عوارض خطرناک دندان قروچه در خواب و بیداری

دندان قروچه عبارت است از عادت ساییدن دندان‌ها. عنوان قروچه معمولاً در خواب رخ می‌دهد ولی ساییدن یا کوبیدن دندان‌ها در طول روز نیز شایع است.

نبض ما– به عادت ساییدن دندان‌ها روی هم که معمولا غیرارادی در طول روز یا شب و در حالی که شخص در حال خوردن یا جویدن غذا نیست انجام می‌شود، دندان‌ قروچه می‌گویند. اگر چه دندان‌ قروچه می تواند در اثر استرس یا اضطراب باشد، ولی اغلب اوقات در طی خواب اتفاق می افتد و به علت کج بودن دندان، نبودن دندان و دندان اضافی به وجود می آید.

فشار دادن دندانها روی هم در خواب

دندان قروچه وضعیتی است که معمولا شخص به طور ناخودآگاه دندان های خود را بر روی هم می کشد و اغلب این اتفاق در هنگام خواب روی می دهد.

دندان قروچه در شب اغلب به دلیل تنش ها و اضطراب های روزانه است؛ با این وجود برخی افراد دندان های خود را در طول روز نیز بهم می سایند اما از آنجاییکه دندان قروچه اغلب در شب و زمانی که شخص خواب است روی می دهد، شخص متوجه این کار خود نمی شود.

بنابراین برای پی بردن به این موضوع، باید از افراد خانه سوال کند که آیا هنگام خواب دندان قروچه می کند یا خیر. همچنین می توان با استفاده از یک ضبط صوت در کنار محل خواب خود و ضبط صدا در هنگام خواب، به دنبال صدای ساییدن دندان ها گشت.

با این وجود اگر با بکار بردن این روش ها باز هم موفق به تایید این موضوع نشد باید به دندانپزشک مراجعه کرد. دندانپزشکان با معاینه دهان، دندان و فک ها می توانند متوجه علائم ساییدن دندان ها بر روی هم شوند.

زمانی که شخص متوجه شد دندان قروچه می کنید در آن صورت می تواند این وضعیت را با رعایت راهکارهای خانگی و نیز استفاده از برخی راهکارهای حرفه ای درمان کند.

کاهش تنش، قبل خواب بسیار مهم است زیرا باعث می شود که فرد در طول شب آرامش بیشتری داشته باشد و در نتیجه کمتر دندان های خود را بر روی هم بساید. برای کسب آرامش قبل از خواب می توان ماهیچه های گردن، شانه و صورت را ماساژ داد و با انگشت و کف دست اطراف صورت، پیشانی و فک را به صورت دورانی ماساژ داد. همچنین قرار دادن یک حوله گرم بر روی صورت موجب شل کردن ماهیچه های صورت شده و در نتیجه وضعیت آرامتری برای ذهن ایجاد می کند.

درمان گیاهی دندان قروچه

در نخستین اقدام برای معاینه ی دندان ها نزد دندان پزشک بروید. آرواره ها را با جویدن نوبتی قطعات نان یا کاهو با دندان های هرطرف، ورزش دهید تا خسته شوند؛ زیرا با خسته کردن ملایم ماهیچه های آرواره کمتر آن هارا به هم می فشارید و همچنین باعث استراحت شبانه ی آن ها می شوید.

آرامش داشته باشید! چون دندان قروچه عمدتا عادت مقابله با تنش روانی است، با انجام ورزش و روش های آرامش بخشی، اعصاب خود را آرام کنید.

علت فشار دادن دندانها روی هم

دندان‌قروچه دو علت اصلی دارد:

1- جفت نشدن درست دندان‌ها و تماس زودرس بین دندان‌های فک بالا و پایین

2- فشارهای روانی و استرس

دندان‌ها شکل و ترکیب خاصی دارند و سطح دندان‌های آسیای کوچک و بزرگ مسطح نیست و دارای برجستگی‌ها و فرورفتگی‌هایی است.

هنگام جویدن، دندان‌های بالا و پایین مرتب و با تناسب خاصی روی هم قرار می‌گیرند؛ به طوری که طی یک تماس صحیح، برجستگی‌های دندان‌ها که به آنها «کامپ» می‌گویند، داخل سطوح فرورفته دندان مقابل قرار می‌گیرد و تمام دندان‌های موجود در دهان به صورت متعادل فشارها را متحمل می‌شوند.

