افسردگی فصلی چیست؟ درمان و علائم آن چیست؟

افسردگی فصلی و یا اختلال عاطفی فصلی، به نوعی افسردگی گفته می‌شود که یک شخص اگر در طول سال دارای یک شرایط جسمانی و روحی عادی و نرمال است، در یک فصل همانند تابستان و یا زمستان دچار مشکلاتی می‌شود که منجر به افسردگی وی خواهد شد.

افسردگی فصلی چیست؟

برای اولین بار، موسسه ملی بهداشت روان آمریکا افسردگی فصلی را چنین توصیف کرد: “افسردگی فصلی و یا اختلال عاطفی فصلی، به نوعی افسردگی گفته می‌شود که یک شخص اگر در طول سال دارای یک شرایط جسمانی و روحی عادی و نرمال است، در یک فصل همانند تابستان و یا زمستان دچار مشکلاتی می‌شود که منجر به افسردگی وی خواهد شد.”

ناگفته نماند که این افسردگی فصلی، به عنوان یک بیماری و یا اختلال ویژه نام برده نمی‌شود به این دلیل که این مشکل و افسردگی، همانگونه که از نامش مشخص است، در برخی از فصل‌های سال روی می‌دهد و در باقی فصل‌های سال به صورت عادی و نرمال است و هیچگونه اثری از آن نیست.

البته در ابتدا، متخصصین و روانشناسان به این اختلال شک داشتند که وجود داشته باشد اما پس از مطالعاتی که بر روی افراد انجام شد و زمینه‌های تحقیقاتی که برای آنان فراهم شد، به این نتیجه رسیدند که این یک اختلال رایج است و نمی‌توان به عنوان بیماری و یا یک اختلال وِیژه آن را تلقی کرد. در حال حاضر در ایالت متحده آمریکا، نرخ این اختلال افسردگی فصلی، به ¼ رسیده است.

افسردگی فصلی ممکن است عوارض‌ها و ناراحتی‌هایی را برای فرد به هنگام تغییر فصل ایجاد کند، بسته به نوع شرایط روحی فرد و همچنین فصلی که در آن هستیم، ممکن است یک شخص با انرژی کم، خواب آلودگی، احساس افسردگی، تنبلی و یا حتی در مواردی احساس خودکشی به وی دست دهد.

این نشانه‌ها با تغییر فصل می‌روند و البته باید افسردگی فصلی را جدی گرفت که یک وقت شخص دست به ناهنجاری نزند و به خود آسیبی وارد کند، همچنین با وجود افسردگی فصلی، ممکن است اضطراب شدید به فرد دست دهد.

راه‌های مختلفی برای درمان افسردگی فصلی وجود دارد، برای مثال اگر یک شخص در زمستان دچار افسردگی فصلی شد، می تواند اقدام به درمان خود با استفاده از نور خورشید کند و یا اینکه زیر نظر پزشک اقدام به مصرف داروهای ضد افسردگی کند.

افسردگی در چه فصلی بیشتر است؟

همانگونه که ذکر شد افسردگی فصلی در برخی از فصل‌های سال رخ می‌دهد و پس از تغییر فصل نیز افسردگی‌هایی که برای فرد ایجاد شده است از بین می‌رود و بر طرف می‌شود و افسردگی فصلی نیز شبیه به همان افسردگی است.

افسردگی پاییزی

افسردگی فصلی معمولا در اواخر پاییز و اوایل زمستان رخ می‌دهد و به هنگام آمدن فصل بهار و تابستان نیز از بین می‌رود و حتی بسیار مشاهده شده است که این نوع افسردگی در فصل تابستان نیز رخ دهد اما احتمال آن بسیار کمتر از فصل زمستان و یا پاییز است.

افسردگی فصلی که بیشتر با نام SAD شناخته می‌شود، در خلق و خوی فرد اختلالاتی را ایجاد می‌کند و با تغییر فصل نیز مشکلات روحی فرد از بین می‌رود. اگر در فصل پاییز دچار افسردگی فصلی شدید و دوست دارید که از افسردگی نجات یابید، می توانید کارهای زیر را انجام دهید.

