نشانه های کمبود پتاسیم در بدن

پتاسیم یکی از الکترولیت های مهم  بدن است و مانند سایر الکترولیت ها در عملکرد طبیعی بدن نقش دارد. الکترولیت ها در تمام مایعات بدن وجود دارند و تنظیم عملکرد فیزیولوژیکی را به عهده دارند.

نبض ما – گردآوری

عدم‌ تعادل‌ پتاسیم بدن،‌ به افزایش یا کمبود پتاسیم‌ در خون‌، مایعات‌ بدن‌ و داخل‌ سلول‌ها نسبت‌ به‌ مقدار طبیعی‌ گفته می شود. پتاسیم‌ به‌ همراه‌ سدیم‌ و کلسیم‌ در حفظ‌ ضربان طبیعی‌ قلب‌، تنظیم‌ تعادل‌ آب‌ بدن‌، انقباض‌ عضلات‌ و پیام‌های‌ عصبی‌ نقش‌ دارد پتاسیم می تواند بر فعالیت های عضلات اسکلتی و عضلات قلبی تاثیر گذارد. به طور مثال، هر گونه تغییر در غلظت آن، تحریک پذیری و ریتم عضله قلب را تغییر می دهد.

پتاسیم، همواره بنا به نیاز های بدن و تحت تاثیر پمپ سدیم – پتاسیم به طرف داخل یا خارج سلول حرکت می نماید. بیماری های مختلف، آسیب دیدگی ها، داروها ( داروهای مدر، ملین ها، آنتی بیوتیک ها) و برخی روش های درمانی خاص نظیر شیمی درمانی و تغذیه از راه تزریق (TPN) عواملی هستند که عموما سبب عدم تعادل پتاسیم می گردند.

برای حفظ تعادل پتاسیم، کلیه ها باید سالم باشند، چرا که ۸۰ درصد پتاسیم، به طور روزانه توسط کلیه ها از بدن دفع می شود، ۲۰ درصد باقیمانده از طریق از طریق روده و غدد عرق خارج می گردد.

وقتی میزان پتاسیم خون افزایش می یابد، کلیه ها پتاسیم بیشتری از طریق ادرار دفع می کنند. هورمون آلدوسترون نیز می تواند دفع پتاسیم را از طریق کلیه ها افزایش دهد. کلیه ها نمی توانند آن طور که سدیم را ذخیره می کنند، پتاسیم را حفظ و ذخیره نمایند، به همین دلیل در موارد کمبود پتاسیم ، باز هم شاهد دفع آن در ادرار خواهیم بود.

کمبود پتاسیم به فرسودگی عضلانی، کرامپ، یبوست و حتی اختلال ریتم ضربان قلب می ‌انجامد. به علاوه پتاسیم در تبدیل کربوهیدرات‌ ها در بدن به گلیکوژن – یک منبع ذخیره قند در بدن برای دسترسی سریع به انرژی در عضلات و کبد- نقش دارد. دریافت کافی پتاسیم منجر به جلوگیری از افسردگی، بی خوابی، بیماری های قلبی، سکته مغزی، و فشار خون بالا می شود.

یکی از فواید مهم دیگر پتاسیم برای بدن کاهش فشار خون و پیشگیری از این عارضه و رشد سلولی است همچنین در این زمینه بیماران کلیوی باید مقدار این مواد مغذی را توسط رژیم درمانی کنترل کنند.

نشانه های کمبود پتاسیم

آزمایش های روتینی که انجام می شود کمبود پتاسیم را چک نمی کنند، و همچنین هیچگونه علائم فیزیکی نیز مشاهده نمی کنید. با این حال چند نشانه وجود دارد که اگر شاملتان شود ممکن است دچار کمبود پتاسیم باشید.

