خطر تب کریمه کنگو را جدی بگیرید!

تب کریمه کنگو  یک بیماری حاد تب‌دار و خونریزی دهنده‌ است که از طریق گزش کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل می‌شود.

نبض ما– در سال ۱۹۶۹ معلوم شد پاتوژن ایجاد کننده تب کریمه کنگو مشابه همان بیماری است، که در سال ۱۹۵۶ در کنگو مشاهده گردیده‌ است از این رو ارتباط این دو مکان و بیماری باعث اسم فعلی شد. CCHF یا همان تب کریمه در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر حدود ۳۰ ٪ ایجاد می‌کند و شیوع بیمارستانی آن نیز بسیار بالا می‌باشد.

علائم تب کریمه کنگو

دکتر محمدرضا جویا، مدیر گروه تخصصی پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشکی مشهد،  با اشاره به اینکه بیماری تب کریمه کنگو یک بیماری حاد ویروسی است که از دام به انسان منتقل می شود، گفت: این بیماری با علائمی همچون تب، سردرد، احساس سرما، خستگی، درد عضلانی، پرخونی صورت، پرخونی ملتحمه و چشم، استفراغ و دردهای بالای معده و خونریزی ناگهانی از لثه‌ها، بینی، معده، روده و رحم و زیر پوست ناحیه ساق پا و دستها آشکار می شود.

جویا با اشاره به اینکه ۵۰ درصد افرادی که به تب کریمه کنگو مبتلا می شوند با خطر مرگ روبرو هستند و اساس درمان این بیماری به صورت حمایتی و تنظیم آب، الکترولیت و رفع اختلال انعقادی درون ‌رگی پیش رونده‌ انجام می گیرد، اظهار داشت: در صورت مشاهده علائم بیماری پیش از هر اقدام خود درمانی، به مراکز درمانی و پزشک مراجعه شود.

راه انتقال بیماری تب کریمه کنگو

مهم ترین راه آلودگی کنه، خونخواری کنه Hyalomma نا بالغ از مهره‌داران کوچک می‌باشد. یک بار آلودگی موجب می‌شود کنه در تمام طول مراحل تکامل آلوده باقی بماند و کنه بالغ ممکن است عفونت را به مهره‌داران بزرگ مثل دام‌ها منتقل کند، ویروس یا آنتی‌بادی آن، در کنه Hyalomma در مناطق وسیع دنیا پیدا شده است و عفونت در انسان پس از گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست نیز ایجاد می‌شود.

بیماری در حیوانات اهلی هیچ گونه علائم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری در انسان در طی ذبح حیوان آلوده و یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده وجود دارد (به دنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان). هم چنین تماس با خون و بافت بیماران بخصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اعمالی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ آنها گردد باعث انتقال بیماری می‌شود.

عفونت تب کریمه کنگو از طریق تماس با حیوان آلوده به صورت مستقیم و غیر مستقیم، به انسان منتقل می‌شود، زمانیکه انسان با ترشحات و خون بدن حیوان آلوده تماس پیدا می‌کند، بیماری به صورت مستقیم منتقل می‌شود. اما در روش غیر مستقیم، کنه‌ای که روی بدن حیوانات اهلی وجود دارد، از خون دام آلوده تغذیه می‌کند و آلوده می‌شود و چنانچه این کنه، روی بدن انسان قرار گیرد، می‌تواند آلودگی را منتقل کند.

اگر انسانی که تب کریمه کنگو را دریافت کرده، در مواجهه با انسان دیگری قرار بگیرد، از طریق ترشحات خونی و بدنی خود، بیماری را منتقل می‌کند که این روش انتقال در بیمارستان‌ها رخ می‌دهد و کادر درمان در معرض این نوع ابتلا قرار دارند. بیمار در طی مدتی که در بیمارستان بستری است به شدت برای دیگران آلوده‌کننده است.

روش دفن اولین قربانی تب کریمه کنگو در ایران

بر اساس گزارشات به دست رسیده اولین قربانی این بیماری خطرناک و واگیر دار در شهر اصفهان مشاهده شده که جنازه بیمارِ از دست رفته درون وکیوم و پس از آن تابوت پلاستیکی پِرِس شده ، ۳ متر زیر زمین با شفته آهک دفن می شود، میزان سرایت این بیماری مهلک به اندازه ای است که حتی در هنگام دفن این شخص هیچکس تا فاصله ۱۰ متری آن هم حضور نداشت.

