آشنایی با مضرات و خواص درمانی شوید

شوید یکی از سبزی‌های پرخاصیت است که طرفداران بسیاری دارد. این سبزی علاوه بر طعم دادن به انواع غذاها دارای مصارف درمانی نیزهست.

شوید گیاهی است یکساله یا دوساله که گاهی ارتفاع آن به یک متر نیز می‌رسد. ریشه آن راست و مخروطی شکل و سفید است. این گیاه در اکثر نقاط دنیا من جمله قسمت‌های جنوب اروپا، ‌مصر، ‌آمریکا و چین پرورش داده می شود.

این گیاه از لحاظ شکل ظاهر، گل‌ها و میوه بسیار شبیه به گیاه زیره بوده با این تفاوت که گل شوید زرد رنگ و گل زیره سفید رنگ است.

زمان جمع آوری اواسط بهار تا اواسط تابستان است.برخی خواص دارویی شوید عبارتند از:

• جویدن برگ‌های تازه شوید مشکل بی‌خوابی را تا حدی درمان می‌کند.
• میوه شوید حاوی انواع مواد معدنی به خصوص کلسیم، منیزیم وغیره و همچنین حاوی تانَن فراوان است.
• مصرف دَم کرده میوه و یا برگ شوید به میزان 2 تا 3 لیوان در روز برای تسکین دل درد، دل پیچه، درد معده و حالت تهوع قابل توصیه است.
• آنتی اکسیدان و فلاوونوئید سبزی شوید بهترین سد دفاعی در برابر سرطان و فرایند پیری است.
• شوید سرشار از کلسیم، آهن و منیزیم است که برای سالمندان، کودکان و خانم‌های باردار و شیرده بسیار مفید و مغذی است.
• جوشانده برگ و دانه این سبزی به دلیل دارا بودن عنصر آهن برای افراد مبتلا به “کم خونی” بسیار مفید است.
• این سبزی سرشار از کلسیم بوده و مصرف آن موجب تقویت دندان‌ها و استخوان‌ها می‌شود. همچنین از برگ‌ها و تخم‌های این گیاه به خاطر دارا بودن خواص ضدمیکروبی، به عنوان خوشبوکننده و طراوت دهنده دهان نیز استفاده می‌شود.
• هر 100 گرم شوید تازه حدود 85 گرم “ویتامین C” دارد به همین دلیل، مصرف این سبزی از ابتلا به بیماری‌های عفونی، تنفسی پیشگیری کند.
• مصرف منظم شوید برای افرادی که مدام دچار سنگینی پس از صرف غذا می‌شوند، بسیار مفید است چون این گیاه یکی از بهترین مواد طبیعی هضم غذا و پیشگیری از نفخ است.
• شایان ذکر است؛ شوید موجب کاهش چربی خون می‌شود.
• مصرف این گیاه موجب تحریک حرکات پریستالتیک روده می‌شود و برای درمان سوزش سردل توصیه می‌شود.
• شوید سرشار از فلاوونوئیدها و ویتامین B complex است که باعث ترشح آنزیم‌ها و هورمون‌هایی می‌شوند که آرامبخش هستند.
• این سبزی سرشار از کلسیم بوده و مصرف آن موجب تقویت دندان‌ها و استخوان‌ها می‌شود. همچنین از برگ‌ها و تخم‌های این گیاه به خاطر دارا بودن خواص ضدمیکروبی، به عنوان خوشبوکننده و طراوت دهنده دهان نیز استفاده می‌شود.
• دارای موادی موسوم به مونوترپنز است که دارای خواص ضدسرطانی هستند.
• محافظ خوبی برای جداره معده محسوب می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده بر روی موش‌ها مصرف این گیاه موجب کاهش ترشحات اسیدی معده شد اما هنوز در این مورد، تحقیقاتی بر روی انسان صورت نگرفته است.
• شوید حاوی موادی موسوم به پلی‌استیلن است که ثابت شده دارای فعالیت‌های ضد باکتری و ضد قارچ و نیز دارای اثرات ضد‌التهابی هستند.
• دارای فیبر رژیمی است و منبع خوبی از منگنز، آهن و منیزیم محسوب می‌شود.
• برای کسانی که اشتهای زیادی به غذا ندارند و لاغر هستند تخم شوید بهترین دارو است زیرا اشتها را زیاد کرده معده را تقویت می‌کند و انرژی به بدن می‌دهد.
• مصرف آن موجب افزایش شیر در مادران شیرده می‌شود.
• برای رفع اختلالات قاعدگی توصیه می‌شود.
• در چین حتی شوید را برای درمان کمردردهایی که به علت انقباض عضلانی باشد به کار می‌برند .
• در کنار گیاهان دارویی دیگر برای درمان سرفه، سرماخوردگی و آنفلوآنزا استفاده می‌شود.
• بر پایه تحقیقات پژوهشگران، مصرف عصاره تخم سبزی شوید، موجب کمتر شدن میزان خونریزی در ساعات اول و دوم بعد از زایمان می شود.

