شایع ترین علل ابتلا به ملاسما چیست ؟
ملاسما یک نوع اختلال رنگدانه ای پوستی است که به صورت لکه های مسطح پررنگ یا قهوه ای در زنان و اغلب به دنبال تغییرات فیزیولوژیک نظیر حاملگی ایجاد می شود.
نبض ما– لک صـورت یا ملاسـما عـارضه پوستی شـایعی به خصوص در دختران و خانم های جوان است. ملاسما در ده درصد مردان نیز بروز می کند. این عارضه به صورت لکه های قهـوه ای روشن تا تیره بر روی گونه ها؛ پیشانی و چانه و لب بالا اکثراً دو طرفه و قرینه دیده می شود.
شـایع ترین سنین بروز آن ۲۰ تا ۳۰ سالگی است اگرچه در دوره ی یائسگی هم ممکن است دیده شود. هیچکدام از روش های درمانی لک صورت دائمی نیست و در یک جلسه نیز انجام نمی گیرد و نیاز به تجـدید درمان دارد؛ زیرا استـعداد افراد برای ایجاد لک با این روش های درمانـی برطرف نمی گردد. به هر حال مصرف ضدآفتاب در افراد مستعد یک نیاز حیاتی در درمان و پیشگیری از لک می باشد.
عوامل موثر بر ملاسما
- مواجهه با نور خورشید: ریسک فاکتور اصلی و مهم و غیر قابل اجتناب
- حاملگی: لک ها چند ماه پس از زایمان ناپدید می شوند.
- هورمون درمانی: مصرف قرص ضد بارداری حاوی استروژن و پروژسترون و وسایل ضد بارداری داخل رحمی از عوامل موثر در ایجاد آن هستند.
- برخی درمان های سرطان
- دئودورانت های موجود در صابون آرایشی یا مواد آرایشی و … باعث واکنش فتوتوکسیک در تماس با عوامل ایجاد کننده ملاسما می شود.
- هیپوتیروئیدی مزمن (کم کاری تیروئید)
انواع لکه های صورت
فرکل یا کک و مک
کک و مک لکه های قهوه ای کم رنگ کوچولو به اندازه ۱ تا ۲میلی متر است ، معمولا بصورت پراکنده درصورت و نواحی در معرض نور افتاب مثل پشت دست ها ظاهر میشود ، درابتدا تعداد ان کم است ولی به مرور زمان و در صورتیکه شخص مبتلا به پزشک مراجعه نکند یا راه های پیشگیری را لااقل ندارند تعداد ان بتدریج زیاد می شود، در بروز کک و مک عوامل ژنتیکی یا سرشتی کاملا دخیل است ولی عوامل محیط خصوصا نور افتاب در بروز و تشدید ان کاملا اثر دارد، عوامل هورمونی هم در بروز ان نقش دارد .
لکه های حاملگی یا ملاسما یا کلواسما
به ان لکه هورمونی هم می گویند این لکه ها ابتدا بصورت لکه های قهوه ای کم رنگ (بزرگتر از کک ومک) ظاهر میشود و بتدریج اندازه ان بزرگتر و رنگ ان تیره تر میشود وگاها در موارد شدید مناطق وسیعی از صورت (مثلا گونه ها یا بینی یا پیشانی) را درگیر می کند. همانند کک و مک سه علت ژنتیک_ هورمون_ و نور افتاب در بروز و تشدید ان دخیل است ولی بر خلاف کک و مک در ملاسما نقش عوامل هورمونی بارزتر و اشکارتر است.
لکه های جای جوش
بعضی از افراد مبتلا به اکنه یا جوش دچار لکه های بعد از بهبود ی جوش می شوند بطوریکه فرد ابتدا دچار جوش های قرمز یا چرکی می شود و بمرور زمان وقتی جوش ها خشک میشود لک قهوه ای یا بعضا لک قرمز به جای میگذارد ، خصوصا اگر فرد جوش خود را دستکاری کند.
خال های جانکشنال
بعضی افراد دچار خال های کوچک هم سطح پوست می شوند و البته به اشتباه هنگام مراجعه به پزشک میگویند که دچار لک شدند و درواقع این لکه های کوچک ۱ تا ۳ میلی متری پر رنگ تر از کک و مک هستند (قهوه ای پر رنگ) ونوعی خال به نام خال های جانکشنال هستند، حتی بعضی از این لکه ها لنتیگو هستند این لکه ها از کک ومک کمی پر رنگ تر و بزرگتر هستند و برخلاف کک و مک که در کودکی و نوجوانی بروز می کند لنتیگو در بزرگسالی و میانسالگی بروز و بتدریج با گذر زمان وسن بیستر می شود.