لازم به ذکر است که مرگ قربانی بر اثر ویروس تب کریمه کنگو در شهرستان دیزچه توسط رئیس مرکز بهداشت شهرستان مبارکه تایید شده است که ظاهرا ۱۰ روز قبل در پی ذبح یک گوسفند به ویروس مبتلا گشته و پس از چند روز بستری شدن در بیمارستان خانواده اصفهان جان خود را از دست داد و در آرامستان دیزچه به روشی که مشاهده می کنید دفن شد.

شایعاتی مبنی بر طغیان تب کریمه کنگو

عرفانی، رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان وزارت بهداشت، در خصوص برخی اخبار منتشر شده در فضای مجازی درباره طغیان این بیماری در استان اصفهان توضیح داد و گفت: آنچه که در استان اصفهان اتفاق افتاده بستری تنها یک مورد قطعی مبتلا به بیماری در چادگان استان اصفهان است. این بیمار با علائم بیماری به بیمارستان مراجعه کرده و انستیتوپاستور نیز بیماری را قطعی اعلام کرد و البته پس از درمان با حال عمومی خوب مرخص شد. تشخیص سایر موارد بستری در استان اصفهان، احتمال ابتلا به بیماری بوده است و نتایج آزمایش آنها طی امروز و فردا اعلام می‌شود.

کنترل بیماری در ایران

تب کریمه کنگو بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است و جزو موارد بومی ایران محسوب می‌شود. از سال ۷۸ که اولین مورد قطعی آن تشخیص داده شد تا امروز هر ساله با تعدادی از موارد ابتلا به این بیماری مواجه هستیم.

در تعریف تشخیص این بیماری موارد مظنون یا مشکوک به کسانی گفته می‌شود که با علامت بالینی مرتبط مانند تب، کوفتگی، سردرد یا سندروم آنفلوآنزا و شاید همراه با خونریزی از هر جای بدن به پزشک مراجعه کنند و در شرح حال وی نیز سابقه تماس با دام، فرآورده دامی، کنه یا اقامت در منطقه‌ای با احتمال وجود این مواجهات، مشاهده شود. این فرد باید در شرایط خاصی آزمایش CBC دهد.

اگر مشخص شود تعداد پلاکت‌ها از عدد ۱۵۰ هزار پایین‌تر است یا گلبول‌های سفید از عدد ۳۰۰۰ کمتر یا از ۱۰ هزار افزایش پیدا کرده است، فرد کاندید می‌شود که به فوریت در شرایط ایزوله بستری شود. بلافاصله پس از این بررسی، نمونه خون دیگری از شخص گرفته شده و به آزمایشگاه مرکزی در انستیتوپاستور ارسال می‌شود. بعد از این اقدام منتظر جواب قطعی نمی‌مانیم و درمان را آغاز می‌کنیم.

نکاتی در رابطه با پیشگیری از تب کریمه کنگو

بیماری از طریق گوشت پخته شده انتقال پیدا نمی‌کند. خوردن راه انتقال بیماری نیست.

قصاب‌ها و افرادی که مستقیم با دام سروکار دارند، یا در کار ذبح دام هستند، یا افرادی که دام را در منزل یا مجاورت منزل خود نگهداری می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری هستند.

چنانچه گوشت از منبع نامطمئن تهیه شود، احتمال ابتلا به بیماری افزایش پیدا می‌کند. ذبح کنار خیابانی و خرید آن؛ خطرناک است. این گوشت‌ها مورد تایید سازمان دامپزشکی نبوده و ممکن است آلوده باشد بنابر این گوشت مورد تایید سازمان دامپزشکی و مراکز معتبر مشکلی ندارد.

افرادی که در کشتارگاه‌ها کار می‌کنند، باید از دستکش و چکمه و روپوش استفاده کنند، در واقع رعایت بهداشت فردی تن‌ها راه پیشگیری از ابتلا به بیماری است. کادر بهداشتی و درمانی نیز که با بیماران سروکار دارند نیز باید بهداشت و حفاظت فردی را طبق دستورالعمل رعایت کنند.

نبض ما– گردآوری

منابع

مهر، انتخاب، باشگاه خبرنگاران، آفتاب، ویکی پدیا