مادر و دختر گوینده لحظه سال تحویل در رادیو ایران+عکس
مریم واعظ پور از گویندگان قدیمی رادیوست که سه دهه با برنامه‌های متنوعی مهمان خانه‌ها بوده است و دختر او نسیم رفیعی از گوینده های رادیو جوان است. بنا به نظرسنجی‌های انجام شده از مخاطبان رادیو، صدای او حس آرامش به شنوندگان می‌دهد.
نبض ما– مریم واعظ پور در حال حاضر با برنامه‌های متنوعی مهمان خانه‌ها است. به نظر او برای گوینده در مرحله اول صدا مهم است. ممکن است یک نفر نسبت به همه تکنیک‌های گویندگی اشراف داشته و باسواد هم باشد، اما صدای مناسبی نداشته باشد. بنابراین حرف اول را صدا می‌زند و بعد در قدم دوم تکنیک اهمیت دارد. وی معتقد است گوینده باید کاملا با وقار باشد، چون ذات رادیو موقر است. با توجه به اینکه این عکس به دست خبرنگار نبض ما رسید، گفت و گو جام جم با خانم مریم واعظ پور را بازخوانی می کنیم.
با توجه به سال‌ها سابقه‌ای که در گویندگی دارید، به نظرتان صدای خوب برای گوینده اهمیت دارد یا تکنیک؟
در مرحله اول صدا مهم است. ممکن است یک نفر نسبت به همه تکنیک‌های گویندگی اشراف داشته و باسواد هم باشد، اما صدای مناسبی نداشته باشد. بنابراین حرف اول را صدا می‌زند و بعد در قدم دوم تکنیک اهمیت دارد. ضمن اینکه گوینده باید دائم مطالعه کند. مطالعه یکی از کارهای روزانه من است. یک گوینده تا وقتی خودش اطلاعات و دانش لازم را نداشته باشد، نمی‌تواند با شنوندگان ارتباط برقرار کرده و موضوع را درست منتقل کند.
در حال حاضر نوع اجرای گویندگان جوان با قدیمی‌ها تفاوت دارد. آیا شما اجرای گویندگان جوان را قبول دارید که گاهی با هیجان بیش از اندازه در برنامه همراه است؟
اجرای گویندگان رادیو جوان نسبت به دیگر شبکه‌های رادیویی تفاوت دارد و آن هم به خاطر ذات و خصلت فضای برنامه‌های این شبکه است. من خیلی این نوع اجرا را نمی‌پسندم و باسلیقه من همخوانی ندارد. معتقدم گوینده باید اجرای موقرانه داشته باشد تا فرهنگ را درست به شنوندگان منتقل کند. معتقدم گوینده باید کاملا با وقار باشد، چون ذات رادیو موقر است.
ولی دخترتان نسیم هم گوینده رادیو جوان است و سبک گویندگان جوان را دارد. اجرای او را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به نظرم اجرای دخترم با دیگران متفاوت است. البته همان‌طور که تاکید کردم این نوع اجرا لازمه این شبکه است. بنابراین شرایط دخترم با من که در رادیو فرهنگ کار می‌کنم، فرق دارد. البته من به‌عنوان مادرش همیشه سعی می‌کنم این مساله را یادآوری کنم که اجرای او هم باید باوقار باشد.
دخترتان تا چه حد به حرف‌هایتان گوش می‌دهد؟
خیلی زیاد به حرف‌هایم گوش می‌دهد. در ضمن معتقدم گوینده باید انتقاد پذیر باشد و به انتقادهای درستی که از کارش می‌شود، گوش بدهد و در کارش از آن استفاده کند.
آیا تا به حال پیش آمده از دخترتان بخواهید شبکه رادیویی‌اش را تغییر بدهد؟
نه، به هر حال او جوان است و در شبکه‌ای فعالیت می‌کند که می‌تواند ارتباط خوبی با شنوندگانش برقرار کند. بنابراین من هرگز از او نخواسته‌ام شبکه‌اش را تغییر بدهد. هر فردی باید خودش تصمیم بگیرد و خانواده‌اش فقط می‌توانند به او مشاوره بدهند.
چنین به نظر می‌رسد که صدای خوب در خانواده شما موروثی است. با این حال در مقام مادر تا چه میزان به دخترتان حرفه گویندگی را آموزش می‌دهید؟
طبیعی است بچه‌ها در خانه ناخودآگاه به سمت شغل والدین گرایش پیدا می‌کنند و آموزش لازم را می‌بینند. این اتفاق هم برای دخترم افتاده است، اما وقتی قرار شد به شکل جدی حرفه گویندگی را شروع کند من هم سعی کردم اطلاعاتم را در اختیارش بگذارم.