یا بعضی از نوزادان بعد از تولد دچار لکه های سیاه چند میلی متری تا چند سانتی متری در صورت یا بعضی دیگر از نقاط بدن هستند و والدین طفل به اشتباه این موارد را لک می نامند درصورتیکه این لکه ها نووس یا خال هایی مادرزادی هستند والبته خال های مادرزادی اشکال و انواع مختلفی هم دارد
بیماری لیکن اکتینیک
یکی از انواع بیماری لیکن پلان بصورت لکه های گرد به قطر نیم تا دو سانت به رنگ قهوه ای در صورت ایجاد میشود که در بروز ان عوامل ژنتیکی و محیطی خصوصا نور افتاب دخیل است و تشخیص قطعی ان با نمونه برداری از پوست است، یا بیماریهای دیگری مثل اکرونوز و یا کافوله و یا….
لکه های بعد از زخم یا التهاب پوست
بعضی از بیماری های پوستی که بصورت التهاب های پوستی و لکه های قرمز یا قهوه ای خارش دار اغاز میشوند با مرور زمان بعد از فروکش کردن التهاب پوست لکه های قهوه ای بر جای میگذارد یا کسانیکه دچار یک زخم در پوست میشوند بعد از بهبودی التهاب یا زخم پوستی دچار لکه های قهوه ای تیره نامنظم می شوند.
همه لکه ها تیره و قهوه ای یا مشکی نیستند در بعضی از موارد شخص دچار لکه های روش ( کم رنگ تر و روش تر از رنگ پوست خود ) پوستی میشود این لکه میتواند کوچک در حد میلی متر تا بزرگ در حد سانتی متر باشد و در صورت و یا بدن باشد. ۴ نوع معروف و شایعتر از این لکه های روشن و حتی سفید شامل:
البا یا اگزمای افتابی
بصورت لکه های روش کمی خشک یا کمی پوسته دار در صورت کودکان یا نوجوانانی که پوست خشک دارند و زمانی که درمعرض افتاب قرار می گیرند بیشتر احتمال دارد این لکه ها ظاهر و بروز پیدا میکند بیشتر در صورت والبته گاها در تنه و اندام هم دیده میشود و گاها تشخیص ان از برص یا پیسی و قارچ سطحی تینا ورسی کالر برای پزشکان غیر متخصص پوست و مو مشکل است.
قارچ های سطحی پوست
تینا ورسی کالر یا قارچ های سطحی پوست در بعضی مواقع بسیار شبیه البا یا اگزمای افتابی میشود و البته بیشتر در تنه وگردن و اندام فوقانی وگاها شبیه البا در صورت در هر هر سنی ممکن است بروز کند در اغلب موارد بصورت لکه های قهوه ای کم رنگ تا پرنگ ، در اندازه های مختلف ظاهر میشود ولی در بعضی مواقع بصورت لکه های کم رنگ و حتی سفید شبیه البا ظاهر میشود ، در بعضی افراد هم هر دو نوع ضایعه روشن وقهوه ای در نقاط مختلف تنه وگردن وحتی صورت دیده میشود.
برص یا ویتیلیگو یا پیسی
بیماری ترسناک از نظر بسیاری از مردم چرا که صعب العلاج و سخت و درمان است و بمرور زمان هم ممکن است بیشتر و وسیع تر و گسترده تر شود چرا که زمینه وعلت ارثی و ژنتیکی دارد ، در هر سنی امکان بروز ان وجود دارد و لکه های ان کاملا روش تر از پوست و برنگ سفید (گاها مثل کاغذ سفید) است و در مواردی تشخیص ان از دو مورد فوق سخت است و اکثرا متخصصین پوست این موارد را خوب از هم تشخیص وافتراق میدهند.
و در اخر نووس ها یا لکه های مادرزادی پوست: همیشه لکه های مادرزدای تیره و قهوه ای نیستند گاها روش تر از پوست و گاها کاملا شبیه برص یا پیسی می شوند و در طفولیت در تنه وگاها صورت بروز میکند و البته نکته مثبت و خوشایند ان اینست که مثل برص پیشرفت نمی کند.
نبض ما-گردآوری