– اگر در خانه، آلبوم عکس خانوادگی دارید و یا در تلفن هوشمندتان با دوستانتان عکسی دارید، می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید و خاطرات را برای خود زنده کنید.

– اگر در فصل پاییز احساس افسردگی کرده‌اید، می توانید با استفاده از روش رنگ درمانی اقدام به مبارزه با افسردگی کنید، متخصصین برای رنگ درمانی پیشنهاد کرده‌اند که در طول روز به رنگ نارنجی نگاه خاصی داشته باشید.

– اگر در خانه از لباس‌های نارنجی برای پوشیدن، بالش‌های رنگی و زیبا برای خوابیدن، سیب قرمز در آشپزخانه و پرده نارنجی استفاده کنید، مطمئنا می‌توانید سبک جدیدی را در زندگی داشته باشید و بر افسردگی فصلی غلبه کنید.

– سعی کنید به موزیک‌های شاد گوش دهید و فیلم‌های جذاب و شاداب تماشا کنید تا حس و حال‌تان سراغ غم نرود.

– اگر می‌خواهید هورمون‌های شاد را در بدن افزایش دهید و روحیه‌تان تقویت شود، استفاده از بسته‌های کاکائو فراموش نشود و مطمئنا با مصرف آن، شاهد تغییراتی در روحیه خواهید بود.

– به کار گرفتن گل و گیاهان در محل زندگی و یا کسب و کارتان می‌تواند به شما کمک کند تا افسردگی فصلی را به راحتی پشت سر بگذارید و روحیه شاداب‌تری نسبت به قبل داشته باشید.

علائم افسردگی فصلی

علائم افسردگی در فصول مختلف می‌تواند به شکل‌های مختلف باشد. از علائم افسردگی در فصل زمستان، پاییز و یا دیگر فصل‌ها را می‌توان به نداشتن انرژی و انگیزه کافی برای انجام دادن یک کار، ایجاد مشکل در تمرکز، احساس خستگی و خواب آلودگی در طول روز، افزایش وزن بدن، عدم علاقه و تمایل تنهایی است.

برای اینکه بدانید شما از افسردگی فصلی رنج می‌برید یا خیر، باید به مدت 2 سال نشانه‌هایی که در یک فصل برای شما تکرار می‌شود به چرخه درآید و اگر در این 2 سال تمام نشانه‌ها تکرار شده در یک فصل مشخص وجود دارد به طوری که پس از هر فصل آن نشانه‌ها از بین می‌رود، به این معنی است که شما دچار افسردگی فصلی شده اید.

این افسردگی فصلی همانطور که در بالا ذکر شد با نام SAD شناخته می‌شود و همانند افسردگی (اصلی) شما را تحت فشار قرار می‌دهد، اما با این تفاوت که افسردگی فصلی همانگونه که از نامش مشخص است در یکی از فصل‌های سال که معمولا پاییز و یا زمستان است برای فرد رخ می‌دهد و این افسردگی بیشتر ناشی از نبود و یا کمبود نور خورشید است.

افسردگی فصلی چقدر طول میکشد؟

معمولا افسردگی فصلی برای هر فرد فقط یک بار رخ می‌دهد و البته امکان دارد تا بهار و یا تابستان نیز طول بکشد.

البته باید دقت کنید افسردگی فصلی به گونه‌ای نباشد که به یک اختلال جدی تبدیل شود و تاثیر مستقیم بر روی کل زندگی شما بگذارد و درست است که در یک فصل می‌ماند و در فصل بعدی از آن خبری نیست، اما اگر احیانا مشاهده کردید که این افسردگی بسیار طولانی شد و خود را یک بیمار روحی دانستید، هر چه زودتر به متخصص مربوطه مراجعه کرده و جهت درمان خود، داروهایی را تحت نظر پزشک مصرف کنید.

افسردگی زمستانی

افسردگی زمستانی نوعی افسردگی فصلی است که در آن فرد از شرایط روحی خوبی برخوردار نیست و دچار نوعی افسردگی می‌شود و منشاء این افسردگی فصلی از زمان جوانی شروع می‌شود و در زنان بیشتر شایع است. معمولا در فصل زمستان شما دیگر حال و حوصله قبل را ندارید و برای کارهایی که قبلا انجام می‌داده‌اید، انرژی لازم را ندارید.