خواص عرق شوید

کارشناسان نوشیدن یک فنجان عرق شوید را در یک لیوان آب سرد بعد از غذا برای کاهش چربی خون توصیه کرده‌اند. عرق شوید در برطرف شدن سوءهاضمه، نفخ، استفراغ و سکسکه نیز موثر است.به طور خلاصه عرق شوید دارای فواید زیر است:

• کاهش چربی خون(کلسترول ، تری گلیسرید و اسید اوریک)
• ازدیاد شیر مادران
• مقوی معده و اعصاب
• قاعده آور
• پیشگیری و درمان آرتروز
• باد شکن

شوید گرم است یا سرد؟

شوید و عرق شوید از نظر طبیعت ، گرم و خشک است.‌

نگهداری شوید

یکی از راه های نگهداری شوید خشک کردن آن است. ابتدا پس از پاک کردن و شستن سبزیجات، صبر کنید تا آب آن از آبکش خارج شود. یک راه مناسب برای خشک کردن شوید این است که آن را دسته کرده و به حالت وارونه آویزان کرد تا به تدریج خشک شود.

در این روش، اسانس ها ومواد مفید موجود در ساقه وارد برگ ها شده و آن ها را خوشبو تر می کند. راه دیگر این است که فر را در درجه حرارت 175 فارنهایت یا 85 درجه سانتگراد گرم کرده و یک لایه کم عمق از سبزیجات را کف سینی فر پهن کرد و آن در فر قرار دهید. پس از دو سه دقیقه فر را خاموش کرده و صبر کنید تا سینی به مدت 8 ساعت در فر باقی بماند.

در این مدت در فر را باز نکنید. سبزی خشک را فقط در ظرف شیشه ای و در محیط تاریک نگه داری کنید. در غیر این صورت عطر، مزه و مواد مفید آن تا حد زیادی از بین می رود. ظرف را دور از نور و حرارت قرار دهید بهتر است سبزی خشک شده را در زمان مصرف خرد کنید تا عطر آن به میزان بیشتری باقی بماند.

شوید برای لاغری

در شرایطی که تجمع چربی‌ها در نقاط مختلف بدن موجب بروز چاقی موضعی در اندام‌ها می‌شود، فرد نیاز به یک چربی‌سوز مناسب دارد تا بتواند علاوه بر آنکه تجمع سلول‌های چربی را در نقاط مختلف بدن متوقف کند به شکسته‌شدن سلول‌های چربی و از بین رفتن اضافه وزن هم کمک کند.

از دیدگاه درمانگران طب سنتی نوشیدن آب و عرقیات گیاهی به میزان کافی می‌تواند موجب افزایش متابولیسم بدن شده و این شیوه به مرور موجب بهبود روند کالری‌سوزی در بدن می‌شود. به این ترتیب نوشیدن آب به مقدار کافی در طول روز و اضافه کردن مقداری از عرق گیاهی زیره و عرق گیاهی شوید به آب، می‌تواند علاوه بر پاکسازی بدن از چربی‌ها و مواد زائد به افزایش میزان سوخت و ساز کالری‌ها در بدن نیز کمک کند.

مضرات شوید

• شوید از تیره جعفری بوده و بخاطر داشتن فورانوکومارین ها موجب افزایش حساسیت پوست به نور ماوراء بنفش و افزایش احتمال بروز واکنش حساسیت به نور می گردد.
• مصرف شوید در کسانی که بیماری حاد کلیوی ( ATN) یا بیماری مزمن کلیوی دارند،موجب تشدید التهاب مجاری کلیوی بواسطه اسانس اجزاء شوید می گردد.
• مصرف مقادیر زیاد از فراورده های تغلیظ شده می تواند موجب تقلیل میزان اسپرم گردد.
• دید را ضعیف می‎کند.
• کسانی که زخم معده دارند احتمالاً ایجاد خونریزی می‎کند.
• مصرف افشرده شوید موجب افزایش احتمال اختلالات کبدی در بیمارانی که مبتلا به التهاب مزمن کبدی ( سیروز Cirrhosis ) می گردد.

نبض ما– گردآوری

منابع:

مجله سلامتی عطار باشی، سلام دکتر، مجله دلگرم