خیلی از اوقات باهم حرف می‌زنیم. شعر می‌خوانیم و درباره اجرا با یکدیگر صحبت می‌کنیم. علاوه بر آن هر وقت لازم باشد حتما نکات کلیدی اجرا را به او خواهم گفت. یکی از مواردی که همیشه به دخترم یادآوری می‌کنم و متاسفانه گاهی می‌شنوم گویندگان جوان این مساله را رعایت نمی‌کنند این است که آنها نباید ایجاد نشاط و شادابی را با جیغ زدن و بلند صحبت کردن اشتباه بگیرند. در حالی که می‌توان با کمی لبخند تن صدا را تغییر داد یا اینکه از کلمات زیبا استفاده کرد به جای اینکه تن صدا را بالا برد.
چرا برخی گویندگان جوان فکر می‌کنند با بالا بردن تن صدایشان می‌توانند در شنونده هیجان ایجاد کنند؟
برای اینکه گویندگان قدیم، زمان زیادی را صرف آموزش می‌کردند و کلاس‌های زیادی برایشان برگزار می‌شد، اما اکنون برای گویندگان جوان کلاس‌های آموزشی برگزار نمی‌شود. البته آنها ظرفیت‌های خوبی دارند، اما باید درست هدایت شوند. البته منظورم این نیست که گوینده تن صدای یکنواختی داشته باشد، بلکه باید گوینده این هنر را داشته باشد که با تغییر صدایش حال و هوای خاصی به برنامه بدهد، نه اینکه با بالا بردن صدایش برای شنوندگان آزاردهنده شود. در مجموع فکر می‌کنم برای آموزش گویندگان باید فکری جدی از سوی معاونت صدا یا شبکه‌ها شود و کلاس‌های آموزشی برای گویندگان جوان برگزار شود.
شما از دو سال پیش تا امروز در رادیو فرهنگ فعالیت می‌کنید. چطور شد به این شبکه آمدید؟
من سال‌ها در رادیو ایران به‌عنوان گوینده مشغول بودم. مدتی هم در رادیو جوان بودم، اما احساس کردم نوع برنامه‌های این شبکه با جنس اجرای من خیلی همخوانی ندارد تا اینکه از رادیو فرهنگ دعوت به همکاری شدم و در این شبکه برنامه‌های سنگین و فاخر را اجرا می‌کنم.
با اینکه شما اجرای چهار برنامه را در حال حاضر در رادیو فرهنگ دارید، اما سعی می‌کنید نوع اجرایتان در هر برنامه متفاوت باشد. چطور به این مساله رسیدید؟
این هنر گوینده است که باید سعی کند جنس و نوع اجرایش با دیگر کارهایش فرق داشته باشد. ممکن است اجرای یک برنامه را به من بسپارند که به‌عنوان گوینده خیلی علاقه‌مند به موضوع آن نباشم، اما زمانی یک گوینده خوب هستم که بتوانم برنامه‌ای که به فضایش علاقه‌مند نیستم را به بهترین شکل اجرا کنم. گوینده باید دانش لازم را داشته باشد تا بتواند از پس کار بر‌آید.
از بین برنامه‌هایی که تا امروز اجرا کردید به کدام یک علاقه‌مند هستید و فضای آن را دوست داشتید؟
برنامه «عقیق و عتیق» رادیو جوان را خیلی دوست داشتم. واقعا از اجرای این برنامه خیلی لذت بردم. همچنین به برنامه «آینه» و «آواز رادیو» جوان هم علاقه‌مند هستم که بعدها نامش تغییر کرد و به‌عنوان دهکده موسیقی پخش می‌شد. گرچه فقط ترانه‌های درخواستی مردم پخش می‌شد، اما در این برنامه توانستم ارتباط خوبی با شنوندگان برقرار کنم، حتی در زمان پخش خیلی از شنوندگان برایم نامه می‌نوشتند و درباره احساسشان نسبت به من می‌گفتند که برایم خیلی جالب بود.
زیباترین جمله‌ای که درباره اجرایتان شنیده‌اید، چه بود؟
بارها شنوندگان به من گفتند صدای شما به ما آرامش می‌دهد. شنیدن این جمله لذتبخش، ارزشمند و شیرین است. دادن آرامش حس باارزشی است، چرا که برخی راحت نمی‌توانند به آرامش برسند.