اگر اختلال و بی‌نظمی در ردیف دندان‌ها وجود داشته باشد یا ایجاد شود، ممکن است شخص به طور غیرارادی با تغییر مسیر بسته‌شدن دهان و جفت کردن دندان‌ها، آنها را به هم بساید و به این کار عادت کند.

عوارض دندان قروچه

دندان‌ قروچه نه تنها باعث خرابی و از دست دادن دندان‌ها می‌شود، بلکه باعث کاهش شنوایی، مشکلات فک صورت و مفاصل و عضلات آن و حتی می‌تواند باعث تغییر شکل ظاهری صورت شود. بیمار اگر دچار درد اطراف گوش، گیجی یا صدای زنگ در گوش می‌شود و یا اگر دچار درد یا تق‌تق کردن در فک می‌باشد ویا اگر در شب دندان قروچه می‌کند باید به دندانپزشک خود مراجعه کند. معمولاً با درمان ظرف ۶ ماه قابل علاج است. بدون درمان ممکن است دندان‌ها، استخوان‌ها و لثه در اثر فشار ساییدگی، خورده یا شکسته شوند.

دندان قروچه کودک در بیداری

دندان‌ قروچه اگرچه در حالت بیداری هم ممکن ‌است وجود داشته باشد، اما بیشتر در حالت خواب انجام می‌شود و اطرافیان و خانواده شخص از صدای سایش دندان‌ها متوجه آن می‌شوند.

مشکل دندان‌قروچه فقط مختص افراد بزرگسال نیست. مطالعات نشان داده است که 15 تا 33 درصد کودکان نیز دچار این مشکل هستند. کودکان بیشتر در دو مرحله از زندگی خود دندان‌ قروچه می کنند: یکی موقع بیرون آمدن دندان های شیری و دیگری موقع بیرون آمدن دندان های دائمی.

بیشتر بچه ها بعد از بیرون آمدن کامل دندان های شیری یا دائمی، عادت دندان‌ قروچه را ترک می کنند. معمولاً کودکان در خواب دندان‌قروچه می کنند.

دلیل دندان‌قروچه کودکان مشخص نیست، ولی می توان گفت نامنظم قرار گرفتن دندان ها، تماس نامناسب بین دندان های بالایی و پایینی و بیماری هایی مثل سوء تغذیه، آلرژی و اختلالات غدد و نیز عوامل روحی مثل استرس و اضطراب می تواند باعث دندان‌قروچه در کودکان شود.

سایش دندان های شیری به هم به ندرت مشکلی به وجود می آورد. اما دندان‌ قروچه باعث درد آرواره، سردرد، تحریک و دندان درد و نیز مشکلات مفصل و عضلات فک می شود. این مشکل در اکثر کودکان به مرور زمان برطرف می‌شود اما ترکیبی از مشاهدات والدین و معاینات دندانپزشکی می‌تواند به کنترل این مشکل کمک کند.

درصورتیکه دندان‌ قروچه موجب ایجاد آسیب به فک و صورت کودک شود، دندانپزشک یک محافظ مخصوص برای کودک تجویز می‌کند که شب‌ها قالب دندان‌ها می‌شود. این محافظ‌ها درست مثل محافظ‌های دندانی است که بازیکنان فوتبال امریکایی استفاده می‌کنند. درصورت عادت کردن کودک به این محافظ‌ها، خیلی زود وضعیت کودک بهتر می‌شود.

معمولاً دندان‌ قروچه در کودکان پیش دبستانی نیاز به اقدامی ندارد، ولی کودکان بزرگ تر نیاز به روکش موقتی دندان یا محافظ دهان در شب (هنگام خواب) دارند تا از دندان‌ قروچه آنها جلوگیری شود.

دندان قروچه در کودکان زیر 2 سال

در این سن ( حدود 15 ماهگی) معمولا به دلیل اینکه دندان ها شروع به رویش می کند، کودکان با دندان قروچه یا ساییدن لثه ها به هم سعی می کنند هم خارش لثه برطرف شود و هم اینکه دندان نهفته بیرون بیاید. پس این امر کاملا طبیعی است. می توانید شب هایی که کودک خیلی بی قرار است به او قطره استامینوفن (دو برابر وزن کودک) بدهید تا آرام شود.

نبض ما– گردآوری

منابع

نی نی بان، باشگاه خبرنگاران، تبیان، ایرنا، ویکی پدیا