غیر واقعی
– بیماران وسواسی
عوارض لایه برداری پوست
۱- تیره شدن پوست : شایع‌ترین عارضه لایه برداری با تری کلرواستیک اسید، تیره شدن پوست پس از التهاب است که معمولا در اثر برخورد زودهنگام با نور آفتاب ایجاد میشود.
۲- عفونت : خطر عفونت با ویروس تبخال، هر فردی را با هر نوع لایه برداری پوست تهدید می‌کند. لذا تمامی این افراد باید از دو روز قبل از لایه برداری ، به مدت ۷ روز تحت درمان پیشگیرانه با داروهای ضدویروس قرار بگیرند.
۳- ایجاد جوشگاه: اگر چه این موضوع نادر است، اما ممکن است جوشگاه (اسکار) ناشی از لایه برداری با فنل رخ دهد که برای بیمار ناراحت‌کننده است. نواحی دور دهان به ویژه لب فوقانی و نواحی روی فک تحتانی شایع‌ترین محل بروز اسکار هستند. اسکار ممکن است در نتیجه مراقبت ناکافی از زخم پس از لایه برداری رخ دهد.
۴- بی‌رنگ شدن پوست : ممکن است بیمارانی که تحت لایه برداری با فنل قرار می‌گیرند، دچار بی‌رنگ شدن پوست شوند. علت آن است که در این لایه برداری ، ملانوسیت‌ها که مسئول ساختن رنگدانه‌های پوست هستند، قابلیت تولید رنگدانه (ملانین) را از دست می‌دهند و این موضوع موجب میشود که پوست نمای بی‌رنگ پیدا کند.