• احساس ضعف و خستگی دارید
• فشار خون بالا دارید
• مستعد به گرفتگی شدید عضله هستید
• تپش قلب دارید
• یبوست
• فلج، از جمله فلج عضلات تنفسی

مصرف این خوارکی ها برای رفع کمبود پتاسیم

متخصصان توصیه می کنند افراد بالغ روزانه حداقل ۴۷۰۰ میلی گرم پتاسیم دریافت کنند، اما بیشتر ما به زحمت نصف این مقدار را دریافت می کنیم در نتیجه با کمبود پتاسیم موجه هستیم. از منابع غذایی غنی از پتاسیم برای رفع مشکل کمبود پتاسیم به گروه میوه و سبزی ها می توان به برگ چغندر، اسفناج، قارچ ،سیب زمینی، حبوبات، گوجه فرنگی و از میوه ها به موز ،طالبی، خشکبار، آب پرتغال خربزه‌، آب‌ هویج‌  می توان اشاره کرد.

۴ ماده غذایی که بیشتر از موز پتاسیم دارد:

آووکادو

آووکادو حاوی فیبرهای غذایی، پتاسیم، ویتامین‌های C و K، فولات و B6 است. نصف آووکادو ۱۶۰ کالری، ۱۵ گرم چربی‌های سالم غیراشباع و فقط حدود ۲ گرم چربی اشباع است.

این میوه غیر از این خواص تغذیه‌ای ، منبعی عالی برای پتاسیم است: یک فنجان از برش‌های آووکادو حاوی ۷۰۸ میلی‌گرم پتاسیم است و برای رفع مشکل کمبود پتاسیم مناسب است.

ماست ساده بدون چربی

ماست دارای بسیاری از خواص تغذیه‌ای مفید است. برخی از انواع ماست حاوی باکتری مفید و فعالی هستند و برای همین به انها پروبیوتیک می‌گویند و ممکن است به رفع اختلالات گوارشی کمک کند.همچنین ماست حاوی مقدار زیادی کلسیم است و اگر با ویتامین D هم غنی شده باشد، می‌تواند به پیشگیری از پوکی استخوان کمک کند.

جدا از اینها، یک وعده ۲۲۵ گرمی ماست بی‌چربی حاوی ۵۷۹ گرم پتاسیم و البته حاوی مقدار زیادی پروتئین است که برای ساختن عضلات مورد نیاز است.

سیب‌زمینی شیرین

سیب‌زمینی شیرین که گیاهی بومی آمریکا بوده است که اکنون در همه جهان کشت می‌شود. سیب‌زمینی شیرین حاوی میزان زیادی کلسیم، پتاسیم، ویتامین‌های A و C است. این نوع سیب‌زمینی حاوی آنزیمی است که هنگام رسیدن آن بیشتر نشاسته موجود در آن به قند تبدیل می‌کند. این شیرینی هنگام انبار کردن این سیب‌زمینی و پختن آن افزوده می‌شود.

به جز اینها ۱۳۰ گرم سیب‌زمینی شیرین (تقریبا معادل یک سیب‌زمینی شیرین به طول ۱۲.۵ سانتی‌متر) حاوی ۴۳۸ میلی‌گرم پتاسیم است. به علاوه سیب‌زمینی شیرین حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات است که امکان تولید گیلکوژن بیشتر را فراهم می‌کند.

آب نارگیل

یکی از بهترین گزینه ها برای جبران مایعات و املاح پس از فعالیت بدنی آب نارگیل می باشد که یک لیوان ان حاوی ۴۸۰ میلی‌گرم پتاسیم است- میزانی که بسیار بیشتر از پتاسیم موجود در نوشابه‌های ورزشی به اصطلاح «جایگزین‌کننده املاح» موجود در بازار است.

آب نارگیل – که نباید آن را با شیر یا روغن نارگیل که حاوی چربی زیاد است اشتباه کنید- مایعی است که طعمی شیرین دارد و در درون میوه نارگیل قرار دارد و از نارگیل‌های سبز و جوان کشیده می‌شود. أب نارگیل کم‌کالری حاوی چربی‌های طبیعی و بدون کلسترول است.

آب نارگیل نسبت به نوشابه‌های ورزشی کالری و قند و سدیم کمتر و پتاسیم بیشتری دارد، بنابراین نسبت به برخی نوشابه‌های شیرین گزینه بهتری است. هر چند که نباید در نوشیدن آن افراط کرد.