همچنین به هنگام دچار شدن به افسردگی زمستانی، شما تمرکز کافی نخواهید داشت و بی خوابی در بدن شما موج می‌زند و در کنار آن اگر شرایط به گونه‌ای حاد باشد، احساس نا امیدی و پوچی در زندگی می‌کنید و حتی گاهی فکر خودکشی به سرتان می‌زند.

علت افسردگی فصلی چیست؟

تا به امروز علت دقیقی برای وجود افسردگی فصلی در میان مردم یافت نشده است و بسیاری بر این باورند چون هورمون‌های خاص بدن یک انسان ممکن است در طول سال تغییراتی را در خود ببیند، باعث می‌شود تا اتفاقاتی در بدن انسان رخ دهد و دست آخر شخص واکنشی را نسبت به مسائل نشان دهد.

برخی دیگر از افراد باور دارند که افسردگی فصلی ناشی از نبود و یا کمبود نور خورشید در فصل پاییز و زمستان است که می‌تواند تاثیرهای منفی را بر روی روحیه انسان بگذارد و سرانجام شخص را افسرده کند.

اگر شما با کمبود نور خورشید مواجه شدید، سروتونین بدن شما کاهش می‌یابد و در نتیجه خلق و خوی شما از تنظیم نورمال خود خارج می‌شود و دست آخر شما را به افسردگی و یا نشانه‌های دیگری مانند خستگی و بی حالی می‌کشاند.

به هنگام آغاز فصل پاییز که روزهای سال شروع به کوتاه‌تر شدن می‌کنند و نور خورشید نیز کمتر می‌شود و زمان زود می‌گذرد، افراد شروع به واکنش‌هایی همانند غمگینی و افسردگی می‌کنند و پس از مدتی از گذشت زمان، حال اشخاص بهبود می‌یابد و با تغییر فصل هیچ اثری از افسردگی‌های به وجود آمده نخواهد بود.

افسردگی بهاری

افسردگی بهاری نیز یکی دیگر از افسردگی فصلی است و معمولا افراد دوست دارند تا شب زود بخوابند و دیر موقع بیدار شوند. معمولا در این فصل، شخص احساس خستگی و خواب آلودگی می‌کند و زیاد حال و حوصله ندارد.

از این جهت متخصصین و روان شناسان بالینی جهت جلوگیری از به وجود آمدن و گسترش یافتن افسردگی فصلی در فصل بهار، پیشنهاد می‌دهند تا شخص صبح زود از خواب بیدار شود و به پیاده‌روی برود.

همچنین انجام دادن و فعالیت ورزشی نیز به آن‌ها کمک می‌کند تا در طول روز شاداب‌تر باشند و همانطور که بیرون از خانه ورزش می‌کنند، می توانند از نور خورشید لذت کافی ببرند.

افسردگی فصلی در زنان

افسردگی فصلی همانگونه که ذکر شد، در زنان بیشتر شایع است و سطح‌های مختلفی دارد. ممکن است روحیه یک زن در فصل پاییز و یا زمستان شروع به افسردگی کند که می‌تواند ناشی از کاهش اشعه خورشید باشد و بدن شخص آسیب‌پذیر باشد.

این افسردگی که سراغ بانوان می‌آید می‌تواند آنان را به غم، احساس پوچی، گریه، عدم توانایی در تصمیم گیری، کسالت، کاهش انرژی، خواب آلودگی و احساس اندوه بکشاند.

درمان افسردگی فصلی

اگر قصد درمان کردن افسردگی فصلی را دارید، راه‌های مختلفی برای آن وجود دارد که شما می‌توانید با رعایت کردن آن، این نوع افسردگی را از خود دور کنید.

 اگر در فصل زمستان و یا پاییز دچار این نوع افسردگی شدید می‌توانید اقدام به نور درمانی کنید و یا اگر مشکل را حاد می‌بینید، بهتر است به یک پزشک و یا متخصص مربوطه مراجعه کرده و از او بخواهید که مشکل شما را حل کند و معمولا برای شما قرص‌های ضد افسردگی پیشنهاد می‌دهند.